Những con số bất thường 

Công ty Bảo Long có vốn điều lệ 1,5 tỉ đăng ký kinh doanh tại số nhà 17, tổ 1, ấp Minh Long, Chơn Thành tỉnh Bình Phước, qua rà soát hồ sơ thuế tại Chi cục Thuế Chơn Thành, Kiểm toán Nhà nước phát hiện Công ty Bảo Long có dấu hiệu sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Cụ thể: Công ty có vốn điều lệ và nợ vay thấp nhưng doanh thu lớn và tăng mạnh trong năm 2018, 2019. Từ chỗ doanh thu chỉ 182 tỉ/năm 2017, vụt tăng lên 1668 tỉ/2018, lên 2447 tỉ/năm 2019.

leftcenterrightdel
Công ty Cao su Bảo Long bị Kiểm toán Nhà nước phát hiện có hành vi mua bán hoá đơn GTGT bất hợp pháp. Ảnh minh họa 

Điều đặc biệt là doanh thu lớn nhưng lợi nhuận lại rất thấp hoặc có khi thua lỗ (năm 2018 lãi 5,8 tỉ, đến năm 2019 lỗ 138 tỉ). Đáng chú ý, công ty thanh toán bằng chuyển khoản ngân hàng, nhưng số tiền được rút bằng tiền mặt ngay trong ngày. Kiểm toán Nhà nước cho hay, trong 2 năm 2018, 2019, Công ty Bảo Long mua bán khoảng 70.000 tấn mủ cao su, nhưng lại không hề có kho hàng, phương tiện vận chuyển, hàng hóa chủ yếu được ký gửi và thuê kho nhưng chi phí ký gửi thuê kho nhỏ đến bất ngờ, vỏn vẹn 6 triệu đồng/tháng.

Năm 2019, Công ty chỉ thuê 2 xe để vận chuyển hàng hoá nhưng mức tiêu thụ xăng dầu vượt quá mức tiêu thụ hợp lý của mỗi chiếc xe. Tồn kho cuối năm ở mức rất thấp, không phù hợp với quy mô kinh doanh của Công ty. Công ty này cũng không phát sinh chi phí như thuê container, chi phí bao bì, không có chi phí cần cẩu xe nâng bốc xếp tháo dỡ hàng hóa trong các đợt mua bán.

Kiểm toán Nhà nước xác định: Những điều này cho thấy, ngoài một số hợp đồng mua bán có thật, thì phần lớn hoạt động mua bán không có thật, tức là dấu hiệu của việc mua bán hóa đơn không hợp pháp. Tra cứu hệ thống ngành thuế, Kiểm toán Nhà nước cũng phát hiện Công ty Bảo Long đã kê khai đầu vào hóa đơn của 4 công ty tạm ngừng kinh doanh, 3 công ty không kinh doanh tại địa chỉ kinh doanh đã đăng ký, và 1 công ty đã bị thu hồi giấy phép hoạt động.

“Đây là dấu hiệu cho thấy có khả năng Bảo Long đã sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng và hợp thức hóa chi phí đầu vào để kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng, làm giảm thu nhập chịu thuế và thuế Thu nhập Doanh nghiệp phải nộp ngân sách nhà nước (NSNN), là dấu hiệu vi phạm điểm đ, khoản 1, Điều 200 Bộ Luật hình sự 2015: “Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn”” – Kiểm toán Nhà nước nhận định.

leftcenterrightdel
Kiểm toán Nhà nước vừa đề nghị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Phước điều tra hai công ty có dấu hiệu mua bán hóa đơn bất hợp pháp. 

Giao dịch 70.000 tấn mủ cao su không có phiếu cân hàng

Quá trình kiểm toán cho thấy, năm 2019, Công ty Bảo Long ký hợp đồng mua mủ cao su của Công ty Thành Minh Khang với tổng giá trị khoảng 800 tỉ đồng, tương ứng khoảng 25.000 tấn mủ cao su và ký hợp đồng bán lại cho Công ty TNHH Vạn Lợi với địa chỉ giao hàng tại Cảng Cát Lái - TP. HCM. Tuy nhiên, hợp đồng giữa Công ty Bảo Long và Công ty Thành Minh Khang quy định địa chỉ giao hàng tại kho của Công ty Bảo Long tại Phú Giáo - Bình Dương, trong khi theo sổ sách thì Công ty Bảo Long không có kho hàng tại Phú Giáo - Bình Dương.

