Với điều kiện địa lý là huyện vùng thấp, cửa ngõ của tỉnh Lào Cai, huyện Bảo Yên cách trung tâm thành phố 80 km, là nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ hiểu biết pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế. Đây cũng là địa bàn thường xuyên xảy ra các loại tội phạm liên quan đến ma túy, xâm phạm sở hữu, xâm phạm an toàn giao thông và đặc biệt gần đây, trên địa bàn xảy ra các tội phạm giết người, xâm hại tình dục trẻ em, gây nhiều bức xúc trong dư luận. Bên cạnh đó, những tranh chấp dân sự liên quan đến đất đai ngày càng gia tăng cả về số lượng và tính chất phức tạp. Do đó, việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của VKSND huyện Bảo Yên cũng gặp không ít khó khăn, thử thách.
Những năm gần đây, song song với việc đẩy mạnh thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy cao độ sức mạnh tập thể, phấn đấu hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu công tác trong thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, tập thể lãnh đạo VKSND huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã tích cực chỉ đạo cán bộ, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, chuyên viên trong đơn vị thực hiện nghiêm túc các quy định, quy trình thao tác nghiệp vụ để làm tốt chức năng, nhiệm vụ. Kết quả, từ năm 2017 đến nay, qua công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, đơn vị đã phát hiện nhiều vi phạm của các cơ quan chức năng, qua đó kịp thời ban hành các kiến nghị yêu cầu khắc phục.
    |
 |
| Trực tiếp kiểm sát tại UBND cấp xã về thi hành án hình sự. |
Đối với công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố và hoạt động điều tra, đã phát hiện Cơ quan điều tra Công an huyện Bảo Yên để xảy ra một số vi phạm như: Tổ chức khám nghiệm hiện trường nhưng không thông báo cho Viện Kiểm sát; không tiến hành phân công giải quyết tin báo, tố giác tội phạm; thông báo về việc tiếp nhận thông tin đến Viện Kiểm sát không đúng thời hạn; chậm giao nhận quyết định trưng cầu giám định và kết luận giám định pháp y cho Viện Kiểm sát; không tiến hành hỏi cung bị can ngay sau khi có quyết định khởi tố bị can.
Ngoài ra, qua công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, VKSND huyện Bảo Yên còn phát hiện có trường học trên địa bàn huyện không thực hiện nghiêm các quy định của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai về công tác quản lý nội trú, để đối tượng lợi dụng sơ hở thực hiện hành vi xâm hại đối với học sinh; UBND cấp xã không thực hiện đúng quy định về việc đăng ký tạm trú đã gây khó khăn cho công tác điều tra của các cơ quan tiến hành tố tụng và không mở sổ tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm theo quy định.
Đối với công tác kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, kiểm sát giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động và các vụ, việc khác theo quy định của pháp luật, đơn vị đã phát hiện Tòa án có một số tồn tại như: Áp dụng điều luật không đồng nhất trong phần quyết định của cùng một bản án; không áp dụng các Điều 81, 82, 83 Luật Hôn nhân và Gia đình khi công nhận sự thỏa thuận về việc nuôi con và cấp dưỡng nuôi con khi ly hôn; quyết định đình chỉ giải quyết vụ án không có căn cứ pháp luật; không thực hiện đúng quy định về thời hạn gửi bản án, gửi quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử cho Viện Kiểm sát. Bên cạnh đó, qua công tác kiểm sát còn phát hiện UBND cấp xã có vi phạm trong công tác: chứng thực hợp đồng, giao dịch; xác nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất… là nguyên nhân dẫn đến những tranh chấp dân sự phức tạp, ảnh hưởng đến niềm tin của người dân vào cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương.
|
 |
| Trực tiếp kiểm sát tin báo, tố giác tội phạm tại Công an xã Bảo Hà. |
Trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, đơn vị đã phát hiện tại Nhà tạm giữ Công an huyện để xảy ra một số vi phạm: Biên bản nhận người vào cơ sở giam giữ không đảm bảo yêu cầu; Phân loại người tạm giữ, tạm giam không đúng quy định, xảy ra trường hợp người đã có quyết định thi hành án phạt tù chờ chuyển trại giam bị giam chung buồng với người tạm giam trong các giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử; người bị tạm giữ bị giữ chung buồng với người bị tạm giam; sổ theo dõi trích xuất chưa cập nhật đầy đủ; quyết định bố trí giam giữ không đầy đủ; danh bản chưa đầy đủ thông tin, không có ảnh, không có số và nơi lập danh bản.
