Trong những năm qua, công tác thanh tra có nhiều đổi mới và đạt được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý của Viện trưởng VKSND các cấp; tăng cường pháp chế; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Từ năm 2011 - 2021, Thanh tra VKSND các cấp đã tiến hành 3.141 cuộc thanh tra, kiểm tra về công tác quản lý, chỉ đạo điều hành; thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp; công tác tổ chức cán bộ; công tác quản lý, sử dụng kinh phí, tài sản công; thực hiện quy chế dân chủ, phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tham mưu Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp xử lý, giải quyết 906 đơn khiếu nại, tố cáo, thông tin phản ánh về vi phạm pháp luật, phẩm chất đạo đức, kỷ luật nghiệp vụ, tham nhũng, tiêu cực.
Qua công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý, giải quyết khiếu nại tố cáo, phòng, chống tham nhũng, phát hiện 18 nguồn tin về tội phạm, đã chuyển đến Cơ quan CSĐT 3 tin, chuyển đến Cơ quan Điều tra VKSND tối cao 15 tin. Công tác Thanh tra trong những năm qua đã ngày càng khẳng định được vai trò, vị trí của mình, nhận được nhiều phản hồi tích cực của các đơn vị được thanh tra.
    |
 |
| Đồng chí Nguyễn Hải Trâm, Phó Viện trưởng VKSND tối cao trao Bằng khen của Viện trưởng VKSND tối cao cho tập thể Thanh tra VKSND tối cao có thành tích xuất sắc nhân kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Thanh tra ngành Kiểm sát nhân dân. |
Có thể khẳng định, Thanh tra là kênh thông tin chính xác giúp Viện trưởng nắm bắt kịp thời tình hình đang diễn ra trong Ngành, những vấn đề phát sinh để nhanh chóng có biện pháp giải quyết, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý Ngành trên các mặt công tác. Kết quả trên tại Hội nghị ngày 19/9/2022, Đoàn kiểm tra số 3, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực thông báo kết quả kiểm tra tại Ban cán sự đảng VKSND tối cao một lần nữa đã đánh giá công tác thanh tra trong Ngành KSND từ năm 2011 - 2021 đã đạt được những kết quả tích cực.
Góp phần vào những kết quả nêu trên phải kể đến hoạt động thanh tra thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp (gọi tắt là thanh tra nghiệp vụ). Đây là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng của Thanh tra ngành KSND, đã được Viện trưởng VKSND tối cao quan tâm, chú trọng, quy định từ rất sớm và xuyên suốt trong các Quy chế về tổ chức và hoạt động của Thanh tra.
Hiện nay, hoạt động thanh tra nghiệp vụ được quy định tại Điều 13 Quy chế tổ chức và hoạt động của Thanh tra Viện kiểm sát nhân dân ban hành kèm theo Quyết định số 192/QĐ-VKSTC Viện trưởng VKSND tối cao ban hành ngày 15/5/2019, theo đó quy định: một trong các hoạt động của Thanh tra ngành KSND là “Tổ chức thực hiện thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật, của Viện kiểm sát nhân dân trong lĩnh vực thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp”.
Thực hiện chức năng thanh tra công tác THQCT và kiểm sát các hoạt động tư pháp, trong những năm qua Thanh tra VKSND tối cao đã tổ chức thực hiện thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật, của VKSND trong lĩnh vực THQCT và kiểm sát hoạt động tư pháp; hướng dẫn, kiểm tra hoạt động thanh tra công tác THQCT và kiểm sát hoạt động tư pháp của Thanh tra VKSND cấp cao, Thanh tra VKSND cấp tỉnh; đề xuất các chủ trương, biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra công tác THQCT và kiểm sát hoạt động tư pháp…
Nhận thức sâu sắc về vai trò, trách nhiệm của công tác thanh tra THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp là rất quan trọng trong công tác xây dựng Ngành, đòi hỏi công chức Thanh tra tra phải có tinh thần trách nhiệm cao, thái độ tác phong làm việc khoa học, chuyên nghiệp mới đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; thanh tra nghiệp vụ là công tác “kiểm sát của Kiểm sát” vì vậy lãnh đạo, Kiểm sát viên được phân công làm công tác thanh tra công tác THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp phải luôn nâng cao trình độ, năng lực, phải giỏi về nghiệp vụ, biết vận dụng kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ vào hoạt động thực tiễn, có tinh thần trách nhiệm cao, bản lĩnh, chủ động, linh hoạt, phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Xác định được vai trò, trách nhiệm của mình, hàng năm, Thanh tra VKSND tối cao luôn kịp thời triển khai các Chỉ thỉ của Viện trưởng VKSND tối cao; Kế hoạch, Định hướng công tác thanh tra, chủ động nắm bắt thông tin để lựa chọn đối tượng thanh tra tập trung vào các đơn vị, cá nhân có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực, mất đoàn kết nội bộ; có dấu hiệu vi phạm trong công tác xây dựng Ngành; những vụ, việc có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp để tham mưu, đề xuất Chánh Thanh tra VKSND tối cao báo cáo Viện trưởng VKSND tối cao chỉ đạo tiến hành thanh tra đột xuất hoặc tổng hợp vi phạm để thanh tra theo kế hoạch.
Trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ Thanh tra VKSND tối cao luôn quán triệt thực hiện nghiêm túc quan điểm chỉ đạo của Viện trưởng VKSND tối cao tại Chỉ thị 03/CT-VKSTC ngày 01/3/2022 về công tác thanh tra: “Xử lý nghiêm lỗi cố ý hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, nếu do tai nạn nghề nghiệp cần tạo điều kiện để khắc phục, Thanh tra phải có ý thức trách nhiệm bảo vệ cán bộ làm đúng nhưng bị đe dọa, tố cáo”. Trong mọi hoạt động, Thanh tra VKSND tối cao luôn đảm bảo thực hiện tiêu chí: công tác thanh tra là để xây dựng Ngành, quá trình thanh tra phải nghiêm túc, khách quan nhưng cũng phải rất nhân văn, công chức thanh tra phải đặt mình vào đối tượng thanh tra. Thanh tra công tác THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp phải tập trung vào chất lượng các cuộc thanh tra, không lấy số lượng làm thành tích, thanh tra không chỉ là tìm ra sai phạm mà còn để tìm ra những nhân tố tích cực, những cách làm hay, những gương điển hình để biểu dương nhân rộng; thanh tra không phải “bới lông tìm vết” mà để phát hiện những thiếu sót vi phạm mang tính điển hình, phổ biến, kéo dài để yêu cầu khắc phục nhằm hạn chế thấp nhất hậu quả do vi phạm gây ra; thanh tra cũng nhằm để xử lý nghiêm những lỗi cố ý hoặc gây hậu quả nghiêm trọng để răn đe, phòng ngừa chung. Quá trình thanh tra còn phát hiện những khó khăn, vướng mắc, bất cập của pháp luật để kiến nghị sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.
|
 |
| Thanh tra VKSND tối cao thanh tra công tác THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp tại VKSND tỉnh Bình Dương. |
Trong 10 năm qua (2012 - 2022), Thanh tra VKSND tối cao đã tiến hành thanh tra hơn 50 cuộc thanh tra công tác THQCT, kiểm sát hoạt động tư pháp, điển hình là các cuộc thanh tra tại VKSND Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hà Nội, thành phố Cần Thơ, VKSND tỉnh Thanh Hóa, Thái Nguyên, Đắk Lắk, Đồng Nai, Vụ 1 VKSND tối cao, tỉnh Bình Dương, thành phố Hải Phòng...Các cuộc thanh tra đều đảm bảo đúng quy định của pháp luật và của Ngành.
Qua công tác thanh tra đã phát hiện những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, nhiều thiếu sót, vi phạm trong công tác THQCT kiểm sát hoạt động tư pháp từ đó kiến nghị đề xuất cấp có thẩm quyền thực hiện đồng bộ các giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế, đồng thời đề xuất xử lý nghiêm đối với các trường hợp có vi phạm nghiêm trọng, kiểm điểm rút kinh nghiệm nghiêm túc đối với các trường hợp vi phạm do nhận thức, hạn chế năng lực, vi phạm do vô ý ở mức ít nghiêm trọng, chưa đến mức xử lý kỷ luật, đảm bảo tính nhân văn, giáo dục phòng ngừa chung, tránh để lặp lại vi phạm.
Với kết quả và thành tích đã đã đạt được, năm 2020 Thanh tra VKSND tối cao được Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng nhất; năm 2019, 2021 được Viện trưởng VKSND tối cao tặng cờ thi đua Ngành; 1 cá nhân được công nhận Chiến sĩ thi đua toàn quốc, tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; nhiều tập thể cá nhân được Viện trưởng VKSND tối cao tặng Bằng khen trong các phong trào thi đua.
Trong giai đoạn hiện nay, thanh tra nghiệp vụ ngày càng thể hiện vai trò quan trọng trong các hoạt động của công tác thanh tra, góp phần giúp ngành KSND thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Tập thể công chức, Kiểm sát viên Thanh tra VKSND tối cao phải tiếp tục nỗ lực phấn đấu để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Ngành, không ngừng nâng cao vị thế, vai trò của Thanh tra ngành KSND trong giai đoạn mới, góp phần xây dựng Ngành KSND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao.