Với một vùng sinh thái đặc thù đầm phá, thiên nhiên đã ưu đãi cho “xứ Huế” một nguồn thủy sản vô cùng phong phú về chủng loại, quý hiếm và giàu giá trị dinh dưỡng, rất thơm ngon khi chế biến mà không phải “nơi mô” có được. Cá bống thệ mà người Huế hay gọi là cá thệ là một loài cá như thế!
 
 
Canh chua cá thệ được chế biến đơn giản như sau: Cá còn sống được bà nội trợ cho vào một nắm muối rồi dùng tay chà nhẹ cho sạch lớp vảy nhỏ li ti. Sau đó dùng kéo cắt bỏ đầu và rửa sạch, để ráo nước rồi cho cá vào ướp cùng với một ít nước mắm, tiêu hành-ớt chín giã nhỏ, để chừng 10 phút cho thấm gia vị. Bắc nồi nước dùng gồm cà chua cắt lát (bổ dọc như bổ cau) quả thơm (dứa , khóm ) cắt lát mỏng, đun sôi, cho cá thệ đã ướp vào đun tiếp khoảng 3 phút thì cá chín. Nêm nếm canh vừa miệng rồi bắc xuống bếp, cắt lá hành trộn lần lá rau răm, rau mùi cho vào. 
 
Nhìn bát canh chua cá thệ có nhiều màu sắc bắt mắt như màu trắng ngà của cá thệ, màu đỏ của cà chua, ớt; màu vàng tươi của dứa, điểm xuyết mà xanh của các loại rau gia vị.  Hơn thế nữa, bởi lúc này nồi canh cá thệ sẽ dậy một mùi thơm quyến rũ mà ai cũng đều bị kích thích đến “tận cùng” của vị giác. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận vị ngọt đậm đà rất riêng của loài cá này  hòa quyện với vị chua thanh của cà chua, của trái thơm thành một thức canh ngon ngọt khó diễn tả .
 
Canh chua cá thệ thường được ăn kèm với rau sống càng làm tăng sự hấp dẫn, ngọt mát, ngon miệng. Mùa hè Xứ Huế thường được thiên nhiên ”ban tặng” những trận gió Lào rát bỏng mà trên mâm cơm có món canh chua cá thệ, bạn sẽ cảm thấy dịu đi sự oi nồng nóng bức cuả thời tiết khắc nghiệt của miền Trung xứ Huế này.
 
Những năm qua, do thiên tai bão lụt làm hệ sinh thái ở phá Tam Giang  có phần thay đổi. Nhưng may thay, loài cá quý và lành này vẫn còn tồn tại dù không nhiều, nhưng đã để lại cho xứ Huế một món ngon “thầm trầm”, “sâu lắng” mà không gì sánh nổi.
 
Theo Dân Việt
.