Theo quy định tại Điều 348 Bộ Luật hình sự 2015 (có hiệu lực ngày 01/01/2018) thì:

1. Người nào vì vụ lợi mà tổ chức hoặc môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Đối với từ 05 người đến 10 người;

d) Có tính chất chuyên nghiệp;

đ) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

e) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Đối với 11 người trở lên;

b) Thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên;

c) Làm chết người.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Khách thể của tội phạm

Tội phạm này trực tiếp xâm phạm đến trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực xuất cảnh, nhập cảnh ở Việt Nam. Tội phạm này được quy định nhằm đấu tranh phòng và chống các hành vi xuất cảnh, nhập cảnh trái phép hoặc ở lại Việt Nam trái phép.

Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này có thể là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên có năng lực TNHS.

Khách quan của tội phạm 

Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép hoặc nhập cảnh trái phép. Đây là hành vi vì vụ lợi chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy giúp cho người khác ra khỏi biên giới Việt Nam hoặc vào lãnh thổ Việt Nam không có giấy phép theo quy định của pháp luật về xuất nhập cảnh. Thể hiện hành vi lập kế hoạch tổ chức, chỉ huy, lôi kéo nhằm đưa người khác đi ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc đi vào lãnh thổ Việt Nam mà không được sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thu lợi bất chính.

Môi giới cho người khác xuất cảnh trái phép hoặc nhập cảnh trái phép thể hiện ở hành vi dẫn dắt, làm trung gian cho người có nhu cầu xuất cảnh hoặc nhập cảnh trái phép với người có khả năng tổ chức cho người khác xuất cảnh hoặc nhập cảnh trái phép nhằm giúp người khác đi ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc đi vào lãnh thổ Việt Nam không được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để thu lợi bất chính.

Tổ chức cho người khác ở lại Việt Nam trái phép thể hiện ở hành vi lập kế hoạch, tổ chức, chỉ huy, lôi kéo nhằm giúp người nước ngoài ở lại Việt Nam không được phép của cơ quan có thẩm quyền của nhà nước Việt Nam để thu lợi bất chính.

Môi giới cho người khác ở lại Việt Nam trái phép thể hiện ở hành vi dẫn dắt, làm trung gian cho người có nhu cầu ở lại Việt Nam trái phép với người có khả năng tổ chức người nước ngoài ở lại Việt Nam trái phép nhằm giúp người nước ngoài ở lại Việt Nam không được phép của cơ quan có thẩm quyền của nhà nước Việt Nam để thu lợi bất chính.

Tội phạm được coi là hoàn thành từ thời điểm người phạm tội thực hiện một trong các hành vi nêu trên.

Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm này thực hiện do lỗi cố ý có động cơ vụ lợi. Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là trái pháp luật và mong muốn thực hiện hành vi đó.

Hình phạt

Khung 1: (khoản 1): Khung hình tù từ 01 năm đến 05 năm áp dụng đối với trường hợp phạm tội không có tình tiết định khung tăng nặng.

Khung 2: (khoản 2): Khung hình phạt tù từ 05 năm đến 10 năm áp dụng đối với người phạm tội trong trường hợp:

+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

+ Phạm tội 02 lần trở lên;

+ Đối với từ 05 người đến 10 người;

+ Có tính chất chuyên nghiệp;

+ Thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng;

+ Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: (khoản 3): Khung hình phạt quy định phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

+ Đối với 11 người trở lên;

+ Thu lợi bất chính 500 triệu đồng trở lên;

+ Làm chết người: Đây là trường hợp người phạm tội vô ý gây ra hậu quả chết người.

Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

 

Luật sư: Nguyễn Văn Lâm (Đoàn Luật sư Hà Nội)