Huyện cấp sổ đỏ cho người dân không đúng quy định
Sáng ngày 25/12 nguồn tin từ PV báo Bảo vệ pháp luật cho biết, VKSND tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành kiến nghị số 896/KN-VKS-HC gửi Chủ tịch UBND huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk) về việc khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật.
Trước đó, ngày 29/12/1994, ông Vũ Văn Cúc được UBND thị trấn Liên Sơn (huyện Lắk) xác nhận việc canh tác và làm nhà ở trên diện tích đất 1.600 m2 tại thôn 2, thị trấn Liên Sơn. Sau đó, ông Cúc ký hợp đồng cầm cố thế chấp để vay tiền.
Tuy nhiên, do không trả được nợ nên 16/6/1997, ngân hàng phát mại tài sản (nhà ở) của ông Cúc với giá 2 triệu đồng cho ông Nguyễn Ngọc Sơn.
Đến tháng 6/2000, ông Sơn sang nhượng lại nhà, tài sản trên cho bà Nguyễn Thị Phượng, ông Vũ Trọng Tiền. Ông Tiền, bà Phượng xác định, năm 2003 khai hoang thêm diện tích 341,7 m2 nên diện tích sử dụng kê khai là 1.941,7 m2.
Cuối tháng 2/2021, bà Phượng, ông Tiền viết giấy tay chuyển nhượng 3.000 m2 đất với giá 2,8 tỉ đồng cho ông Phạm Đình Thành. Sau đó bà Phượng, ông Tiền làm đơn và nộp hồ sơ đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Đến ngày 27/9/2021, UBND huyện Lắk đã ban hành quyết định số 4254 công nhận QSDĐ và cấp sổ đỏ số BT 489667, diện tích 1.941,7 m2 cho ông Tiền, bà Phượng.
Do ông Thành múc đất san lấp mặt bằng trên một phần diện tích đất nhận chuyển nhượng không xin phép nên cơ quan chức năng huyện Lắk tiến hành kiểm tra, xác minh việc cấp sổ đỏ nêu trên cho ông Tiền, bà Phượng.
Ngày 8/3/2022, UBND huyện Lắk có kết luận, việc cấp giấy CNQSDĐ cho ông Tiền, bà Phượng là không đúng quy định pháp luật, có sai sót về nguồn gốc đất và trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận.
Trên cơ sở đó, ngày 23/3/2022, UBND huyện Lắk ban hành quyết định số 1539 thu hồi sổ đỏ số BT 489667 đã cấp cho ông Tiền, bà Phượng. Tuy nhiên, ông Tiền, bà Phượng không nộp lại sổ đỏ nên ngày 18/5/2022, UBND huyện Lắk đã ban hành quyết định số 2696 hủy giá trị pháp lý sổ đỏ đã cấp.
Không đồng ý với kết quả giải quyết nói trên, ông Tiền khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên hủy các quyết định số 1539 và 2696 nêu trên của UBND huyện Lắk.
Tại bản án sơ thẩm số 67/2023/HC-ST ngày 16/5/2023 của TAND tỉnh Đắk Lắk quyết định: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Tiền, hủy các quyết định số 1539 và 2696 của UBND huyện Lắk.
UBND huyện kháng cáo….nhưng không tham gia phiên tòa?
Thông qua công tác kiểm sát, VKSND tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện nhiều vi phạm.
Cụ thể, tại báo cáo kết quả xác minh số 12 ngày 28/2/2022 của Thanh tra huyện Lắk và kết luận số 73 ngày 8/3/2022 của UBND huyện Lắk đã xác định, UBND thị trấn Liên Sơn, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Lắk có vi phạm trong quá trình thiết lập sổ đỏ cho ông Tiền, bà Phượng.
    |
 |
| Sau khi xét xử sơ thẩm, UBND huyện Lắk có đơn kháng cáo nhưng lại không tham gia phiên tòa và cũng không có đơn xin xét xử vắng mặt theo quy định. |
Mặt khác, theo các tài liệu do UBND huyện Lắk cung cấp thì năm 2005, khi lập phương án bồi thường hỗ trợ, giải phóng mặt bằng xây dựng cơ sở hạ tầng khu du lịch hồ Lắk, hộ ông Tiền đã được bồi thường đối với diện tích 180 m2 bị thu hồi. Thế nhưng, đến ngày 27/9/2021, ông Tiền vẫn được cấp sổ đỏ đối với toàn bộ diện tích 1.941,7 m2 là không đúng.
Đối với quyết định số 1539 ngày 23/3/2022 của UBND huyện Lắk chỉ xác định lý do thu hồi quyết định cấp sổ đỏ là “không đúng nguồn gốc sử dụng đất theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai năm 2013”, mà không xác định các vi phạm khác là vi phạm tại điểm c khoản 26 Điều 1 Nghị định số 148 ngày 18/12/2020 của Chính phủ.
