Ngày 23/9, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa đưa bị cáo Nguyễn Hoàng (SN 1971, cựu Trưởng phòng Tài chính – Kế toán, Kế toán trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương - Bộ Y tế) ra xét xử về tội "Tham ô tài sản" và tuyên phạt bị cáo này mức án tử hình theo đúng tội danh bị truy tố.

Cùng ra hầu Tòa trong vụ án này còn có 3 bị cáo khác, trong đó 2 cựu Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương là Đặng Đức Anh (SN 1964) và Nguyễn Trần Hiển (SN 1954) cùng bị tuyên phạt 3 năm tù; Phạm Sơn Thủy (SN 1959, cựu Kế toán trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) bị tuyên phạt 4 năm tù về cùng tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

leftcenterrightdel
 Bị cáo Đặng Đức Anh khi còn làm Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương.

Theo cáo trạng, tháng 2/2023, Cục An ninh Chính trị nội bộ, Bộ Công an nhận được đơn tố cáo của ông Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện VSDTTW ký. Nội dung đơn phản ánh, Ban lãnh đạo Viện đã kiểm tra tài khoản và đối chiếu kiểm tra sổ sách của phòng Tài chính - Kế toán, phát hiện trong thời gian từ ngày 1/1/2017 đến ngày 31/12/2022, Nguyễn Hoàng đã có hành vi rút 110 tỷ đồng từ 4 tài khoản của Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương nhưng không nhập quỹ tiền mặt của Viện.

Kết quả điều tra xác định, từ tháng 3/2009 đến tháng 2/2023, Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương mở 6 tài khoản tại một Ngân hàng. Trong quá trình quản lý, sử dụng, Nguyễn Hoàng với vai trò là Kế toán viên, Kế toán trưởng/Trưởng phòng Tài chính - Kế toán Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương đã có hành vi viết khống 409 Giấy rút tiền, Séc và Ủy nhiệm chi (gọi chung là Giấy rút tiền) để rút số tiền hơn 246 tỉ đồng.

Sau khi rút tiền, Hoàng không nhập quỹ đơn vị, không nộp lưu các chứng từ rút tiền, tự theo dõi biến động số dư 6 tài khoản (do Hoàng chỉ sử dụng số điện thoại của mình để đăng ký, nhận tin nhắn ngân hàng), không báo cáo chủ tài khoản và Phòng Tài chính - Kế toán.

Trong tổng số tiền 246 tỉ đồng đã rút có hơn 94 tỉ đồng, sau khi rút ra, Hoàng đã nộp lại vào các tài khoản đã rút, mục đích để các tài khoản trên luôn còn tiền, tránh bị phát hiện việc rút tiền. Số tiền hơn 152 tỉ đồng còn lại, Hoàng chiếm đoạt để sử dụng cá nhân.

Theo quy định của Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương, việc rút tiền mặt từ tài khoản Ngân hàng về quỹ tiền mặt của Viện thực hiện theo 6 bước: Các đơn vị đề nghị thanh toán để thủ quỹ xác định số tiền cần rút; thủ quỹ viết giấy rút tiền, ghi đủ chữ ký của kế toán trưởng, chủ tài khoản, thủ quỹ, đóng dấu và ghi rõ tên người rút tiền; thủ quỹ ra ngân hàng rút tiền; căn cứ chứng từ ngân hàng trả lại, kế toán viên viết phiếu thu, thủ quỹ nhập tiền vào quỹ; thủ quỹ chi tiền theo phiếu chi; cuối tháng thủ quỹ và kế toán viên đối chiếu số dư tiền mặt tại quỹ.

Tuy nhiên, bằng thủ đoạn phạm tội là khi trình ký các Giấy rút tiền, Nguyễn Hoàng đã viết khống đề xuất tạm ứng của các đơn vị, phòng ban thuộc Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương, lợi dụng những lúc Nguyễn Trần Hiển, Đặng Đức Anh và Phạm Sơn Thủy bận rộn công việc để trà trộn các Giấy rút tiền vào tập văn bản, chứng từ cần ký gấp để những cá nhân trên ký, phê duyệt trên các Giấy rút tiền.

leftcenterrightdel
 Bị cáo Nguyễn Trần Hiển khi đang làm Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương.

Ngoài ra, từ năm 2009 đến năm 2017, do Nguyễn Hoàng đã sửa đổi số liệu trên các Báo cáo tài chính nên khi duyệt báo cáo cuối năm, lãnh đạo Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương cũng như Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Y tế không phát hiện được việc bị cáo chiếm đoạt tiền.

