Sáng 22/6, giờ Việt Nam, thông tin trên trang cá nhân, Tổng thống Donald Trump cho biết, Không quân nước này đã hoàn thành các cuộc tấn công vào ba địa điểm hạt nhân ở Iran, bao gồm Fordow, Natanz và Esfahan.
“Chúng tôi đã hoàn thành cuộc tấn công rất thành công vào ba địa điểm hạt nhân ở Iran, bao gồm Fordow, Natanz và Esfahan. Tất cả các máy bay hiện đã ra khỏi không phận Iran.”, ông Trump viết, lưu ý, một “tải trọng đầy bom” (máy bay B-2 có thể mang tải trọng đầy đủ gồm 2 quả bom GBU-57 nặng 27,6 tấn) đã được thả xuống Fordow và tất cả các máy bay đều an toàn trên đường trở về căn cứ.
    |
|
| Video quả cầu lửa bùng lên tại 1 cơ sở hạt nhân iran. Nguồn: @Sachin. |
Trước đó, có những thông tin nói rằng, Mỹ đã điều động các máy bay ném bom tàng hình hạng nặng tầm xa B-2 khỏi căn cứ.
Tuy không nhắc đến loại bom và máy bay Mỹ dùng tấn công Iran, tuy nhiên Mỹ sở hữu loại bom phá boong ke mạnh nhất và mới nhất là GBU-57 A/B Massive Ordnance Penetrator, được thiết kế để đánh sập cơ sở hạt nhân ngầm Fordow ở tỉnh Qom, Iran, vốn nằm sâu 80-90 m trong lòng núi.
Những quả bom như vậy sẽ phải được thả từ một máy bay ném bom chuyên dụng của Mỹ là B-2, được thiết kế để mang GBU-57.
|
 |
| Bom phá boong ke khủng, nặng 13,6 tấn của Mỹ GBU-57/ Nguồn: USAF. |
Theo Không quân Mỹ (USAF), quả bom dẫn đường chính xác nặng khoảng 13,6 tấn này được thiết kế để tấn công các boong ke và đường hầm được chôn sâu và kiên cố.
Nhà sản xuất Northrop Grumman cho biết, B-2 có thể mang tải trọng 18 tấn, nhưng USAF cho biết, quá trình thử nghiệm cho thấy B-2 có thể mang theo 2 quả bom GBU-57 A/B tổng trọng lượng khoảng 27,2 tấn.
Cuộc tấn công đột ngột của Mỹ một lần nữa cho thấy phong cách điều hành khó lường của ông Trump.
Ngày 19/6, giờ Mỹ, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đã công bố tuyên bố của Tổng thống Trump, nói rằng, ông sẽ quyết định liệu có tham gia cùng Israel trong cuộc chiến chống Iran hay không trong vòng hai tuần.
Những ngày qua, sau khi Israel tiến hành chiến dịch quân sự trên lãnh thổ Iran, trước mối quan tâm chung của truyền thông liệu Mỹ có tham chiến, ông Trump đã đưa ra những câu trả lời lấp lửng.
|
 |
| Máy bay ném bom B-2 có khả năng mang 2 quả bom GBU-57 . Ảnh: USAF |
“Tôi có vài ý tưởng về việc cần phải làm nhưng tôi thích đưa ra quyết định chính thức vào phút chót, bởi vì mọi chuyện có thể thay đổi, nhất là khi đang có chiến tranh.”, ông Trump trả lời báo chí hôm 18/6.
Trở lại vụ tấn công của Mỹ, các hình ảnh chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy một quả cầu lửa bùng lên tại một cơ sở hạt nhân của Iran.
Sáng ngày 22/6, giờ Việt Nam, ông Morteza Heidari- Phó Thống đốc tỉnh Qom, Iran xác nhận, vụ tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân Fordwow vào sáng trước đó cùng ngày, tuy nhiên cho biết chỉ có một phần của địa điểm này bị tấn công.
