    |
 |
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp. |
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 49, sáng 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét các báo cáo của thành viên Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn.
Nhiều thành tựu nhưng không ít tồn tại, hạn chế
Báo cáo tóm tắt tổng hợp nội dung thẩm tra về việc thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề và chất vấn của Quốc hội khóa XIV và khóa XV của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát (trên cơ sở tổng hợp báo cáo thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội) ghi nhận những kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, tài chính đến công tác phòng chống tội phạm, nhưng đồng thời cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế…
Cụ thể, trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, về kinh tế: các quy định pháp luật về tài chính, đầu tư, kinh doanh, thuế đã được hoàn thiện, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Khuôn khổ pháp lý cho hoạt động ngân hàng, tín dụng cũng được nâng cấp, giúp điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, góp phần kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.
    |
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày báo cáo. |
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát cũng nhấn mạnh một số tồn tại như: việc ban hành một số chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh, doanh nghiệp còn chậm; hiệu quả cải thiện môi trường đầu tư chưa đồng đều giữa các địa phương; chương trình tín dụng cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân vẫn gặp khó khăn.
Về cơ sở hạ tầng và tài nguyên: các văn bản pháp luật liên quan đến xây dựng, giao thông, bất động sản, nhà ở và quy hoạch đô thị đã được rà soát, hoàn thiện; tiến độ các dự án giao thông được đẩy nhanh.
Dù vậy, công tác quản lý đô thị và nhà ở xã hội vẫn còn nhiều bất cập. Cụ thể, kết quả phát triển nhà ở xã hội vẫn chưa đạt kỳ vọng. Tình trạng dự án trọng điểm quốc gia bị chậm tiến độ và vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng tại một số địa phương chưa được khắc phục.
Trong lĩnh vực đất đai và môi trường, mặc dù công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất tại đô thị đạt kết quả tích cực và công tác bảo vệ môi trường được chú trọng, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai còn chậm, và việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt còn nhiều vướng mắc.
Về khoa học, giáo dục và y tế: chính sách về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số được hoàn thiện, ngân sách cho lĩnh vực này được tăng cường. Tuy nhiên, công tác xã hội hóa và thu hút đầu tư trong khoa học, công nghệ còn hạn chế, và việc kết nối liên thông, chia sẻ cơ sở dữ liệu vẫn gặp khó khăn.
Về giáo dục, chất lượng giáo dục các cấp học được cải thiện, nhưng chất lượng chưa đồng đều giữa các vùng miền. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ diễn ra phổ biến, nhất là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa.
Trong lĩnh vực y tế, tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế đã cơ bản được khắc phục. Tuy nhiên, đầu tư cho y tế dự phòng chưa thỏa đáng, và tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến trên chưa được khắc phục.
    |
 |
Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Về tư pháp và phòng chống tội phạm: Công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm đạt kết quả tích cực, tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và điều tra đạt kết quả cao. Tỷ lệ án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan giảm, việc giải quyết các vụ án tham nhũng, kinh tế được đẩy nhanh tiến độ.
Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ rõ: Chất lượng một số văn bản quy phạm pháp luật chưa cao; tình trạng nợ, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật chưa được khắc phục…
Về kiến nghị và đề xuất: Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết về tiếp tục thực hiện và hoàn thành các nghị quyết giám sát, nhằm đánh giá việc thực hiện, đồng thời chấm dứt hiệu lực thi hành đối với các nhiệm vụ đã thực hiện xong hoặc không còn phù hợp.
Cùng với đó, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao, Kiểm toán nhà nước cần bổ sung, hoàn thiện báo cáo chi tiết, cung cấp số liệu minh họa, và nêu rõ các kiến nghị, giải pháp cụ thể để tổ chức thực hiện tốt các Nghị quyết của Quốc hội trong thời gian tới…
Báo cáo trình ra cử tri và Nhân dân cần có tính thuyết phục cao
Phát biểu tại phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, nhiệm vụ và chức năng của Quốc hội là lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Công tác giám sát không chỉ là giám sát của Quốc hội mà còn là giám sát của Nhân dân.
    |
 |
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên thảo luận. |
Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại cuộc họp của Thường vụ Đảng ủy Quốc hội và Thường vụ Đảng ủy Chính phủ đã thống nhất dành một buổi tại kỳ họp thứ 10 sắp tới để thảo luận, thay vì tổ chức chất vấn theo quy định.
