leftcenterrightdel
 

Nhiều thửa ruộng của người dân xã Bình Phú (trước đây là xã Tử Đà), huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ đang hàng ngày bị “hà bá” nuốt chửng. Nguyên nhân là do việc khai thác cát sỏi trái phép và khai thác cát sỏi ngoài phạm vi được cấp phép đang diễn ra rầm rộ tại đây.

leftcenterrightdel
Ruộng đất canh tác của người dân xã Bình Phú đang bị sạt lở nghiêm trọng (ảnh: H.Nguyên).  

Theo phản ánh của người dân nơi đây, các tàu khai thác cát tại đây hoạt động cả ngày lẫn đêm, nhiều tàu khai thác cát ngang nhiên tiến sát vào bờ, thục sâu các họng hút vào chân ruộng bãi của người dân để hút khiến cho bờ bãi bị sạt lở nghiêm trọng.

Các tàu cát đều được bảo kê, thường xuyên có các đối tượng “chim lợn” lượn lờ đi lại trên đê cảnh giới, khi nào phát hiện lực lượng chức năng đến kiểm tra, các đối “chim lợn” liền thông báo cho các tàu đang khai thác dưới sông lùi ra khu vực giữa sông.

leftcenterrightdel
 Xót xa nhìn ruộng đất ngày ngày bị sạt lở, người dân đã nhiều lần báo lên các cấp chính quyền nhưng không được xử lý, giải quyết dứt điểm (ảnh: H.Nguyên). 
Theo đại diện UBND xã Bình Phú, trên đoạn sông bị sạt lở bờ bãi, UBND tỉnh Phú Thọ đã cấp phép cho Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn E&C (Công ty Thái Sơn E&C) khai thác cát sỏi. Tuy nhiên, vị trí Công ty Thái Sơn E&C được cấp mỏ là ở khu vực giữa sông, cách bờ, ruộng bãi của người từ 60 mét trở ra. Còn khu vực ven bờ, không đơn vị nào được cấp. 
leftcenterrightdel
Mặc dù, tại vị trí giáp bờ này không có đơn vị nào được cấp phép nhưng vẫn có nhiều tàu vẫn ngang nhiên vào đây hút cát trái phép (ảnh: H.Nguyên).  
leftcenterrightdel
Phía ngoài sông, cách ruộng bãi của người dân gần 70 mét là khu vực mỏ cát của Công ty Thái Sơn E&C được cấp phép (ảnh: H.Nguyên). 
Ngày 14/2/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Phú Thọ đã ban hành văn bản số 261/TNMT-KS. Văn bản này nêu rõ, nhận được thông tin phản ánh về tình trạng trái phép cát sỏi, sói lòng sông Lô tại địa bàn xã Bình Phú, Sở TN-MT đã phối hợp với UBND huyện Phù Ninh kiểm tra cho thấy: Vị trí giáp mốc số 24 (ngoài gianh giới mỏ) của Công ty Thái Sơn E&C có 3 tàu hút, 5 phao cẩu gầu dây (trong đó có 4 tàu không hoạt động, 1 tàu hoạt động) đang khai thác cát, sói lòng sông Lô vào phạm vi đất bãi của người dân đang canh tác.
leftcenterrightdel
Theo phản ánh của người dân, lòng sông trước đây nhỏ hẹp, sau một thời gian các tàu khai thác cát, đất đai bị sạt lở nghiêm trọng, nước sông giờ đây đã ăn vào bãi soi cả trăm mét (ảnh: H.Nguyên).
leftcenterrightdel
Bãi ngô của người dân đang dần dần bị "hà bá" nuốt chửng (ảnh: H.Nguyên)
Cũng tại văn bản số 261/TNMT-KS, Sở TN-MT Phú Thọ đề nghị Công ty Thái Sơn E&C cắm (khôi phục) đầy đủ các mốc chỉ giới, thả phao tiêu khoanh định rõ mốc giới, vị trí khu vực được cấp phép khai thác, để chính quyền địa phương và cơ quan chức năng biết, giám sát; chỉ thực hiện khai thác từ 6h đến 18h trong ngày, không khai thác vào ban đêm, gắn biển, đề tên doanh nghiệp trên các phương tiện khai thác.
leftcenterrightdel
Theo người dân phản ánh, sau khi lực lượng chức năng rút về, tình trạng khai thác cát sỏi sát ruộng bãi canh tác của người dân đâu vẫn đóng đấy (ảnh: H.Nguyên). 
Cũng theo người dân nơi đây, các đối tượng khai thác cát trái phép thường lợi dụng thời điểm “tranh tối tranh sáng”, đưa tàu hút vào sát bờ, thục sâu vòi hút vào chân ruộng bãi canh tác của người dân. Các tàu này có khối lượng 500 - 600m3, chỉ trong vài tiếng đồng hồ, nhiều diện tích ruộng bãi của người dân biến thành sông.
leftcenterrightdel
 