Thời điểm từ 2018, với tư cách là Kế toán trưởng, Nguyễn Hoàng đã khất nợ Báo cáo tài chính với Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Y Tế. Vụ Kế hoạch - Tài chính đã có 2 công văn đôn đốc nhưng Nguyễn Hoàng vẫn không thực hiện.

Ngoài ra, để che giấu hành vi rút tiền từ 6 tài khoản nêu trên, Nguyễn Hoàng đã rút tiền từ tài khoản này rồi lại nộp sang tài khoản khác hoặc nhiều lần vay, mượn tiền từ người thân, bạn bè để nộp tiền vào các tài khoản khi các tài khoản này cần tiền để sử dụng, quyết toán, kết thúc dự án.

Tại cơ quan điều tra, Nguyễn Hoàng thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Toàn bộ số tiền sau khi chiếm đoạt của Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương, Nguyễn Hoàng chỉ sử dụng cá nhân và đánh bạc theo hình thức chơi lô, đề, không chi cho bất kỳ ai.

Đối với bị cáo Đặng Đức Anh - cựu Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương, theo cáo trạng, bị cáo Đức Anh đã thiếu kiểm tra, giám sát thông tin “Người nhận tiền” đứng tên Nguyễn Hoàng; không kiểm tra xem có đề xuất phương án chi, chứng từ quyết toán chi, sự cần thiết phải rút tiền từ tài khoản hay không mà chỉ tin tưởng vào chữ ký xác nhận của Kế toán trưởng là Phạm Sơn Thủy và Nguyễn Hoàng nên đã ký giấy rút tiền.

Với vai trò Thủ trưởng đơn vị, Chủ tài khoản nhưng Đặng Đức Anh đã không thực hiện việc kiểm tra quỹ tiền mặt của đơn vị; không thực hiện việc kiểm kê, đối chiếu số dư trong các tài khoản ngân hàng, dẫn đến việc Nguyễn Hoàng nhiều lần rút tiền trong thời gian dài nhưng không được phát hiện kịp thời để có biện pháp ngăn chặn. Tổng số tiền bị thất thoát trong giai đoạn bị cáo Đặng Đức Anh làm Viện trưởng, chủ tài khoản là hơn 129 tỉ đồng.

Đối với cựu Viện trưởng Nguyễn Trần Hiển, Hoàng biết bị cáo Hiển hoàn toàn tin tưởng Phạm Sơn Thủy. Từ tháng 3/2009 đến tháng 2/2015, sau khi đã có chữ ký của bị cáo Thủy trên các chứng từ rút tiền, Hoàng đã chuyển các giấy rút tiền đến Nguyễn Trần Hiển để trình ký kèm theo các tài liệu cần ký gấp để Nguyễn Trần Hiển không phát hiện ra.

Quá trình duyệt ký các giấy rút tiền do Nguyễn Hoàng trình ký, Nguyễn Trần Hiển đã thiếu kiểm tra, giám sát thông tin người nhận tiền đứng tên Nguyễn Hoàng; không kiểm tra xem có đề xuất phương án chi, chứng từ quyết toán chi, sự cần thiết phải rút tiền từ tài khoản hay không mà do tin tưởng Phạm Sơn Thủy là Kế toán trưởng.

Cơ quan tố tụng xác định, tổng số tiền thất thoát trong giai đoạn bị cáo Hiển làm Viện trưởng, chủ tài khoản là hơn 23 tỉ đồng.

Sau khi xem xét toàn diện nội dung vụ án, TAND TP Hà Nội đã quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hoàng mức án tử hình về tội "Tham ô tài sản". Với tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, bị cáo Đặng Đức Anh và Nguyễn Trần Hiển cùng bị tuyên phạt 3 năm tù, bị cáo Phạm Sơn Thủy bị tuyên phạt 4 năm tù.

Liên quan vụ án, HĐXX còn kiến nghị cơ quan chức năng xem xét trách nhiệm với ông Trần Như Dương (Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Trưởng Trung tâm dịch vụ) để làm rõ những hành vi có liên quan đến dấu hiệu của tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Trong vụ án này, ông Trần Như Dương bị xác định, trong thời gian từ năm 2019 đến năm 2022 đã ký 33 Giấy ủy quyền, ủy nhiệm chi để bị cáo Hoàng rút tiền từ Trung tâm dịch vụ chuyển về Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương.

Hồng Nguyên