Hơn thế nữa, quyết định số 4254 ngày 27/9/2022 của UBND huyện Lắk đã công nhận quyền sử dụng đất cho ông Tiền, bà Phượng. Trên cơ sở đó, UBND huyện này đã cấp sổ đỏ cho ông Tiền, bà Phượng. Đây là quyết định hành chính có liên quan đến cấp sổ đỏ của ông Tiền, bà Phượng bị thu hồi. Tuy nhiên, quá trình thu hồi sổ đỏ, UBND huyện Lắk không xem xét, xử lý đối với quyết định số 4254, dẫn đến việc xử lý không triệt để, quyết định công nhận QSDĐ cho ông Tiền, bà Phượng đối với thửa đất nêu trên vẫn có hiệu lực pháp luật.
Đáng nói, khi ban hành quyết định thu hồi sổ đỏ, UBND huyện Lắk không đề cập đến nội dung xem xét, giải quyết như thế nào đối với tiền sử dụng đất và tiền lệ phí trước bạ ông Tiền, bà Phượng đã nộp vào ngân sách nhà nước, với số tiền hơn 62,3 triệu đồng. Đồng thời, quá trình ban hành quyết định số 1539 thu hồi sổ đỏ, UBND huyện Lắk không nêu đầy đủ các vi phạm dẫn đến người có sổ đỏ bị thu hồi không được tiếp cận đầy đủ, rõ ràng, chi tiết, minh bạch, công khai các lý do thu hồi đất, không đảm bảo quyền lợi của người có đất bị thu hồi.
Từ đó, TAND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành bản án hành chính sơ thẩm, tuyên hủy các quyết định số 1539 và 2696 của UBND huyện Lắk.
Ngoài ra, sau khi xét xử sơ thẩm, UBND huyện Lắk có kháng cáo, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã thụ lý phúc thẩm để xem xét kháng cáo. Thế nhưng, người đại diện theo ủy quyền của Chủ tịch UBND huyện Lắk đã không có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án, không tham gia phiên tòa nhưng không có đơn xin xét xử vắng mặt theo quy định thì coi như từ bỏ quyền kháng cáo. Dẫn đến, TAND cấp cao tại Đà Nẵng ra quyết định đình chỉ việc xét xử phúc thẩm đối với kháng cáo của người bị kiện, UBND huyện Lắk không thể tiếp tục bảo vệ, chứng minh tính đúng đắn, hợp pháp của quyết định hành chính bị khởi kiện.
Viện kiểm sát kiến nghị xử lý trách nhiệm
Từ những phân tích nêu trên, VKSND tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Chủ tịch UBND huyện Lắk khắc phục các vi phạm nêu trên và xem xét, xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc cấp sổ đỏ trái pháp luật cho ông Tiền, bà Phượng. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan tham mưu của UBND huyện, nghiên cứu kỹ bản án sơ thẩm số 67 ngày 16/5/2023 của TAND tỉnh Đắk Lắk để tham mưu cho UBND huyện thi hành bản án đúng theo quy định của pháp luật. Thực hiện lại trình tự, thủ tục thu hồi sổ đó của hộ ông Tiền, bà Phượng theo quy định.
Người đại diện theo pháp luật của người bị kiện UBND huyện Lắk (Chủ tịch) hoặc người đại diện theo ủy quyền (Phó Chủ tịch) phải tham gia vào toàn bộ quá trình giải quyết vụ án hành chính, thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ của người bị kiện theo đúng quy định.
Mặt khác, cần có giải pháp khắc phục triệt để các vi phạm tương tự nhằm đảm bảo việc tuân thủ pháp luật về quản lý đất đai trên địa bàn huyện.
Sáng ngày 25/12, trao đổi với PV báo Bảo vệ pháp luật, ông Nay Y Phú, Chủ tịch UBND hyện Lắk cho biết, tôi vừa tiếp cận văn bản kiến nghị của VKSND tỉnh Đắk Lắk về 4 nội dung đề nghị UBND huyện Lắk xem xét, xử lý vụ việc nêu trên. Theo đó, hôm nay (tức ngày 25/12) chúng tôi sẽ giao cho Phòng Tài nguyên Môi trường, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu cho UBND huyện để xử lý theo quy định, kết quả giải quyết huyện sẽ thông báo lại.
Khi được hỏi về hướng xử lý các cán bộ, tổ chức có liên quan đến các vi phạm, ông Nay Y Phú cho biết thêm, trên cơ sở nghiên cứu, xem xét các hành vi vi phạm của từng tập thể, cá nhân tùy theo tính chất mức độ vi phạm chúng tôi sẽ xử lý nghiêm theo quy định./.