Vươn lên từ tâm “điểm nóng”

Huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An được ví như ngã ba giao thương kinh tế giữa các huyện của tỉnh Nghệ An. Địa bàn huyện nằm ở tuyến giao thông huyết mạch là quốc lộ 1A, các quốc lộ nối liền với các huyện miền núi Nghệ An như QL48, QL7, có bãi biển dài cùng nhiều thắng cảnh đẹp là tâm điểm cho các hoạt động du lịch và giao thông đường biển. Những thế mạnh địa hình cùng với sự năng động của con người nơi đây đã giúp Diễn Châu trở thành địa phương đứng top đầu về phát triển kinh tế của tỉnh Nghệ An. 

Tuy nhiên, đi liền với sự phát triển kinh tế là những mặt trái về tình hình tội phạm và các tệ nạn xã hội. Trong năm 2018, các cơ quan bảo vệ pháp luật huyện Diễn Châu đã triển khai hiệu quả 5 đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, điều tra làm rõ 54/61 vụ, phá thành công 7 chuyên án và triệt phá 5 ổ nhóm tội phạm hình sự. Đấu tranh phá 6 chuyên án ma túy, bắt giữ 67 vụ, 93 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy, thu giữ trên 6.588 gam heroin, ma túy đá và ma túy tổng hợp. Lập hồ sơ đưa 51 đối tượng đi cai nghiện bắt buộc. Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng phát hiện, bắt giữ 117 vụ, 121 đối tượng vi phạm trật tự kinh tế, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, thu giữ tổng giá trị hàng hóa trên 2,9 tỷ đồng. 

Một góc huyện Diễn Châu

Xác định phát triển kinh tế của một địa phương luôn song hành với những hệ lụy là các loại tội phạm sẽ luồn lách để “ăn theo”. Theo Viện trưởng VKSND huyện Diễn Châu, sự tồn tại đó là quy luật cơ bản của nền kinh tế thị trường. Viện trưởng Nguyễn Văn Thành cũng xác định, kể cả khi kinh tế phát triển mạnh và tình hình tội phạm phức tạp như thế nào đi chăng nữa, nếu cơ quan bảo vệ pháp luật nghiêm minh thì địa phương đó sẽ ổn định.

Do tư tưởng nhất quán trong chỉ đạo nên công tác phòng, chống tội phạm năm 2018 của VKSND huyện Diễn Châu đã đạt được những  kết quả ấn tượng: Xử lý được 246 tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố, trong đó đã ban hành 2 kiến nghị trong hoạt động tiếp nhận giải quyêt tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố đến Hạt kiểm lâm huyện và CQĐT Công an huyện; một kiến nghị ngoài kiểm sát trực tiếp đến CQĐT Công an huyện yêu cầu khắc phục vi phạm trong việc giải quyết tin báo và được chấp nhận thực hiện. Đơn vị đã tổ chức phúc tra, kiểm tra việc thực hiện kiến nghị năm 2017.

Về thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, đơn vị đã thực hiện 202 vụ và 404 bị can; ban hành 195 yêu cầu điều tra, tham gia hỏi cung 296 bị can, xác định 9 vụ án điểm và 12 bị can để điều tra, truy tố, xét xử nhằm tuyên truyền giáo dục pháp luật tại địa phương. VKSND huyện Diễn Châu đã chọn “Phòng chống oan sai, bỏ lọt tội phạm” làm khâu công tác đột phá. Vì vậy, năm qua, 100% vụ án đều được điều tra, truy tố, xét xử theo đúng quy định pháp luật, không có vụ án nào đình chỉ điều tra do bị can không phạm tội, 100% người bị bắt, tạm giữ đã bị xử lý hình sự. 

Viện trưởng VKSND huyện Diễn Châu - Nguyễn Văn Thành. Ảnh: PV

Tiến hành kiểm sát chặt chẽ việc hỏi cung bị can, trong trường hợp cần thiết, Kiểm sát viên trực tiếp hỏi cung hoặc đọc kỹ lời khai của bị can, người bị hại, người làm chứng, người liên quan và các tài liệu, chứng cứ khác, trích cứu mâu thuẫn trong từng lời khai để chỉ ra cho Điều tra viên thấy và phải điều tra làm sáng tỏ. Đánh giá, phân tích, đối chiếu từng lời khai của bị can, người bị hại, người chứng kiến, người liên quan có phù hợp với các tài liệu, chứng cứ, vật chứng thu giữ, nếu không phù hợp thì phải kịp thời yêu cầu Điều tra viên làm rõ.