Hãng thông tấn Fars dẫn nguồn chính quyền Iran cho biết, các cơ sở hạt nhân tại Isfahan và Fordo của Iran đã hứng chịu không kích. Thành viên Hội đồng Xác định tính Khả thi chính trị của Iran, Mohsen Rezaei, trước đó tuyên bố, Iran đã di chuyển toàn bộ vật liệu hạt nhân làm giàu đến nơi an toàn.
|
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trên truyền hình tối 21/6. Ảnh: @realDonaldTrump. |
Hãng thông tấn Tasnim cũng nói rằng, nước này đã kịp thời sơ tán 3 cơ sở hạt nhân lớn là Natanz ở Isfahan, Khondab ở Arak và Fordow ở Qom.
Trong bài phát biểu trên truyền hình từ Nhà Trắng vào lúc 22h giờ địa phương ngày 21/6 (9h sáng 22/6 giờ Việt Nam), ông Trump tuyên bố, các cơ sở then chốt làm giàu uranium của Iran đã bị tiêu diệt hoàn toàn và triệt để.
“Tối nay, tôi có thể thông báo với cả thế giới rằng những cuộc tấn công này đã đạt được thành công quân sự ấn tượng. Các cơ sở then chốt làm giàu uranium của Iran đã bị loại bỏ hoàn toàn và triệt để.”, nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố.
Ông Trump cũng nói rằng, Iran nên chấp nhận hòa bình, nếu không Tehran sẽ phải đối mặt với sự hủy diệt vượt xa những gì đã chứng kiến trong những ngày qua.
“Nếu hòa bình không nhanh chóng được thiết lập, chúng tôi sẽ tấn công các mục tiêu khác một cách chính xác, nhanh chóng và điêu luyện. Hầu hết trong số đó có thể bị tiêu diệt chỉ trong vài phút.”, ông Trump cảnh báo, đồng thời cho biết, Mỹ đã phối hợp ăn ý với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cùng nhau trải qua một chặng đường dài để loại bỏ mối đe dọa khủng khiếp đối với Israel.
|
|
| Mô phỏng một cuộc tấn công bằng bom phá boong ke khủng GBU-57. Nguồn: @SMO_VZ |
Phản ứng sau cuộc tấn công, sáng 22/6, Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) lên án động thái của Mỹ là hành động tàn bạo, trái ngược với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
“Hành động này, trái với luật pháp quốc tế và đáng tiếc đã được thực hiện trong sự thờ ơ và thậm chí còn có sự hợp tác của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.”, tuyên bố của AEOI nói, nhấn mạnh, dù thế nào, việc phát triển ngành công nghiệp chủ lực quốc gia sẽ vẫn tiếp tục.
AEOI kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án “tình trạng vô luật pháp dựa trên luật rừng” và ủng hộ Iran đạt được các quyền hợp pháp của mình; đồng thời cho biết, tổ chức này sẽ tiến hành các biện pháp cần thiết, bao gồm cả hành động pháp lý, vào chương trình nghị sự để bảo vệ quyền quốc gia.
|
 |
| Quả cầu lửa bùng lên sau cuộc tấn công của Mỹ vào 1 cơ sở hạt nhân Iran. Ảnh: Sachim. |
Phát biểu sáng 22/6, giờ Việt Nam, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres gọi động thái của Mỹ là “sự leo thang nguy hiểm”.
“Tôi vô cùng quan ngại về việc Mỹ sử dụng vũ lực chống lại Iran ngày hôm nay. Đây là sự leo thang nguy hiểm trong một khu vực vốn đã ở bờ vực- và là mối đe dọa trực tiếp đến hòa bình và an ninh quốc tế. Có nguy cơ ngày càng gia tăng rằng, cuộc xung đột này có thể nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát, với hậu quả thảm khốc cho dân thường, khu vực và thế giới.”, ông Guterres bày tỏ, kêu gọi các quốc gia liên quan hạ nhiệt và thực hiện nghĩa vụ của mình theo Hiến chương LHQ và các quy tắc liên quan của luật pháp quốc tế.
“Vào thời điểm nguy hiểm này, điều quan trọng là phải tránh một vòng xoáy hỗn loạn. Không có chỗ cho giải pháp quân sự. Con đường duy nhất để bước tới là ngoại giao. Hy vọng duy nhất là hòa bình.”, người đứng đầu LHQ nhấn mạnh.