leftcenterrightdel
Nhiều diện tích ruộng bãi của người dân biến thành sông (ảnh: H.Nguyên). 

Theo ghi nhận của Bảo vệ pháp luật trong ngày 15 và 19/3/2020, trên đoạn sông Lô, thuộc địa phận xã Bình Phú, hàng km bờ bãi, với hàng chục héc-ta ruộng đất của người dân bị sạt lở, một số tàu khai thác cát tiến sát vào bờ, thục sâu vòi hút vào chân ruộng lạc, bãi ngô của người dân.

leftcenterrightdel
Ruộng bãi của người dân bị nứt toác chờ trôi theo dòng nước sông Lô bất cứ lúc nào (ảnh: H.Nguyên).
leftcenterrightdel
 Nhiều tàu vận chuyển nằm chờ đợi đến lượt "ăn cát" (ảnh: H.Nguyên).
leftcenterrightdel
Tàu hút, tàu cuốc, phao cẩu gầu dây, tàu vận chuyển cát đậu kín cả khúc sông, khiến dòng Lô tấp lập như một chợ nổi (ảnh: H.Nguyên).
leftcenterrightdel
Và sẽ còn nhiều diện tích “bờ xôi ruộng mật” của người tiếp tục bị “hà bá” cướp đi (ảnh: H.Nguyên).
leftcenterrightdel
Dòng Lô vốn êm đềm, thơ mộng nhưng hiện nay không một ngày được yên ả (ảnh: H.Nguyên) 
leftcenterrightdel
 
leftcenterrightdel
 
leftcenterrightdel
Sông Lô đang quằn quại vì ngày đêm bị móc từng khúc ruột (ảnh: H.Nguyên). 

Ngày 24/3, trước tình trạng nêu trên, UBND tỉnh Phú Thọ đã ra văn bản 1116/UBND-KTN, tạm dừng hoạt động khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô địa bàn tỉnh Phú Thọ (từ đầu TP Việt Trì đến cuối huyện Đoan Hùng).

Văn bản trên nêu rõ: Hiện nay, trên tuyến sông Lô có hiện tượng sạt lở bờ vỏ, đất bãi bồi ven sông và xảy ra tình trạng khai thác cát sỏi trái phép, khai thác ngoài phạm vi cấp phép. Để chấn chỉnh hoạt động khai thác cát sỏi, đồng thời xác định nguyên nhân gây sạt lở, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường thông báo cho tất cả các tổ chức, doanh nghiệp đã được UBND tỉnh cấp phép khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô dừng toàn bộ hoạt động khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô từ ngày 25/3/2020.

UBND thành phố Việt Trì, UBND các huyện: Phù Ninh, Đoan Hùng chỉ đạo lực lượng chức năng, cơ quan chuyên môn và chính quyền các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác nắm tình hình tại các vị trí sạt lở và xử lý việc khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô theo đúng chức năng, thẩm quyền. UBND các huyện phải kịp thời báo cáo các cơ quan chức năng để xử lý theo quy định khi có vụ việc vượt thẩm quyền giải quyết.

Trong thời gian dừng khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô, nếu xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép, Chủ tịch UBND thành phố Việt Trì, Chủ tịch UBND các huyện Phù Ninh, Đoan Hùng, Giám đốc Sở TN-MT, Giám đốc Công an tỉnh phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Hồng Nguyên