Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai giao Chủ tịch UBND xã Xuân Thành thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các kiến nghị của VKSND tỉnh Đồng Nai; Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp cơ quan có liên quan xem xét, tham mưu xử lý trách nhiệm đối với UBND xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc (nay là UBND xã Xuân Thành), báo cáo về UBND tỉnh trước ngày 4/10/2025.
    |
 |
Lấn chiếm đất công dẫn đến nhiều vụ khởi kiện tranh chấp có liên quan đến quyền sử dụng đất. (Ảnh minh hoạ do AI vẽ) |
Đồng thời giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Thanh tra tỉnh và UBND xã Xuân Thành nghiên cứu kiến nghị của VKSND tỉnh để thực hiện việc kiểm tra, xem xét, xác minh toàn bộ diện tích đất công đã bị lấn chiếm, sử dụng trái phép trên địa bàn xã và thực hiện các kiến nghị khác của VKSND tỉnh theo thẩm quyền, báo cáo kết quả về UBND tỉnh trước ngày 4/10/2025.
Trước đó, VKSND tỉnh Đồng Nai đã ban hành kiến nghị khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật liên quan đến vụ việc phát hiện UBND xã Xuân Thành có vi phạm trong hoạt động quản lý đất đai.
Theo VKSND tỉnh Đồng Nai, qua công tác kiểm sát việc giải quyết vụ án dân sự phúc thẩm về “Tranh chấp hợp đồng đặt cọc và yêu cầu bồi thường thiệt hại” giữa nguyên đơn là bà K.T.P (ngụ xã Phú Lâm, tỉnh Đồng Nai) với bị đơn là ông Đ.T.Y (ngụ xã Xuân Thành, tỉnh Đồng Nai) đã phát hiện UBND xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc, nay là UBND xã Xuân Thành có vi phạm trong hoạt động quản lý đất đai.
Theo nội dung tranh chấp, ngày 9/4/2018, bà P. có thỏa thuận chuyển nhượng thửa đất số 386, tờ bản đồ số 32, diện tích 17.332m tại xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai cho ông Y.. Hai bên có lập hợp đồng đặt cọc và được Văn phòng công chứng Vũ Thụy Vy chứng nhận, giá thửa đất là 720 triệu đồng, các bên thỏa thuận ông Y. đặt cọc cho bà P. trước số tiền 520 triệu đồng. Thời hạn đặt cọc hai năm, tính từ ngày 9/4/2018 đến ngày 9/4/2020 sẽ thực hiện hợp đồng chuyển nhượng thì ông Y. sẽ trả số tiền còn lại 200 triệu đồng.
Tuy nhiên, đã hết thời hạn đặt cọc, nhưng ông Y. vẫn chưa thực hiện đúng hợp đồng, nên bà P. có đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên hủy hợp đồng đặt cọc giữa bà P. và ông Y., ông Y. phải mất số tiền đặt cọc do vi phạm nghĩa vụ.
Bị đơn không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và phản tố yêu cầu bà P. phải trả lại tiền cọc 520 triệu đồng, bồi thường tiền cọc. Ngoài việc trả lại tiền cọc và bồi thường cọc như thỏa thuận, ông Y. còn yêu cầu bà P. phải trả lại tiền đầu tư vào thửa đất, gồm: kinh phí san lấp mặt bằng cải tạo đất, sửa nhà, xây dựng bờ rào, kéo điện, trồng cây - chăm sóc với tổng số tiền hơn 1,9 tỉ đồng.
Ông Y. cho rằng khi ký hợp đồng đặt cọc, bà P. bàn giao đất, nhưng ông Y. không biết diện tích thửa đất chưa có chủ trương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vì tại thời điểm ký hợp đồng đặt cọc, bà P. có “đơn xin xác nhận” được UBND xã Suối Cao xác nhận nội dung là hộ bà P. có sử dụng thửa đất số 386, tờ bản đồ số 32, diện tích 17.332m tại xã Suối Cao, đất sử dụng ổn định, không tranh chấp. Bên cạnh đó, bà P. nói với ông Y. là đang làm thủ tục để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đó cũng là lý do thời hạn đặt cọc hai bên thỏa thuận kéo dài hai năm, nhưng thời gian hai năm trôi qua, bà P. vẫn không ra được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên ông Y. chưa đưa số tiền còn lại cho bà P…
Quá trình giải quyết Tòa án đã thu thập tài liệu chứng cứ, xác định thửa đất nêu trên chưa được được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có nguồn gốc do UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi đất của Lâm trường Xuân Lộc, giao về địa phương quản lý, đồng thời UBND xã Suối Cao xác định thửa đất này thuộc quỹ đất công do xã quản lý. Do đó, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng thửa đất cho bà P. là không có cơ sở để giải quyết.
Tuy nhiên, UBND xã Suối cao, nay là UBND xã Xuân Thành, tỉnh Đồng Nai đã thiếu sự quản lý, kiểm tra, giám sát để người dân lấn chiếm, sử dụng trái phép, tự ý chuyển nhượng diện tích đất công nêu trên, dẫn đến phát sinh tranh chấp.
“Những vấn đề nêu trên, vi phạm quy định của Luật Đất đai năm 2013, ảnh hưởng đến tài sản của nhà nước, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của tổ chức, công dân và làm giảm hiệu lực quản lý nhà nước về đất đai”, kiến nghị nêu rõ.
Để bảo đảm phòng ngừa vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đất đai, cũng như tránh để xảy ra việc lấn chiếm đất công dẫn đến nhiều vụ khởi kiện tranh chấp có liên quan đến quyền sử dụng đất, VKSND tỉnh Đồng Nai đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, Thanh tra tỉnh và UBND xã Xuân Thành tiến hành kiểm tra, rà soát xác minh toàn bộ diện tích đất công đã bị lấn chiếm, sử dụng trái phép trên địa bàn xã Xuân Thành.
Xem xét ban hành quyết định thu hồi diện tích đất công do lấn chiếm nêu trên, để trả lại đất cho nhà nước đúng quy định. Chỉ đạo xử lý về sự quản lý, trách nhiệm đối với UBND cấp xã. Chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đất công trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về đất đai đến cán bộ và nhân dân. Rà soát, đo đạc, cắm mốc, lập hồ sơ địa chính đối với toàn bộ diện tích đất công.
Tổ chức kiểm tra định kỳ, kịp thời phát hiện và ngăn chặn hành vi lấn chiếm đất công. Công khai thông tin về quỹ đất công để nhân dân giám sát. Đồng thời trả lời kiến nghị bằng văn bản cho VKSND tỉnh Đồng Nai trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được kiến nghị.