Mới đây Thủ tướng Chính phủ đồng ý giao UBND TP Đà Nẵng là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng bến cảng Liên Chiểu. Theo đó, xét đề nghị của Bộ GTVT tại Công văn 1878/BGTVT-KHĐT ngày 9/3/2021, ngày 16/3, tại Công văn số 321/TTg-CN, Thủ tướng Chính phủ đồng ý giao UBND TP Đà Nẵng là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng bến cảng Liên Chiểu (phần cơ sở hạ tầng dùng chung) theo Báo cáo thẩm định số 1052/BC-BGTVT ngày 3/2/2021 của Bộ GTVT.

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP Đà Nẵng rà soát, hoàn chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đầu tư xây dựng bến cảng Liên Chiểu (phần cơ sở hạ tầng dùng chung) theo ý kiến thẩm định của Bộ GTVT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư theo quy định. 

leftcenterrightdel
Địa điểm dự kiến xây dựng cảng biển liên chiểu. Ảnh: H.Đ 

Trước đó, như báo Bảo vệ pháp luật đã từng thông tin, dự án xây dựng cảng biển Liên Chiểu được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đồng ý về nguyên tắc đầu tư xây dựng tại Thông báo số 363/TB-VPCP ngày 04/11/2016 của Văn phòng Chính phủ và UBND TP Đà Nẵng cũng đã triển khai lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án và trình Bộ GTVT. Đến đầu năm 2019, Văn phòng Chính phủ cũng có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ - Trịnh Đình Dũng về việc giao UBND TP Đà Nẵng đảm nhận toàn bộ việc đầu tư, xây dựng Bến cảng Liên Chiểu; chịu trách nhiệm quản lý và thực hiện đầu tư các hạng mục công trình xây dựng của dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên cho đến cuối năm 2019, việc có thực hiện xây dựng cảng biển Liên Chiểu hay không vẫn chưa có đáp án cụ thể. Còn nhớ, tại buổi họp báo KT-XH Đà Nẵng quý III/2019, đại diện Sở Xây dựng Đà Nẵng cho biết, đến nay, TP Đà Nẵng vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc đầu tư cảng Liên Chiểu. Theo Sở Xây dựng Đà Nẵng, Cảng Liên chiểu đang nằm trong kế hoạch điều chỉnh quy hoạch chung TP Đà Nẵng. Chưa có kết luận về việc có xây dựng cảng Liên Chiểu hay không bởi TP đang tham khảo kiến của các chuyên gia để có chủ trương chính thức của lãnh đạo thành phố.

Lý do mà TP Đà Nẵng đang “lừng khừng” trong việc có hay không đầu tư xây dựng cảng Liên Chiểu như kế hoạch là do những cảnh báo của phía đơn vị tư vấn Singapore. Theo đó, đơn vị tư vấn Singapore được mời nghiên cứu về việc điều chỉnh quy hoạch chung TP Đà Nẵng. Khi nghiên cứu việc xây dựng Cảng Liên chiểu đơn vị tư vấn Singapore thấy rằng toàn bộ diện tích Cảng Liên Chiểu là lấn biển, sẽ gây ảnh hưởng tới môi trường cảnh quan khu vực từ Nam Ô tới Làng Vân. Đồng thời, một khi Cảng Liên Chiểu được xây dựng thì phải kéo theo việc tạo luồng cho các tàu hàng, tàu vận tải, tàu container… ra vào với các hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm vịnh Đà Nẵng.

leftcenterrightdel
Phối cảnh cảng Liên Chiểu 

Tại Hội thảo quốc tế về cảng biển mang chủ đề “Phương án quy hoạch cảng biển trên địa bàn TP Đà Nẵng” đại diện tư vấn chiến lược Surbana Jurong (Singapore) đề nghị Đà Nẵng mở rộng cảng Tiên Sa không nên làm cảng Liên Chiểu. Có thể mở rộng cảng Tiên Sa với tổng chiều dài đường bờ cảng là 5,8km gồm 14 cầu cảng. Khi đó, cảng Tiên Sa sẽ có cả chức năng Logistics và du lịch, đảm bảo tích hợp cảng hàng hóa và du lịch.

Cảng Tiên Sa có vị trí tốt hơn vì nằm dưới chân bán đảo Sơn Trà, tránh làm hỏng môi trường của vịnh Đà Nẵng. Phân tích về cảng Liên Chiểu, đại diện tư vấn Surbana Jurong cho biết, nếu phát triển cảng Liên Chiểu với chiều dài bến 3,740m thì đây sẽ là cảng chính cho hàng hóa và logistics. Còn cảng Tiên Sa chủ yếu là chức năng du lịch và sẽ bổ sung cho cảng Liên Chiểu, cho logistics. Tuy nhiên, mở rộng cảng Liên Chiểu thì tàu bè ra vào sẽ làm cho những dòng nước sâu bị thay đổi, rất lo ngại đến môi trường vịnh, tác động đến tài nguyên sinh vật vùng vịnh Đà Nẵng.

Việc hình thành cảng Liên Chiểu sẽ kéo theo một lượng lớn các phương tiện có trọng tải lớn vận chuyển hàng hóa đến và đi, tập trung một số lượng lớn người đến làm việc, ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng, đường sá, bến bãi phục vụ hoạt động của cảng,… Những điều này có thể tác động xấu đến hoạt động du lịch tại khu vực.

Ngay sau khi đại diện tư vấn Surbana Jurong trình bày quan điểm, nhiều đại biểu đã bày tỏ ý kiến không đồng tình với đề xuất này. Các chuyên gia cho rằng Đà Nẵng cần khẩn trương xây cảng Liên Chiểu để bắt kịp nhịp phát triển của địa phương, vì cảng Tiên Sa không thể đáp ứng nhu cầu phát triển của Đà Nẵng.

leftcenterrightdel
 Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng (giữa) kiểm tra địa điểm dự kiến xây Bến cảng Liên Chiểu. Ảnh: V.Nh

Tại buổi kiểm tra địa điểm dự kiến xây Bến cảng Liên Chiểu và làm việc với lãnh đạo TP Đà Nẵng mới đây, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng việc di dời cảng hàng hóa Tiên Sa ra Liên Chiểu là chủ trương rất đúng. Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Cảng Liên Chiểu là của cả miền Trung chứ không phải chỉ Đà Nẵng, là 1 trong 3 cảng biển lớn nhất của cả nước. Phía Bắc có Lạch Huyện (tỉnh Hải Phòng), miền Trung phải là Liên Chiểu của Đà Nẵng và phía Nam có Cái Mép-Thị Vải (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu). Cũng theo Bộ trưởng Bộ KH-ĐT, Đà Nẵng buộc phải điều chỉnh lại định hướng phát triển, phải tìm hướng đi mới, động lực mới, không gian phát triển mới. Có như vậy Đà Nẵng mới có dư địa để phát triển tiếp, nếu không là chậm lại.

Như vậy, đến nay việc triển khai xây dựng cảng biển Liên Chiểu đã được quyết, tuy nhiên để cảng biển này đáp ứng được những kỳ vọng như Đà Nẵng và các cấp bộ, ngành Trung ương hướng tới, thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần phải lưu ý và khắc phục những ảnh hưởng xấu nếu có của cảng biển này gây ra trong quá trình triển khai xây dựng.

Xuân Nha