Phó Thủ tướng: Tránh tình trạng các dự án đầu tư dở dang, sai phạm, thất thoát

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh tại cuộc họp với 17 bộ, cơ quan trung ương về tình hình giải ngân vốn đầu tư công chiều ngày 17/4.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại cuộc họp. Ảnh:VGP

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng kế hoạch vốn ngân sách nhà nước năm 2023 Thủ tướng Chính phủ giao cho 16 bộ, cơ quan trung ương là hơn 34.000 tỉ đồng. Đến thời điểm này, các bộ, cơ quan đã phân bổ 97,5% tổng số vốn được giao theo kế hoạch. Số vốn còn lại chưa giao kế hoạch là hơn 576 tỉ đồng thuộc 5 bộ, cơ quan trung ương gồm: Bộ Nội vụ, Văn phòng Trung ương Đảng, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp, Đài Truyền hình Việt Nam, chủ yếu do các dự án chưa hoàn thiện thủ tục quyết định đầu tư.

Ngoài ra, tính đến hết quý I/2023, tổng vốn giải ngân của 17 bộ, cơ quan là gần 2.100 tỉ đồng, đạt 6,11% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn so với mức trung bình của cả nước là 10,35%.

Theo phản ánh, các bộ, cơ quan phản ánh vướng mắc chủ yếu liên quan đến các quy định phân cấp thẩm quyền thẩm định dự án đầu tư công sử dụng vốn ngân sách nhà nước của cơ quan chuyên môn; thẩm quyền kiểm tra điều kiện nghiệm thu công trình các cơ quan trung ương có ngành dọc như giao thông, nông nghiệp...

Về tổ chức thực hiện, thủ tục đầu tư các dự án khởi công mới kéo dài từ khâu lựa chọn nhà thầu tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công-dự toán, phê duyệt thiết kế đến bước lựa chọn nhà thầu thi công, nhất là các dự án có tổng mức đầu tư lớn.

Năng lực một số nhà thầu tư vấn còn yếu kém dẫn đến chất lượng công tác tư vấn, hồ sơ còn hạn chế nên khi khảo sát, thiết kế và triển khai thi công thực tế phải dừng để xử lý hoặc điều chỉnh dự án, dẫn đến tỉ lệ giải ngân kế hoạch vốn chậm.

Các bộ, cơ quan dự họp đều cam kết phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư ngân sách nhà nước được giao năm 2023. Ảnh:VGP

Bên cạnh đó, cũng có những nguyên nhân đặc thù như: có nhiều dự án đầu tư cơ sở vật chất, trụ sở làm việc của ngành trên địa bàn nhiều tỉnh, thành phố nên thường gặp khó khăn trong việc giao đất, điều chỉnh quy hoạch cục bộ…

Các dự án mua sắm phần lớn là hàng nhập khẩu, trong đó có những trang thiết bị đặc chủng, thiết bị chuyên dùng có yêu cầu kỹ thuật cao và tính đồng bộ, nên công tác giải ngân sẽ tập trung vào những tháng cuối năm.

Việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài mất nhiều thời gian do vừa phải tuân thủ quy định của pháp luật trong nước, vừa phải thực hiện trên nguyên tắc có đi có lại.

Tại cuộc họp, các bộ, cơ quan dự họp đều cam kết phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư ngân sách nhà nước được Thủ tướng Chính phủ giao năm 2023. Đồng thời, kiến nghị kéo dài thời gian bố trí vốn cho các dự án và thời gian thực hiện thanh toán kế hoạch vốn ngân sách trung ương năm 2022 sang năm 2023.

Các bộ, cơ quan cũng đề nghị UBND các địa phương quan tâm, tạo điều kiện bàn giao đất sạch cho các dự án đầu tư xây dựng trụ sở làm việc ở địa phương.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh cuộc họp nhằm trao đổi, nhận diện khó khăn, vướng mắc để sớm có hướng tháo gỡ bởi đầu tư công có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với tiến trình phục hồi và phát triển kinh tế trong bối cảnh khó khăn hiện nay.

Phó Thủ tướng đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp thu những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị tại cuộc họp cũng như của 4 Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 để đề xuất các giải pháp tháo gỡ.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết phải sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc điều chuyển vốn từ năm 2022 sang năm 2023, tránh tình trạng các dự án đầu tư dở dang, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các dự án đầu tư để tránh sai phạm, thất thoát trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản.

Đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, cần có cơ chế thuận lợi hơn bởi các dự án này phải đáp ứng tiêu chí kép, vừa tuân thủ pháp luật trong nước, vừa đáp ứng các quy định ngặt nghèo của nước sở tại về quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung hướng dẫn xác định chi phí phát triển, nâng cấp phần mềm nội bộ của Bộ Thông tin và Truyền thông cho phù hợp với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ thông tin.

“Công tác phân cấp sẽ tiếp tục được đẩy mạnh trong thời gian tới theo đúng tinh thần các Nghị quyết của Đảng”- Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.