Thanh tra TP Hồ Chí Minh vừa có thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành các quy định pháp luật trong việc góp vốn vào Công ty Cổ phần Cao su TP Hồ Chí Minh, thực hiện dự án trồng cao su tại Lào của các cổ đông trực thuộc UBND TP HCM.
Theo kết luận thanh tra, Công ty Cổ phần Cao su TP Hồ Chí Minh được thành lập từ chủ trương thực hiện dự án đầu tư trồng 10.000 ha cao su tại nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào theo chỉ đạo của Thường trực Thành ủy và UBND TP HCM, với nhiệm vụ chính là đầu tư trồng và chế biến mủ cao su tại nước Lào nhằm góp phần giúp nước bạn phát triển kinh tế-xã hội, củng cố tình hữu nghị Việt - Lào, góp phần giải quyết việc làm cho lao động của hai nước Việt Nam - Lào.
Trong quá trình triển khai dự án, có một số sai sót dẫn đến việc thực hiện dự án không đảm bảo tiến độ, mục tiêu, hiệu quả đầu tư đã được phê duyệt, cũng như chưa thực hiện được mục tiêu, nhiệm vụ chính trị được Thành ủy, UBND TP giao.
Tính đến thời điểm thanh tra, diện tích cao su còn lại đang được chăm sóc, khai thác là 1.035,84 ha/10.000 ha (đạt tỷ lệ 10,35%); diện tích cao su sinh trưởng kém ngưng chăm sóc được thực hiện thanh lý là 1.802,84 ha/2.838,64ha (chiếm tỷ lệ 63,51% so với diện tích thực hiện trồng cao su), với giá trị đã đầu tư cho phần diện tích này là 136,885 tỉ đồng có khả năng gây mất vốn của các cổ đông, trong đó có 72,13% vốn của 5 cổ đông Nhà nước trực thuộc UBND TP là vi phạm nguyên tắc đầu tư, quản lý, sử dụng vốn Nhà nước tại doanh nghiệp được quy định tại khoản 6 Điều 5 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp năm 2014.
Kết luận thanh tra chỉ ra trách nhiệm của Công ty Cổ phần Cao su TP HCM khi chưa thực hiện đăng ký thay đổi nội dung giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp về vốn điều lệ theo như thực tế vốn góp của các cổ đông là không thực hiện đúng quy định; Thực hiện lập hồ sơ mời thầu chưa đầy đủ đối với các gói thầu tư vấn điều tra, khảo sát lập bản đồ thổ nhưỡng, phân hạng đất trồng cao su và lập dự án đầu tư với Công ty Cổ phần Xây dựng và Tư vấn Đầu tư; không tiến hành lập hồ sơ mời thầu nhằm quy định các tiêu chí về đánh giá năng lực đối với đơn vị thầu thực hiện công tác khai hoang; thực hiện không đúng thủ tục theo quy định của Luật Đấu thầu năm 2005 và các quy định pháp luật liên quan về đấu thầu.
Ngay sau khi trồng, cây sinh trưởng kém chết nhiều phải trồng dặm với tỷ lệ rất cao (70%), nhưng công ty vẫn tiếp tục trồng ồ ạt mà không kiểm tra, nghiên cứu lại, xác định nguyên nhân để kịp thời điều chỉnh dẫn đến thanh lý 4 đợt vào các năm 2012, 2013, 2016, 2017 gây thiệt hại (thanh lý diện tích 1.802,84 ha/2.838,68 ha, tương ứng với giá trị đã đầu tư theo sổ sách là 136,885 tỉ đồng).
Đến nay, công ty không có văn bản hay biên bản làm việc với các đơn vị khảo sát điều tra thổ nhưỡng và phân hạng đất trồng cao su tại Lào, đơn vị cung cấp giống cây trồng, xác định nguyên nhân cây chết hàng loạt và xác định trách nhiệm các tổ chức, cá nhân để kịp thời khắc phục thiệt hại.
Từ những kết luận nêu trên, Chánh Thanh tra TP HCM đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND TP HCM chỉ đạo, Giao Giám đốc Công ty Cổ phần Cao su thành phố tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xem xét xử lý đối với các tổ chức, cá nhân có các sai sót được nêu tại kết luận thanh tra theo thẩm quyền, phân cấp đúng quy định của pháp luật.
Trên cơ sở ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và kết quả kiểm tra, rà soát của người đại diện vốn của các doanh nghiệp nhà nước tại Công ty Cổ phần Cao su thành phố đối với quá trình đầu tư thực hiện dự án, xác định khối lượng gỗ thu được trong quá trình khai hoang rừng.... chủ trì phối hợp với Sở Tài chính, Thanh tra và các đơn vị có liên quan thực hiện rà soát, báo cáo đề xuất, kiến nghị xử lý trình UBND TP xem xét, có ý kiến chỉ đạo đối với việc thực hiện dự án trồng cao su.
Trường hợp qua rà soát, có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật, gây thiệt hại cho các cổ đông Nhà nước, báo cáo UBND TP xem xét chuyển vụ việc cho cơ quan chức năng để xử lý theo quy định pháp luật./.