leftcenterrightdel
 Ông Đỗ Duy Hưng - Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng phát biểu khai mạc hội thảo.

Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo UBND TP Hải Phòng; ông Đỗ Duy Hưng – Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng; lãnh đạo các phòng ban chuyên môn của Sở; đại diện Sở Khoa học và Công nghệ; GS.TS Nguyễn Thị Hoàng Yến – chuyên gia giáo dục đặc biệt, chuyên gia phát triển chiến lược Trường Đại học Thủ đô Hà Nội; PGS.TS Trần Thành Nam – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội; lãnh đạo các trường THCS, THPT trên địa bàn; giáo viên chủ nhiệm, đại diện cha mẹ học sinh và học sinh.

Phát biểu tại hội thảo, ông Đỗ Duy Hưng – Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hải Phòng cho biết, giáo dục hiện nay đang chuyển mạnh từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm kỷ luật, bạo lực học đường và tổn thương tâm lý vẫn còn khiến xã hội lo ngại. Ông nhấn mạnh, những biện pháp kỷ luật mang tính trừng phạt không còn phù hợp, dễ làm học sinh sợ hãi, xa cách thầy cô. Vì vậy cần đổi mới phương pháp giáo dục, từ “xử lý hành vi” sang “giáo dục nhân cách”.

Theo ông Hưng, việc xây dựng “trường học hạnh phúc” đòi hỏi thay đổi nhận thức và kỹ năng của giáo viên, sự đồng hành của phụ huynh và xã hội. Thực tế tại một số trường ở Hải Phòng cho thấy, khi áp dụng kỷ luật tích cực, hành vi và thái độ học sinh cải thiện rõ rệt, song để nhân rộng mô hình cần thêm hướng dẫn và hỗ trợ cụ thể từ ngành giáo dục.

leftcenterrightdel
 PGS.TS Trần Thành Nam – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội phát biểu tham luận.

Từ góc độ chuyên môn, PGS.TS Trần Thành Nam – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, trường học hạnh phúc là nền tảng của kỷ luật tích cực: học sinh được bảo vệ và lắng nghe; giáo viên xử lý công bằng, quan tâm, không phân biệt; sai lầm là cơ hội học hỏi. Ông cũng dẫn các khung tiêu chí quốc tế và kinh nghiệm Việt Nam, chỉ ra hệ quả của kỷ luật trừng phạt: bào mòn tự trọng, tăng chống đối, duy trì vòng xoáy sợ hãi.

Tại Hội thảo, GS.TS Nguyễn Thị Hoàng Yến - chuyên gia giáo dục đặc biệt, chuyên gia phát triển chiến lược Trường Đại học Thủ đô Hà Nội nhận định, kỷ luật tích cực là xu thế của giáo dục thế kỷ 21. Không phải bỏ kỷ luật, mà tái định nghĩa kỷ luật: từ kiểm soát bằng sợ hãi sang dạy dỗ bằng tôn trọng và kết nối. Theo bà Yến, kỷ luật tích cực mang tới lợi ích lan tỏa, về phía học sinh rèn tự chủ,trách nhiệm, cải thiện sức khỏe tinh thần; với giáo viên giảm căng thẳng, nâng hiệu quả quản lý lớp; với nhà trường an toàn, thân thiện, giảm vi phạm và bạo lực học đường, nâng cao uy tín và chất lượng giáo dục.

leftcenterrightdel
 GS.TS Nguyễn Thị Hoàng Yến - chuyên gia giáo dục đặc biệt, chuyên gia phát triển chiến lược Trường Đại học Thủ đô Hà Nội phát biểu.

Ở góc độ thực thi, ThS Vũ Xuân Trung – Giám đốc Điều hành khối Phổ thông & Nghề nghiệp Hệ thống Giáo dục HPG, Hiệu trưởng THPT Lương Khánh Thiện chia sẻ mô hình triển khai gắn với Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT, vốn đã loại bỏ các hình thức kỷ luật xâm hại thân thể, tinh thần như phê bình trước lớp, ghi cảnh cáo vào học bạ. Theo ông, khi “công cụ răn đe” quen thuộc không còn, giáo viên dễ lúng túng; vì vậy, nhà trường áp dụng mô hình kỷ luật tích cực 3 tầng kết hợp PBIS (Can thiệp và hỗ trợ hành vi tích cực) với tâm lý kỷ luật tích cực:

Tầng 1 – Áp dụng cho toàn bộ học sinh, xây dựng “kỳ vọng hành vi” thay vì chỉ liệt kê điều cấm; dùng “vé xanh/thẻ khen” ghi nhận việc tốt; tích hợp giáo dục cảm xúc – xã hội (SEL) trong sinh hoạt, trải nghiệm.

Tầng 2 – Dành cho nhóm có nguy cơ, phân công “người đỡ đầu” (check-in/check-out) theo dõi mục tiêu hành vi; thiết lập “góc tĩnh tâm” để tự điều hòa cảm xúc; triển khai “hợp đồng hành vi” giữa giáo viên – học sinh – phụ huynh, tập trung hỗ trợ thay vì trách phạt.

Tầng 3 – Dành cho số ít học sinh có vi phạm, học sinh cá biệt, chuyển Phòng Công tác học sinh thành “trung tâm hỗ trợ tâm lý – phục hồi”; tổ chức hòa giải, áp dụng tư pháp phục hồi; dùng “giờ phục hồi hành vi” (lao động cống hiến, sửa sai cụ thể) thay cho đình chỉ.

leftcenterrightdel
 Mô hình kỷ luật tích cực 3 tầng, kết hợp giữa hệ thống PBIS và tâm lý kỷ luật tích cực do Hiệu trưởng Trường THPY Lương Khánh Thiện đề xuất.

Ban Tổ chức cho biết các tham luận, mô hình tại hội thảo sẽ được tổng hợp thành tài liệu hướng dẫn, phục vụ tập huấn để các trường triển khai Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT hiệu quả và nhân rộng kỷ luật tích cực trên địa bàn.

Từ kỷ luật mang tính trừng phạt sang kỷ luật tích cực, từ nỗi sợ sang niềm tin và trách nhiệm, từ “xử lý cho xong lỗi” sang “đồng hành để trưởng thành”, hành trình đó không dễ, nhưng được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng cho một thế hệ học sinh tự chủ, có năng lực, trách nhiệm và nhân ái, lớn lên trong những ngôi trường thực sự hạnh phúc.

Trúc Quyên