Theo cáo trạng của VKSND tối cao, ngoài là Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần giải pháp thanh toán Điện lực và Viễn thông (Công ty ECPAY), Lã Quang Bình còn thành lập một số công ty khác hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, dịch vụ thu hộ tiền điện, thanh toán, kinh doanh bất động sản,... Từ năm 2016, Lã Quang Bình có quan hệ tín dụng với một ngân hàng có chi nhánh tại quận Đống Đa và quen biết Đào Hoàng Thắng (SN 1974, cựu Giám đốc Chi nhánh Đống Đa).
Ngày 13/8/2020, Công ty ECPAY ký Hợp đồng tín dụng với ngân hàng - Chi nhánh Đống Đa vay số tiền 1.000 tỉ đồng. Người thẩm định khoản vay là Nguyễn Thành Nhân (Trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp, Chi nhánh Đống Đa) và người phê duyệt khoản vay là Đào Hoàng Thắng. Tính đến ngày 31/3/2021, tổng số tiền ngân hàng đã giải ngân cho Công ty ECPAY là hơn 1.042 tỉ đồng.
    |
 |
Bị can Lã Quang Bình khi chưa bị khởi tố. |
Ngày 31/3 và ngày 20/4/2021, đoàn kiểm tra của ngân hàng tiến hành kiểm tra, kiểm toán đối với Chi nhánh Đống Đa, xác định dư nợ của Công ty ECPAY tính đến ngày 31/3/2021 là hơn 999,9 tỉ đồng, trong đó có hơn 258,6 tỉ đồng sử dụng vốn sai mục đích nên yêu cầu Chi nhánh Đống Đa thu hồi toàn bộ số tiền này.
Để khắc phục khoản vay của Công ty ECPAY theo kiến nghị của Đoàn kiểm tra và để có tiền chi trả cho các hoạt động khác của công ty, được sự đồng ý của Đào Hoàng Thắng, khoảng tháng 5/2021, Lã Quang Bình, Lê Ngọc Quỳnh (nhân viên của Bình) đến trụ sở Chi nhánh Đống Đa gặp Phạm Như Hà (SN 1974, cựu Phó giám đốc Chi nhánh), Nguyễn Thành Nhân và Vương Thị Bích Ngọc (SN 1985, cựu Phó trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp, Chi nhánh Đông Đa) bàn cách khắc phục.
Sau khi bàn bạc, hai bên thống nhất, Lã Quang Bình phải huy động một phần tiền từ nguồn khác để giảm dần dư nợ cho Công ty ECPAY; đồng thời, Bình phải thành lập mới hoặc mua thêm các công ty để sử dụng lập hồ sơ vay vốn, giải ngân; Chi nhánh Đống Đa sẽ cấp hạn mức tín dụng cho các công ty mới và tiếp tục giải ngân cho Lã Quang Bình.
Thực hiện kế hoạch đã thống nhất, Phạm Như Hà chỉ đạo Nguyễn Thành Nhân, Vương Thị Bích Ngọc, Nguyễn Đắc Hiếu (SN 1989, cựu Phó trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp, Chi nhánh Đống Đa) phối hợp với Lê Ngọc Quỳnh (SN 1989, nhân viên Công ty ECPAY) hoàn thiện hồ sơ vay vốn, hồ sơ giải ngân. Theo đó, Nguyễn Thành Nhân lập hồ sơ thẩm định giá, tiến hành định giá tài sản bảo đảm; Vương Thị Bích Ngọc là thành viên Tổ định giá tài sản tại các tỉnh Vĩnh Long, Ninh Thuận, đồng thời, theo dõi thu nợ của Công ty ECPAY; Nguyễn Đắc Hiếu phối hợp với nhân viên Công ty ECPAY hoàn thiện hồ sơ tài sản bảo đảm, hợp thức các bước thẩm định, phê duyệt hồ sơ,...
Để có công ty lập hồ sơ tín dụng, Lã Quang Bình chỉ đạo Lã Thị Phương Liên (SN 1892, em ruột Bình), Nguyễn Thị Loan (SN 1979, Giám đốc tài chính Công ty ECPAY) và Lê Ngọc Quỳnh tìm mua các công ty, với giá từ 70 đến 90 triệu đồng/1 công ty và thuê người đứng tên đại diện pháp luật.