Buổi thảo luận này nhằm xem xét việc thực hiện của các cơ quan đối với 17 lĩnh vực: Tài chính, ngân hàng, công thương, nông nghiệp, môi trường, xây dựng, văn hóa, thể thao, du lịch, khoa học công nghệ, giáo dục và đào tạo, y tế, dân tộc, công giáo, nội vụ, tư pháp, thanh tra, an ninh trật tự, an toàn xã hội, tòa án, kiểm sát, kiểm toán. Các nội dung này được nêu trong 16 nghị quyết chuyên đề mà Quốc hội đã chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV, với tổng số 34 nhóm nhiệm vụ được giao. Trong các nhóm nhiệm vụ đó, có nhiều nhiệm vụ chi tiết và cụ thể.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định, công tác giám sát của Quốc hội vừa qua đã được thực hiện rất công phu, bài bản, và chặt chẽ tại các bộ, ngành và địa phương. Vấn đề hiện tại là chúng ta phải chỉ ra rõ: cái gì đã thực hiện, cái gì chưa thực hiện, và lý do vì sao? Việc chỉ ra này rất quan trọng để bàn giải pháp khắc phục nhằm đạt được kết quả và hiệu quả trong thời gian tới.
“Theo quan điểm của tôi, những nghị quyết đã hoàn thành thì không cần yêu cầu báo cáo nữa. Những nội dung chưa hoàn thành thì phải tiếp tục thực hiện, và cần có thời hạn yêu cầu cụ thể, nêu rõ ai làm, khi nào xong để có báo cáo”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
    |
 |
Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Chủ tịch Quốc hội cho biết, cử tri và Nhân dân rất tin tưởng vào công tác giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Có những nghị quyết đã được thực hiện trong thời gian dài và có những nghị quyết mới ban hành. Với những nghị quyết mới, theo Chủ tịch Quốc hội, chỉ đánh giá mức độ thực hiện.
“Tôi muốn nhấn mạnh rằng: luật, nghị quyết, nghị định, thông tư đã ban hành thì phải được tổ chức thực hiện sao cho có hiệu quả”, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ.
Theo Chủ tịch Quốc hội, qua thống kê sơ bộ trong báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao, và Kiểm toán Nhà nước, có 199 nhóm nhiệm vụ đã hoàn thành và đã đề nghị chấm dứt hiệu lực tại các nghị quyết của Quốc hội. Tuy nhiên, một số báo cáo chưa đề cập cụ thể đến các nhiệm vụ hoàn thành và nghị quyết chấm dứt hiệu lực thi hành, đặc biệt trong các lĩnh vực xây dựng, thanh tra, an ninh trật tự, an toàn xã hội...
“Tôi đề nghị Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao và Kiểm toán Nhà nước sau buổi họp này cần bổ sung báo cáo. Báo cáo cần chú ý đánh giá, bổ sung thêm những nhiệm vụ đã hoàn thành và chưa hoàn thành. Báo cáo phải thể hiện rõ nhiệm vụ nào tiếp tục thực hiện hay đã kết thúc hiệu lực. Những nhiệm vụ chưa hoàn thành cần tập trung tích cực triển khai để hoàn thành theo yêu cầu của Quốc hội. Báo cáo lần này trình ra cử tri và Nhân dân cần có tính thuyết phục cao, đáp ứng sự quan tâm thật sự của Nhân dân đối với công tác giám sát”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Cần tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, rà soát, bổ sung và hoàn thiện báo cáo theo yêu cầu
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự nỗ lực, tích cực, nghiêm túc và trách nhiệm của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao, Kiểm toán Nhà nước, và các bộ, ngành trong việc triển khai các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn.
    |
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu kết luận nội dung thảo luận. |
Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã chủ động, tích cực trong việc thẩm tra sơ bộ, tổng hợp kết quả thẩm tra và chuẩn bị nội dung báo cáo. Qua báo cáo, có thể thấy Chính phủ và các bộ, ngành đã triển khai một khối lượng công việc rất lớn, cơ bản tạo được chuyển biến tích cực trong các lĩnh vực mà Quốc hội và cử tri quan tâm.
Báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao và Kiểm toán Nhà nước đã bám sát mục đích, yêu cầu và cách thức theo Kế hoạch để đánh giá tình hình triển khai, có số liệu và nêu được kết quả, cũng như các chỉ tiêu đạt và chưa đạt đối với từng yêu cầu của nghị quyết.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, VKSND tối cao, Kiểm toán Nhà nước và các bộ, ngành nghiên cứu, tiếp thu, rà soát, bổ sung, hoàn thiện báo cáo theo yêu cầu của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã gửi đến. Báo cáo cần thể hiện rõ tinh thần cầu thị và tính thuyết phục, tập trung vào các vấn đề trọng điểm, quốc kế dân sinh như quy hoạch đất đai, giáo dục, y tế, xây dựng, công thương, điện lực…
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Phiên họp này (tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới) sẽ được truyền hình, phát thanh trực tiếp để cử tri và Nhân dân theo dõi, giám sát.