Quá trình kiểm sát thi hành án hình sự đã phát hiện Cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện chậm chuyển hồ sơ của các bị án đến UBND cấp xã để quản lý, theo dõi; 8/17 UBND xã, thị trấn trên địa bàn có vi phạm trong công tác quản lý, giáo dục đối với các bị án bị phạt tù nhưng cho hưởng án treo, bị án cải tạo không giam giữ... như: Cán bộ được phân công trực tiếp giám sát, giáo dục bị án không có bản nhận xét tình hình chấp hành pháp luật của bị án theo định kỳ; không phân công người trực tiếp giám sát, giáo dục; không lập hồ sơ đề nghị xét rút ngắn thời hạn thử thách, miễn giảm thời hạn chấp hành án cho các bị án khi đủ điều kiện; bị án đã khai báo đi khỏi nơi cư trú nhưng hồ sơ vẫn thể hiện có bản nhận xét, đánh giá của người được giao giám sát giáo dục trong khi chính bị án lại không xuất trình được bản nhận xét của Công an cấp xã, nơi người đó đến lưu trú hoặc tạm trú; bản nhận xét đối với người chấp hành án của người được phân công trước thời điểm UBND xã nhận hồ sơ thi hành án hình sự và phân công người giám sát, giáo dục; không có văn bản thể hiện việc nhắc nhở hay tiến hành kiểm điểm trong trường hợp bị án không thực hiện nghĩa vụ của người được hưởng án treo.
Qua công tác kiểm sát thi hành án dân sự, VKSND huyện Bảo Yên đã phát hiện Tòa án nhân dân huyện chậm chuyển giao bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật cho Chi cục Thi hành án dân sự để thi hành án; Chi cục Thi hành án dân sự xác minh điều kiện thi hành án chưa đúng quy định; không giao quyết định thi hành án cho đương sự; chậm thanh toán tiền cho đương sự; biên bản xác minh điều kiện thi hành án không đảm bảo quy định; không thông báo kết quả về việc xác minh điều kiện thi hành án cho người được thi hành án.
|
 |
| Trực tiếp kiểm sát tại cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện. |
Trên cơ sở phát hiện các vi phạm nêu trên, VKSND huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã ban hành 26 kiến nghị, trong đó có 22 kiến nghị yêu cầu các cơ quan, tổ chức có vi phạm pháp luật khắc phục vi phạm và 4 kiến nghị phòng ngừa, yêu cầu các cơ quan, tổ chức thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong thực thi công vụ để hạn chế việc phát sinh các hành vi vi phạm pháp luật (tội phạm) hoặc các vấn đề tranh chấp về dân sự do việc áp dụng không đúng các quy định của pháp luật của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, gây ảnh hưởng không tốt đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương và ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Những kiến nghị nêu trên của VKSND huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đều được các cơ quan bị kiến nghị chấp nhận, tiếp thu và trả lời bằng văn bản. Đối với Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án không có căn cứ pháp luật, đơn vị đã báo cáo VKSND tỉnh Lào Cai ban hành kháng nghị, được Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận hủy bỏ Quyết định và yêu cầu xét xử lại từ đầu, đến nay, bản án đã có hiệu lực pháp luật đang trong quá trình thi hành án.
Để đạt được những kết quả nêu trên là do đơn vị đã phát huy tốt sức mạnh tập thể, vượt qua những khó khăn, thử thách để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trước hết, phải kể đến tập thể lãnh đạo đơn vị đã không ngừng nêu cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu, tích cực đổi mới phương pháp chỉ đạo điều hành, luôn bám sát các chương trình, kế hoạch và ý kiến chỉ đạo của cấp trên để kịp thời quán triệt, triển khai tới toàn thể cán bộ, công chức trong đơn vị. Xây dựng kịp thời, có chất lượng kế hoạch công tác hàng tháng, hàng năm; thực hiện nghiêm túc, hiệu quả khâu công tác đột phá, công tác đào tạo, bồi dưỡng tại đơn vị.
Luôn chú trọng công tác kiểm tra, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cũng như công tác quản lý trong việc chấp hành kỷ luật lao động của ngành. Đặc biệt là, việc thực hiện tốt các phong trào thi đua, quá trình bình xét các danh hiệu được thực hiện một cách thực chất, khách quan, dân chủ, căn cứ định lượng thực tế khối lượng và chất lượng công việc của mỗi cán bộ để đề nghị khen thưởng một cách công bằng, minh bạch, đã khơi dậy tinh thần thi đua sôi nổi và khát khao được cống hiến của mỗi cán bộ, Kiểm sát viên trong đơn vị.
Hướng tới kỷ niệm 60 năm ngày thành lập ngành Kiểm sát nhân dân (26/7/1960 - 26/7/2020), tập thể cán bộ, công chức VKSND huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đang ra sức thi đua quyết tâm hơn nữa để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và cấp trên giao phó, xứng đáng với lời dạy của Bác Hồ đối với cán bộ Kiểm sát “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”, đảm bảo xây dựng đơn vị ngày càng lớn mạnh hơn.
(Bài tham gia Cuộc thi viết Chân dung cán bộ Kiểm sát & Bản lĩnh Kiểm sát viên).