Theo chỉ đạo của Bình, em gái Lã Thị Phương Liên có nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc thực hiện các công việc, như: tìm kiếm người đứng tên Giám đốc, đại diện theo pháp luật cho các công ty mua về; liên hệ, làm việc với ngân hàng Chi nhánh Đống Đa khi gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chủ trương giải ngân.
Nguyễn Thị Loan có nhiệm vụ tìm mua công ty, làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh; quản lý các con dấu của các công ty; theo dõi, điều chuyển dòng tiền sau khi được Chi nhánh Đống Đa giải ngân theo chỉ đạo của Lã Quang Bình; theo dõi các khoản thu, chi trong ngày; Lê Ngọc Quỳnh phụ trách liên hệ, phối hợp với cán bộ Chi nhánh Đống Đa và chỉ đạo nhân viên hợp thức hồ sơ vay vốn, giải ngân, lập khống phương án sản xuất kinh doanh, hợp đồng mua bán, đơn đặt hàng, hợp đồng nguyên tắc, hợp đồng đại lý bán sản phẩm, dịch vụ trả trước, hợp đồng chuyển nhượng vốn góp,... cho các công ty mới mua.
Được các cán bộ ngân hàng Chi nhánh Đống Đa hướng dẫn, Lê Ngọc Quỳnh soạn sẵn bộ hồ sơ mẫu, lưu trên ổ dữ liệu chung trên máy tính của công ty để Bùi Hồng Minh (SN 1990) và Đoàn Thị Như Trang (SN 1994, đều là nhân viên Công ty ECPAY) và một số nhân viên khác khi cần thì thay đổi số liệu, thay đổi tên công ty, lập thành bộ hồ sơ vay vốn, giải ngân,… đưa cho Hoàng Huy Hùng (SN 1985, cựu Tổng giám đốc Công ty TNHH đầu tư nông nghiệp Thuận Phát), Lê Ngọc Quỳnh, Đoàn Thị Như Trang, Vi Thị Thu Hằng (SN 1987), Nguyễn Ngọc Tuấn (SN 1984, cùng là nhân viên Công ty ECPAY)... ký tên người đại diện pháp luật, đóng dấu công ty để chuyển cho Chi nhánh Đống Đa.
Ngoài ra, một số nhân viên khác của Công ty ECPAY, gồm: Bùi Hồng Minh, Đoàn Thị Như Trang, Vi Thị Thu Hằng, Nguyễn Thị Phương Liên, Nguyễn Ngọc Tuấn, Trần Minh Dũng, Trần Đình Quốc và một số nhân viên khác thực hiện chỉ đạo của Lã Quang Bình, Lã Thị Phương Liên, Nguyễn Thị Loan, Lê Ngọc Quỳnh thực hiện lập hồ sơ vay vốn, giải ngân, hồ sơ mở L/C, điều chuyển dòng tiền, theo dõi các khoản vay cá nhân; những người đứng tên đại diện pháp luật của các công ty thực hiện việc ký khống hồ sơ vay vốn, giải ngân, mở L/C khi có yêu cầu.
Với thủ đoạn nêu trên, từ tháng 5/2021 đến ngày 15/2/2023, Lã Quang Bình cùng đồng phạm đã sử dụng 68 công ty lập khống hồ sơ vay vốn để của ngân hàng, Chi nhánh Đống Đa giải ngân trái quy định pháp luật với tổng số tiền hơn 2.248 tỉ đồng.
Tính đến ngày 15/2/2023, có 4 công ty đã tất toán khoản vay; 6 công ty có giá trị tài sản bảo đảm lớn hơn dư nợ hơn 83,1 tỉ đồng; còn lại 58 công ty có tổng dư nợ hơn 1.807 tỉ đồng, trong khi đó, tổng giá trị tài sản bảo đảm của 58 công ty là hơn 775,5 tỉ đồng. Đối chiếu giữa tổng dư nợ của 64 công ty và tổng giá trị tài sản bảo đảm, ngân hàng Chi nhánh Đống Đa bị thiệt hại hơn 948,7 tỉ đồng.