Kiểm sát viên phải luôn đặt ra những tình huống bị can có thể phản cung, nhất là những vụ án chỉ có duy nhất lời khai của bị can. Nếu bị can phản cung thì lấy chứng cứ nào để chứng minh bị can phạm tội, từ đó đề ra yêu cầu để Điều tra viên tiến hành điều tra, thu thập thêm chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của bị can. Đặc biệt, trong quá trình điều tra,  Điều tra viên phải đề nghị bị can viết nhiều bản tự khai vào nhiều thời điểm khác nhau. Đối với bị can không biết chữ thì khi lấy lời khai và hỏi cung bị can phải có người chứng kiến ký xác nhận vào biên bản.

Cơ quan chức năng địa phương phối hợp thực hiện một buổi thực nghiệm hiện trường. Ảnh: VKS cung cấp

Điều quan trọng là, Kiểm sát viên ngoài kiến thức pháp luật vững vàng còn phải nắm vững các quy định, hướng dẫn về nghiệp vụ của ngành, các nghị quyết, thông tư liên ngành, thường xuyên nghiên cứu các văn bản liên quan đến hình sự, các thông báo rút kinh nghiệm của VKS cấp trên. Luôn tìm tòi, từ đó có những bài học để đúc rút kinh nghiệm cho những vụ án khác, tránh được những thiếu sót, oan sai.

Viện trưởng Nguyễn Văn Thành nhớ lại những vụ án thể hiện chức năng, vai trò quan trọng của VKS. Trong đó, làm thế nào để buộc tội được kẻ vi phạm pháp luật là một trong những khó khăn, thách thức. Viện trưởng Nguyễn Văn Thành cho biết: Cách đây 3 năm, trong một vụ án về tội phạm buôn bán ma túy dạng gói, chúng tôi cực kỳ vất vả đấu tranh với các đối tượng mới giải quyết thành công vụ án. Bằng những thủ đoạn tinh vi, đối tượng Nguyễn Văn Tứ (thôn 7, xã Diễn Kỷ) đã lợi dụng việc kinh doanh nhà nghỉ để buôn bán ma túy. Ma túy được đối tượng này gói vào những túi nhỏ (gọi là tép) để bán cho các con nghiện.

Tuy nhiên, đối tượng này không trực tiếp đưa ma túy cho người nghiện mà khi có khách, hắn xúi giục các con của mình đưa “hàng” cho khách. Xác định được sự tinh vi, nham hiểm của kẻ phạm tội nên khi bị bắt, Tứ sẽ không khai và không nhận tội. Trước tình huống đó, tôi cùng Kiểm sát viên đã đấu tranh, trích xuất camera, chứng cứ trực tiếp… để buộc tội kẻ cứng đầu như Tứ. Thậm chí, để củng cố thêm chứng cứ phạm tội, chúng tôi đã phải xin ý kiến của VKS cấp trên để có những chỉ đạo kịp thời về nghiệp vụ. Có thời điểm, tôi và Kiểm sát viên phải  liên tục đi xe máy vào VKSND tỉnh để xin ý kiến. Cuối cùng, bằng những chứng cứ và lập luận vững chắc, thuyết phục đối tượng buôn bán ma túy đã phải cúi đầu nhận tội.

Viện KSND huyện Diễn Châu đã triển khai cuộc họp kiểm điểm án hủy tại đơn vị.

Không chỉ ở mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, địa bàn Diễn Châu luôn “nóng” với loại tội phạm gây rối trật tự công cộng và cố ý gây thương tích. Năm 2018, do ăn chia không sòng phẳng giữa các “cò đất” nên nhóm “cò đất” do Thái Bá Cương và nhóm do Nguyễn Văn Đức cầm đầu đã tụ tập đông người đánh nhau gây rối trật tự công cộng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Vì là những đối tượng có tiềm lực kinh tế mạnh, dùng ô tô chuyên chở vũ khí nóng, đánh nhau có tổ chức nên việc xử lý, giám định và tham gia xác minh đối tượng gặp rất nhiều khó khăn.

