Ở Việt Nam hiện nay, việc không nhường đường cho người đi bộ là rất phổ biến. Điều này gây nguy hiểm và có nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, hành vi trên cũng phần nào phản ánh văn hóa giao thông còn chưa thực sự chuẩn mực.
    |
 |
| Đèn xanh cho người đi bộ bật sáng, nhưng họ vẫn phải chú ý vượt chướng ngại vật do nhiều phương tiện vẫn cố tình di chuyển. |
Ông Nguyễn Huy Quang cho biết: “Nhiều khi đèn đỏ rồi nhưng nhiều người vẫn cố đi, bấm còi ing ỏi. Đặc biệt là vào buổi tối, dễ giật mình và gây ra tai nạn”.
“Em thấy khá nguy hiểm. Có nhiều hôm mình đi qua đường, có người nhường nhưng lại có người không chịu nhường nên đôi khi rơi vào tình cảnh đứng giữa đường”, bạn Lê Đại Dũng chia sẻ.
Những việc này trong nhận thức của một bộ phận người tham gia giao thông tưởng như nhỏ nhặt, nhưng hành vi không nhường đường cho người đi bộ đã được quy định xử phạt rõ ràng, thậm chí nếu gây ra tai nạn giao thông thì còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luật sư Bùi Thị Kim Liên - Giám đốc Công ty Luật TNHH Sinh Hùng chia sẻ: “Nghị định 168 bắt đầu có hiệu lực từ 1/1/2025 đã quy định rất rõ ràng về từng các hành vi. Ví dụ như hành vi chèn vạch, không nhường đường cho người đi bộ và cho các xe thô sơ…Các hành vi đối với xe ô tô thì có thể phạt lên từ 4.000.000 tới 6.000.000 đồng được quy định ở tại Khoản 5, Điều 6. Còn đối với xe máy thì được quy định ở tại Khoản 5, Điều 7 là phạt từ 1.000.000 tới 2.000.000 đồng.
“Ví dụ người đi đường họ đang đi đúng phần đường của mình và đang đèn xanh chẳng hạn, nếu mà phương tiện vẫn không nhường đường và đi mà gây ra tai nạn thì tùy cái mức độ nặng nhẹ, có thể là bị truy cứu trách nhiệm hình sự”, Luật sư Liên nói thêm.
Có thể thấy, luật thì đã có, vạch thì đã vẽ, nhưng ý thức thì lại thiếu. Chuyên gia cho rằng, hiện nay việc đào tạo tài xế ở Việt Nam vẫn mang nặng tính kỹ thuật hơn là hành vi.
Để “nhường đường” trở thành hành vi tự nhiên của tài xế, các trung tâm dạy lái cần thay đổi tư duy đào tạo, tăng thời lượng giảng dạy về ứng xử văn hóa trên đường. Việc nhấn mạnh nội dung này trong chương trình đào tạo và thi sát hạch để cấp giấy phép lái xe là điều cần thiết, là bước để văn hóa giao thông thực sự tồn tại.
    |
 |
| Khi người đi bộ phải tập trung quan sát mỗi lần qua đường. |
Theo các chuyên gia về giao thông, một khía cạnh khác cũng cần được nói đến là vấn đề quan sát, và giám sát. Quan sát ở đây là chúng ta cần phải bố trí thêm nhiều các biển báo ở những khu vực còn thiếu, hay những khu vực cần phải chú ý. Còn giám sát chính là cần tăng cường thêm các thiết bị camera, có vậy thì công tác quản lý, xử phạt mới ngày càng được siết chặt, minh bạch, từ đó giúp người tham gia giao thông nâng cao ý thức.
TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết: “Camera giám sát để xử lý vi phạm là vô cùng quan trọng. Tại những vị trí lân cận đấy, chúng ta có thể đặt thông báo, cảnh báo. Việc này vừa có tác dụng răn đe đối với lái xe nhưng cũng cảnh báo cho người điều khiển phương tiện chú ý quan sát hơn khi có người đi bộ đi qua”.
Trên thực tế, chúng ta đã thấy những hình ảnh đẹp khi các tài xế nhường đường cho các em học sinh hay giúp những người cao tuổi, yếu thế qua đường và sau đó, điều họ nhận lại là cái cúi người cảm ơn đầy chân thành.
Để duy trì và nhân rộng những điều tích cực này, thì chúng ta cần thay đổi tư duy và hành động ngay từ bây giờ, có vậy thì văn hóa giao thông mới thực sự tồn tại.