Nhiều bất cập của chủ đầu tư

Tại văn bản số 16/TB-KTNN, ngày 21/2/2019, Kiểm toán Nhà nước đã thông báo kết quả kiểm toán công tác quản lý môi trường của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1, Trung tâm Điện Lực Vĩnh Tân, Tuy Phong, Bình Thuận.

Theo đó, toàn bộ lượng nước thải (trừ nước làm mát) của nhà máy được tái sử dụng cho mục đích tưới ẩm bãi tro, xỉ, kho than, tuy nhiên không được giám sát thường xuyên liên tục theo quy định, do đó tiềm ẩn rủi ro đến môi trường, trong trường hợp hệ thống nước thải gặp sự cố.

Chỉ số NOx trong khí thải thải ra môi trường tại một số thời điểm vượt ngưỡng cho phép theo cam kết tại báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Hoạt động xả nước thải (nước làm mát) ra môi trường biển chưa được Bộ Tài nguyên & Môi trường (TN&MT) cấp giấy phép; trong khi sử dụng nguồn nước biển (từ tháng 4 đến tháng ngày 17/12/2018) cũng chưa được cơ quan thẩm quyền cho phép.

Chưa lập và phê duyệt đề án xử lý, tiêu thụ tro xử trước khi vận hành, trái quy định tại điểm 3, Mục 3 Quyết định 452/QĐ-TTg ngày 12/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ.

Mặt khác, bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải sau khi được xử lý sẽ chôn lấp cùng với tro xỉ tại bãi tro xỉ có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tro, xỉ sử dụng làm nguyên liệu sản xuất trong tương lai.

Hệ thống quan trắc môi trường tại nhà máy chưa được kiểm định trước khi đi vào sử dụng theo quy định tại điều 50, 51 Thông tư 24/2017/TT-BTNMT ngày 1/9/2017 quy định kỹ thuật quan trắc môi trường.

Nhà máy chưa công khai khối lượng hóa chất sử dụng súc, rửa đường ống.

leftcenterrightdel
Trung tâm Điện Lực Vĩnh Tân, Tuy Phong, Bình Thuận. 

Quy hoạch chồng lấn Khu Bảo tồn biển Hòn Cau

Theo kết quả kiểm toán, quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch TTĐL Vĩnh Tân chưa có sự phối hợp hiệu quả giữa UBND tỉnh Bình Thuận với Bộ Công thương dẫn đến việc điều chỉnh quy hoạch Trung tâm này không tuân thủ quyết định số 742/QĐ-TTg, ngày 26/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch hệ thống Khu bảo tồn biển Việt Nam đến năm 2020 và quyết định số 45/QĐ-Ttg, ngày 8/1/2014 về việc quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước đến năm 2020, định hướng 2030, do đó có sự chồng lấn về diện tích biển 525 ha với Khu Bảo tồn biển Hòn Cau đến nay chưa giải quyết được.

leftcenterrightdel
Thông báo Kết quả kiểm toán công tác quản lý môi trường của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1 của Kiểm toán Nhà Nước. 
leftcenterrightdel
 Công văn giao nhiệm vụ của Sở Tài Nguyên& Môi trường tham mưu giải quyết những vấn đề thuộc trách nhiệm của UBND tỉnh Bình Thuận.

Hệ thống quan trắc tự động vận hành chưa hiệu quả.

Công tác giám sát môi trường của Sở TN&MT tỉnh Bình Thuận thông qua dữ liệu quan trắc tự động chưa đảm bảo tính hiệu lực cần thiết do hệ thống tiếp nhận, cảnh báo các chỉ tiêu vượt giới hạn cho phép không hoạt động dẫn đến Sở TN&MT không phát hiện, xử lý kịp thời.

Hệ thống tiếp nhận dữ liệu quan trắc tự động đang được đặt tại Sở TN&MT Bình Thuận chưa phù hợp với chức năng nhiệm vụ của đơn vị, do bộ phận, cán bộ theo dõi không có chuyên môn, kinh nghiệm liên quan về môi trường và quan trắc dẫn đến việc xử lý thông tin phục vụ giám sát bị hạn chế; dự liệu quan trắc tự động tại Sở chưa được truyền về Bộ TN&MT theo quy định.

Báo cáo quan trắc môi trường của Sở TN&MT các năm 2015, 2016,2017 chưa phản ánh đầy đủ các chỉ số quan trắc vượt giới hạn cho phép tại khu vực TTĐL Vĩnh Tân; chưa chỉ ra nguyên nhân dẫn đến các chỉ số môi trường vượt quá quy chuẩn cho phép; cũng chưa phân tích so sánh giữa các thời kỳ.

Kiểm toán cũng chỉ ra hàng loạt bất cập liên quan đến vai trò, trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ TN&MT, Công thương về những vấn đề bảo vệ môi trường, quy hoạch, thuộc thẩm quyền của các bộ.

leftcenterrightdel
 Quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch TTĐL Vĩnh Tân bất cập dân đến có sự chồng lấn về diện tích biển 525 ha với Khu Bảo tồn biển Hòn Cau.

Kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan

Từ thực tế tại TTĐL Vĩnh Tân, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị: Đối với Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 khắc phục những bất cập mà báo cáo kiểm toán đã chỉ ra.

Đối với UBND tỉnh Bình Thuận, kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan trong việc phối hợp với Bộ Công thương thực hiện điều chỉnh quy hoạch TTĐL Vĩnh Tân không tuân thủ quy định. Xem xét, quyết định xử lý các vi phạm quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với Cty TNHH ĐL Vĩnh Tân 1; chỉ đạo Sở TN&MT tăng cường chất lượng của báo cáo kết quả mạng lưới quan trắc môi trường thông qua việc phản ánh đầy đủ, chi tiết các chỉ số vượt giới hạn cho phép; có phương án điều chỉnh hệ thống tiếp nhận dữ  liệu quan trắc tự động từ TTĐL Vĩnh Tân; phối hợp với cá cơ quan liên quan tăng cường khâu kiểm tra, giám sát; ..

Các bộ TN&MT, Công thương tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến những tồn tại tại TTĐL Vĩnh Tân thuộc lĩnh vực ngành quản lý; khắc phục những bất cập đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra tại báo cáo kết quả kiểm toán công tác quản lý môi trường.

Liên quan đến trách nhiệm của địa phương, ngày 7/3, UBND tỉnh Bình Thuận đã có văn bản giao Sở TN&MT phối hợp với các sở, ngành liên quan, khẩn trương rà soát, tham mưu UBND tỉnh triển khai các nội dung mà Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thuộc trách nhiệm của tỉnh.

Văn Nguyễn