Theo Quyết định số 13/2024/HS-GĐT của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, ngày 17/6/2024, TAND tối cao mở phiên tòa giám đốc thẩm xét xử vụ án hình sự đối với: Trần Huy Lập (SN 1960), Phạm Thị Cúc (SN 1964), Nguyễn Thanh Bình (SN 1963), Lê Hùng Phong (SN 1970), Nguyễn Thị Như Mỹ (SN 1968), Nguyễn Thăng Long (SN 1966), Lê Thanh Tú (SN 1966), Nguyễn Thanh Tân (SN 1972), Phạm Thị Hương (SN 1979) và Lê Thị Anh Thư (SN 1968).

leftcenterrightdel
 Kiểm sát viên cao cấp Nguyễn Khánh Toàn (trái) - Phó Viện trưởng Viện thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự (Viện 1) và Kiểm sát viên cao cấp Nguyễn Vi Dũng - Trưởng Phòng thuộc Viện 1 thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa phúc thẩm.

Ngoài ra, trong vụ án còn có 64 bị cáo khác bị kết án về tội “Buôn lậu”, “Nhận hối lộ”, nhưng không bị kháng nghị.

Theo quyết định của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, từ năm 2020, Đào Ngọc Viễn, Phạm Hùng Cường và Phan Thanh Hữu cùng nhau góp vốn thực hiện việc mua bán xăng Ron95 nhập lậu từ Singapore về vùng biển Việt Nam để tiêu thụ với khối lượng đặc biệt lớn. 10 bị cáo nêu trên có hành vi đồng phạm giúp sức thông qua việc buôn bán xăng nhập lậu. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa cấp phúc thẩm kết án các bị cáo về tội buôn lậu là có căn cứ pháp luật.

Hội đồng thẩm phán TAND tối cao nhận định, các bị cáo: Lập, Cúc, Phong, Mỹ, Bình, Long phạm tội “Buôn lậu” quy định tại khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự năm 2015, có khung hình phạt từ 12-20 năm tù, là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, nhưng TAND cấp sơ thẩm áp dụng để xử phạt tiền là sai lầm trong việc áp dụng pháp luật.

Mặt khác, các bị cáo đều là chủ doanh nghiệp, có vai trò chính trong việc thỏa thuận mua bán xăng nhập lậu nhưng TAND cấp sơ thẩm lại áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính đối với các bị cáo. Trong khi đó, các bị cáo giúp sức cho các cáo này thì lại áp dụng hình phạt tù là chưa đảm bảo nguyên tắc phân hóa, phân loại khi xử lý tội phạm có đồng phạm và không công bằng đối với các bị cáo khác thuộc nhóm giúp sức trong cùng vụ án.

Do đó, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao nhận định phải hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 205/2023/HS-PT ngày 17/4/2023 của TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh về phần đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo: Lập, Cúc, Bình, Phong, Mỹ và Long để xét xử sơ thẩm lại theo hướng không áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh phiên Tòa phúc thẩm.

Đối với 4 bị cáo: Tú, Hương, Tân, Thư thì Hội đồng thẩm phán TAND tối cao nhận định, tại bản án của TAND tỉnh Đồng Nai xử phạt Thư 4 năm tù, Tú 5 năm tù, Tân 6 năm tù và Hương 3 năm tù đã là nhẹ và dưới mức thấp nhất của khung hình phạt.

Tòa án cấp phúc thẩm đã chuyển từ hình phạt tù sang hình phạt tiền là hình phạt chính đối với 4 bị cáo phạm tội thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

Mặt khác, các bị cáo đều là chủ doanh nghiệp, biết nguồn gốc là xăng nhập lậu nhưng vẫn bàn bạc, hứa hẹn việc mua bán xăng nhập lậu, phạm tội trong một thời gian dài, có tổ chức, thu lợi bất chính lớn nên việc áp dụng hình phạt chính là phạt tiền là quá nhẹ, không có tác dụng răn đe, phong ngừa chung.

Mặt khác, TAND cấp cao TP Hồ Chí Minh vừa áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo: Tú, Hương, Tân và Thư, vừa nhận định sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo đã nộp phạt bổ sung 100 triệu đồng đồng theo quyết định của bản án sơ thẩm, dẫn đến việc áp dụng cả hình phạt chính và hình phạt bổ sung đều là phạt tiền là không đúng quy định.

Vì các lẽ trên, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao quyết định chấp nhận Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 03/QĐ-VKSTC-V7 ngày 10/4/2024 của Viện trưởng VKSND tối cao: Hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 205/2023/HS-PT ngày 17/4/2023 của TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh và giữ nguyên quyết định tại Bản án hình sự sơ thẩm số 155/2022/HS-ST ngày 8/12/2022 của TAND tỉnh Đồng Nai về phần trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo Lê Thị Anh Thư, Lê Thanh Tú, Nguyễn Thanh Tân và Phạm Thị Hương.

Hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 205/2023/HS-PT ngày 17/4/2023 của TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh về phần đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo Trần Huy Lập, Phạm Thị Cúc, Nguyễn Thanh Bình, Lê Hùng Phong, Nguyễn Thị Như Mỹ và Nguyễn Thăng Long và một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 155/2022/HS-ST ngày 8/12/2022 của TAND tỉnh Đồng Nai về phần trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo Trần Huy Lập, Phạm Thị Cúc, Nguyễn Thanh Bình, Lê Hùng Phong, Nguyễn Thị Như Mỹ và Nguyễn Thăng Long để xét xử sơ thẩm lại.

Đồng thời chuyển hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Đồng Nai để xét xử sơ thẩm lại theo thủ tục chung./.

Đại Lánh