“Như vậy, khoảng 25.000 tấn mủ cao su được vận chuyển từ TP.HCM lên Phú Giáo - Bình Dương sau đó lại chuyển xuống Cảng Cát Lái – TP.HCM.”- Báo cáo Kiểm toán chỉ ra điểm bất thường.

“Ngoài ra, theo hợp đồng mua bán giữa hai bên thì chi phí bốc xếp hàng mỗi bên chịu một đầu nhưng theo sổ sách thì Công ty Bảo Long lại không phát sinh chi phí bốc xếp đối với lượng hàng hóa này, là dấu hiệu cho thấy nhiều khả năng việc mua bán cao su theo các hợp đồng nêu trên là không có thật và Công ty Bảo Long sử dụng các hóa đơn mua hàng của Công ty Thành Minh Khang để khấu trừ thuế GTGT đầu vào và hạch toán vào chi phí chịu thuế TNDN.

Cũng trong năm 2019, Bảo Long kê khai xuất bán 70.000 tấn mủ cao su với doanh số 2.153.221 triệu đồng cho Công ty TNHH Vạn Lợi nhưng không xuất hóa đơn từng chuyến xe mà xuất hóa đơn chung theo giá trị của từng hợp đồng mua bán theo giá trị rất lớn; các xe khi xuất hàng cũng không có phiếu cân hoặc phiếu xuẩt kho để xác định trọng lượng hàng hóa, không có biên bản nghiệm thu thanh lý hợp đồng; Trọng lượng hàng hóa trên các hóa đơn luôn là số chẵn theo đơn vị hàng chục, trăm tấn là không phù hợp, theo thông lệ vận chuyển kinh doanh mặt hàng mủ cao su (có biên bản nghiệm thu thanh lý hợp đồng, có phiếu cân số lẻ chính xác đến hàng kg).

Kiểm toán Nhà nước xác định những chi tiết trên đây là dấu hiệu vi phạm pháp luật, theo quy định tại điều 23, Thông tư 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014 của Bộ Tài chính “Sử dụng bất hợp pháp hóa đơn là việc lập khống hóa đơn…, cho hoặc bán hóa đơn đã lập để tổ chức, cá nhân khác hạch toán, khai thuế hoặc thanh toán vốn ngân sách..”, có dấu hiệu vi phạm tại điểm Đ khoản 1 Điều 200 Bộ Luật hình sự 2015: “Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn”.

Công ty Thành Phước, theo Kiểm toán Nhà nước cũng có những dấu hiệu tương tự. Công ty này có vốn điều lệ nhỏ (khoảng 10 tỉ đồng) nhưng doanh thu năm 2018 là 359 tỉ đồng, năm 2019 vọt lên 2.015 tỉ đồng. Tuy vậy, năm 2018 Công ty Thành Phước lỗ trên 2,7 tỉ đồng và năm 2019 chỉ lãi 219 triệu đồng. Các dấu hiệu mà Kiểm toán Nhà nước  nêu ra đối với Công ty Thành Phước cũng tương tự Công ty Bảo Long nói trên.

Theo Kiểm toán Nhà nước , hai công ty nói trên có dấu hiệu sử dụng hóa đơn bất hợp pháp theo quy định tại Điều 23 Thông tư số 39/2014 của Bộ Tài chính. Cụ thể, việc “sử dụng bất hợp pháp hóa đơn là việc lập khống hóa đơn;... cho hoặc bán hóa đơn đã lập để tổ chức, cá nhân khác hạch toán, khai thuế hoặc thanh toán vốn ngân sách...”. Hai công ty cũng có dấu hiệu vi phạm quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 200 BLHS 2015 là “sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn”. Cuối cùng là dấu hiệu vi phạm quy định tại Điều 203 BLHS 2015 về tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước.

Do đó, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển hồ sơ đề nghị Công an tỉnh Bình Phước đề nghị điều tra hành vi vi phạm trong việc quản lý và sử dụng hóa đơn của hai công ty nói trên.

Xuân Hưng