Hội thảo “Thúc đẩy tự giác tuân thủ, đóng góp đầy đủ thuế – Xây dựng kỷ nguyên hùng cường” diễn ra ngày 23/10/2025 tại Hà Nội đã cho thấy bước chuyển mạnh mẽ của ngành Thuế trong định hướng hiện đại hóa quản lý đến năm 2030.

Sự kiện do Báo Lao Động và Cục Thuế – Bộ Tài chính phối hợp chủ trì, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đồng hành tổ chức, quy tụ nhiều chuyên gia, doanh nghiệp và cơ quan quản lý cùng chia sẻ giải pháp hướng tới một môi trường thuế minh bạch, công bằng và tự giác.

Đại diện Ban Công nghệ, Chuyển đổi số và Tự động hóa – Cục Thuế khẳng định: chuyển đổi số trong ngành Thuế không chỉ là việc áp dụng công nghệ, mà là một cuộc cải cách toàn diện, chuyển từ “quản lý” sang “phục vụ và đồng hành”. Trên nền tảng chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030, ngành Thuế xác định ba trụ cột trọng yếu gồm: dữ liệu liên thông, API liên ngành và quản trị quan hệ tuân thủ (CRM) – tạo nên hệ sinh thái quản lý thuế số hiện đại, lấy người nộp thuế làm trung tâm.

Theo Cục Thuế, dữ liệu hiện đã trở thành “nguồn năng lượng” cốt lõi của quản lý thuế. Việc triển khai thành công hóa đơn điện tử trên toàn quốc giúp hình thành kho dữ liệu khổng lồ với hơn 16 tỉ hóa đơn, phục vụ phân tích rủi ro, phát hiện giao dịch bất thường, hỗ trợ công tác hoàn thuế và phòng chống gian lận. Dự kiến đến năm 2030, ngành Thuế sẽ hoàn thiện Trung tâm dữ liệu lớn, tích hợp AI và Machine Learning để tự động gắn điểm rủi ro cho từng người nộp thuế, đồng thời cung cấp thông tin phục vụ thanh tra, kiểm tra hiệu quả hơn.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh buổi hội thảo. 

Song song với dữ liệu, Cục Thuế đang mở rộng kết nối thông tin qua các API liên ngành, liên thông với nhiều cơ quan như Kho bạc, Hải quan, Bộ Công an, Ngân hàng, Ủy ban Chứng khoán, Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Mạng lưới API này không chỉ giúp dữ liệu di chuyển tự động, mà còn xóa bỏ các khâu xử lý thủ công, hướng tới một chính phủ số thuế hoàn chỉnh.

Từ góc nhìn doanh nghiệp, đại diện Viettel Post cho rằng công nghệ và dữ liệu chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được kết nối với thực tiễn người nộp thuế. Trong lĩnh vực thương mại điện tử – nơi hàng triệu cá nhân kinh doanh nhỏ hoạt động trên môi trường số – việc tuân thủ thuế vẫn gặp không ít “điểm đau”. Nhiều người bán hàng online không cố tình trốn thuế mà chỉ vì sợ thủ tục phức tạp, thiếu hướng dẫn dễ hiểu, hoặc không có cơ chế “tự sửa sai lần đầu”.

Viettel Post kiến nghị cần tạo ra “cơ chế đồng hành” giữa cơ quan thuế, sàn thương mại điện tử và đơn vị giao hàng. Cụ thể, tích hợp hướng dẫn nộp thuế ngay trên ứng dụng TMĐT, gắn mã định danh thuế điện tử cho từng giao dịch, cho phép người bán được cảnh báo và sửa lỗi kịp thời. Đồng thời, xây dựng chính sách khuyến khích doanh nghiệp giao hàng và sàn thương mại điện tử phối hợp thu hộ thuế, song hành cùng cơ quan thuế trong việc lan tỏa văn hóa tuân thủ.

Khi dữ liệu minh bạch, API liên thông và hệ thống CRM vận hành hiệu quả, ngành Thuế không chỉ kiểm soát tốt nghĩa vụ nộp thuế mà còn nuôi dưỡng niềm tin và sự tự giác của người dân, doanh nghiệp. Đây chính là nền tảng để xây dựng một hệ thống thuế hiện đại, công bằng và bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “Chính phủ số – Kinh tế số – Xã hội số” mà Chiến lược cải cách thuế đến năm 2030 đã đặt ra.

Ngọc Công