Bằng kinh nghiệm từ công tác nghiệp vụ, Viện trưởng Nguyễn Văn Thành đã chỉ đạo các Kiểm sát viên bám sát địa bàn, di chuyển đến các huyện có các đối tượng sinh sống để xác minh. Qua quá trình điều tra, VKS đã truy tố 13 đối tượng ra trước pháp luật chờ xét xử. Do là những kẻ chuyên “cò đất”, có quan hệ với “dân xã hội” nên đã có những lúc các đối tượng cố tình mua chuộc nhưng chúng tôi thẳng thừng từ chối và giải quyết vụ án bảo đảm sự tôn nghiêm của pháp luật”, Viện trưởng Thành chia sẻ.

Qua những “trận đánh” lớn, bản lĩnh của Kiểm sát viên càng được thể hiện. Đó là, hình ảnh của một Viện trưởng VKSND huyện mang trong mình bản lĩnh “thép”, nhất là khi đấu tranh với vi phạm pháp luật và tội phạm. 

Về quá trình công tác, Viện trưởng Nguyễn Văn Thành cho biết: anh vào ngành Kiểm sát năm 1982, đi lên từ con số không, hàng ngày anh luôn học hỏi để hoàn thiện mình trong công việc, giữ vững bản lĩnh cũng như củng cố kiến thức pháp luật. Qua nhiều năm phấn đấu không mệt mỏi, năm 1996, anh được tín nhiệm giữ chức Phó Viện trưởng VKSND huyện Diễn Châu, đến năm 2015, anh được bổ nhiệm chức vụ Viện trưởng. 

Qua 37 năm cống hiến cho ngành Kiểm sát, nhưng đối với anh Thành, được đồng nghiệp và nhân dân yêu quý, tin tưởng là điều anh trân trọng nhất. Với bao nhiêu bộn bề công việc nhưng anh không bao giờ quên những đồng nghiệp đã vất vả cùng mình phá những chuyên án lớn. “Anh em kiểm sát tuyến huyện rất vất vả, tôi hiểu đời sống của từng gia đình, họ, với 17 cán bộ phụ trách một huyện có kinh tế phát triển bậc nhất của tỉnh Nghệ An là không hề đơn giản. Tôi thường xuyên động viên anh em cố gắng hoàn thành nhiệm vụ, vượt qua khó khăn hiện tại, rồi tương lai sẽ tươi đẹp”, anh Thành tâm sự.

Viện KSND các huyện Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Nam Đàn tổ chức Hội nghị Cán bộ, công chức và người lao động năm 2019

Với đồng nghiệp, anh luôn giúp đỡ hết lòng, nhưng với bản thân, Viện trưởng Nguyễn Văn Thành lại có một cuộc sống giản dị. Tiếp phóng viên trong căn phòng làm việc đơn sơ, chỉ có những cuốn sách và tài liệu các vụ án, anh Thành cho biết: “Tính tôi nó vậy rồi, không dùng tiền của cơ quan để trang hoàng cho phòng mình làm gì, cái quạt điện ở nhà đang sử dụng được nên tôi mang đến cơ quan dùng. Công trình phụ trong phòng làm việc cũng đã đến lúc phải sửa nhưng cũng phải mất một khoản tiền nên tôi nghĩ, mình còn cố gắng được thì nên tiết kiệm khoản đó để làm việc khác có ích  hơn”.

“Cuộc sống bản thân tôi đơn giản lắm, nhưng làm án lại phải tuân thủ nguyên tắc nghiêm minh, đúng pháp luật, đồng thời giải quyết cũng phải có tính nhân văn, tình người. Chính vì thế, có những người chấp hành xong án phạt của pháp luật vẫn đến chơi với tôi và tâm sự về những điều họ rút ra qua quá trình nhìn lại bản thân khi lao động cải tạo” - Viện trưởng Nguyễn Văn Thành cười, nói.

Cống hiến cho ngành Kiểm sát suốt 37 năm, đến nay, Viện trưởng VKSND huyện Diễn Châu Nguyễn Văn Thành tự hào cho rằng: “Ngành mình là cơ quan bảo vệ pháp luật nhưng rất lành, sống tình cảm nên người dân và cán bộ địa phương ai cũng quý cả”.