Trong tuyên bố ngày 1/12, Đặc phái viên LHQ về Syria, ông Geir Pedersen cho biết đang theo sát tình hình trên thực địa ở Syria sau khi ngày 27/11, phiến quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) và các nhóm đối lập có vũ trang ở tây bắc nước này, đã thực hiện các cuộc tấn công nhắm vào các vị trí do quân đội chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad kiểm soát ở 2 tỉnh và Aleppo.

Quân chính phủ với sự hỗ trợ của Không quân Nga đã thực hiện các cuộc không kích đáp trả.

“Ở một đất nước bị tàn phá trong gần 14 năm chiến tranh và xung đột, những diễn biến mới nhất gây ra những rủi ro cho dân thường và tác động nghiêm trọng đến hòa bình và an ninh khu vực và quốc tế.”, tuyên bố nói; nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết trước mắt đối với các bên xung đột trong việc tuân thủ các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế trong việc bảo vệ dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự.

leftcenterrightdel
 Các chiến binh nổi dậy và chiếc xe tăng chiến lợi phẩm ở thị trấn Maarat al-Numan, tây nam Aleppo, Syria. Ảnh: Omar Albam/AP.

Ông Pedersen cho biết, đã nhiều lần cảnh báo về nguy cơ leo thang ở Syria khi tiến trình chính trị theo nghị quyết 2254 năm 2015 của Hội đồng Bảo an kêu gọi ngừng bắn và đàm phán chính thức về quá trình chuyển đổi chính trị ở Syria không được thực thi và đây là một thất bại tập thể; nói rằng, thực tế hiện tại không có bên nào ở Syria có thể giải quyết xung đột thông qua các biện pháp quân sự.

“Các bên Syria và quốc tế liên quan cần phải nghiêm túc tham gia vào các cuộc đàm phán có ý nghĩa và thực chất để tìm giải pháp cho cuộc xung đột. Nếu không, Syria có nguy cơ bị chia cắt, tàn phá và hủy diệt thêm nữa.”, tuyên bố nhấn mạnh, kêu gọi sự các động thái chính trị khẩn cấp và nghiêm túc giữa các bên liên quan và quốc tế để tránh đổ máu, tập trung vào giải pháp chính trị theo Nghị quyết 2254.

leftcenterrightdel
 Phiến quân kiểm soát sân bay quân sự Kuweires ở Aleppo / @GlobalSpotlite.

Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) có trụ sở tại Anh cho biết, các cuộc không kích của lực lượng Chính phủ trong ngày 1/12 đã khiến 8 thường dân thiệt mạng và 50 người bị thương. Trong khi con số thiệt mạng do Lực lượng Phòng vệ Dân sự Syria biệt danh là “Mũ bảo hiểm trắng”, đưa ra là 25 người, trong đó có 10 trẻ em.

Nghị quyết 2254 về Syria do Mỹ soạn thảo được Hội đồng bảo an LHQ thông qua ngày 19/12/2015, kêu gọi ngừng bắn và đàm phán chính thức về quá trình chuyển đổi chính trị bắt đầu từ đầu tháng 1/2016, được 5 nước ủy viên thường trực tán thành, bao gồm Nga và Mỹ.

Nghị quyết 2254 của LHQ nêu rõ, người dân Syria mới là người quyết định tương lai của đất nước họ.

leftcenterrightdel
 Hình ảnh được cho phiến quân kiểm soát sân bay quân sự Kuweires ở Aleppo / @GlobalSpotlite.

Nghị quyết kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công nhằm vào dân thường; kêu gọi thành lập một Chính phủ chuyển tiếp và tổ chức các cuộc bầu cử dưới sự bảo trợ của LHQ.

Nghị quyết cũng kêu gọi LHQ bảo trợ cho tiến trình đối thoại giữa đại diện Chính phủ Syria và các nhóm đối lập dự kiến diễn ra vào đầu năm 2016.

Nghị quyết cũng kêu gọi việc ngừng bắn và đàm phán được tiến hành song song.

Trở lại vấn đề xung đột hiện tại ở Syria, sau khi giành quyền kiểm soát thành phố Aleppo trong cuộc tấn công chớp nhoáng vài ngày qua, ngày 1/12, các nhóm phiến quân ở tây bắc Syria cho biết đang tiến về thành phố Hama kề cận trên bờ đông biển Địa Trung Hải, nơi chỉ cách thủ đô Damascus chưa đầy 200km về phía bắc, theo cao tốc M5.

leftcenterrightdel
 Phiến quân được cho đã hiện diện ở TP Hama/@ FelastoryMedia.

Lực lượng vũ trang Syria với sự hỗ trợ của Không quân Nga tiếp tục các cuộc phản công nhắm vào các mục tiêu của phiến quân ở tỉnh Idlib do phe đối lập kiểm soát và TP Aleppo, nhằm tái chiếm các vùng lãnh thổ bị mất và cản bước quân nổi dậy.

Hãng thông tấn Nga Sputnik dẫn nguồn tin Bộ Quốc phòng Syria nói, trong 3 ngày, từ 29/11- 1/12, quân đội Syria đã tiêu diệt khoảng 1.000 chiến binh HTS và tiếp tục các cuộc không kích phá hủy các điểm cố thủ của lực lượng này ở ngoại vi Aleppo và Idlib.

Quân đội Syria củng cố các tuyến phòng thủ ở vùng ngoại ô phía bắc Hama, chặn đà tiến của quân khủng bố.

leftcenterrightdel
 Phiến quân được nói đang tiến về phía bắc/ @The_Arab_Posts.

Sputnik cũng như hãng thông tấn nhà nước Syria SANA, cho biết, lực lượng chính phủ đang nhận được nguồn tiếp viện bằng các thiết bị hạng nặng và bệ phóng tên lửa.

Nội chiến Syria xảy ra từ đầu năm 2011. Sự can thiệp quân sự của Nga từ năm 2015, sau đó là Iran đã giúp xoay chuyển cục diện cuộc xung đột có lợi cho Chính quyền của Tổng thống al-Assad.

Các cuộc không kích của Nga vào Aleppo sau đó đã giúp lực lượng chính phủ giành quyền kiểm soát hoàn toàn thành phố này vào năm 2016.

Văn Phong/Anjazeera, Unmissions, Sputnik