Hôm 24/11, thông cáo của Ủy ban bầu cử quốc gia (HNEC) Libya cho biết, đã ban hành quyết định phê duyệt danh sách ban đầu các ứng cử viên cuộc bầu cử Tổng thống gồm 73 ứng cử viên.
Quyết định lưu ý các đương sự có 48 giờ để kháng nghị quyết định theo luật định.
Đáng lưu ý, danh sách kèm theo quyết định không có tên ông Saif al-Islam Gaddafi, con trai của cố lãnh đạo Libya, Muammar Gaddafi.
Ông Saif al-Islam Gaddafi cùng 24 ứng cử viên khác trong số 98 ứng cử viên đăng ký tranh cử đã bị loại khỏi cuộc đua do “không đủ điều kiện để tranh cử”.
    |
 |
| Phê duyệt danh sách (ban đầu) ứng cử viên Tổng thống Libya 2021 của Ủy ban bầu cử quốc gia (HNEC) Libya. Nguồn: HNEC. |
Công tố viên quân sự ở Tripoli đã gây sức ép đòi HNEC loại trừ Gaddafi bởi ông này đã bị kết án vắng mặt vì tội ác chiến tranh vào năm 2015 vì tham gia chống lại cuộc nổi dậy đã loại bỏ cha mình vào năm 2011.
Hai ứng cử viên tên tuổi khác là Ali Zeidan, cựu Thủ tướng Libya (2012–2014), người theo một số nguồn mở, có quốc tịch Đức và Nouri Abusahmain, cựu Chủ tịch Quốc hội Libya (2013-2016) cũng nằm trong danh sách bị loại.
Một ứng cử viên đáng chú ý khác, người đứng đầu quân đội miền đông Libya (LNA) Khalifa Haftar, được cho là có quốc tịch Mỹ, điều này nếu xác thực cũng sẽ khiến ông bị loại khỏi cuộc đua. Nhiều đối thủ ở miền tây Libya cũng cáo buộc ông Haftar về những tội ác chiến tranh đã gây ra trong cuộc tấn công vào Tripoli năm 2019-2020. Ông Haftar phủ nhận cả hai cáo buộc.
|
 |
| Ông Saif al-Islam Gaddafi (bên trái) đăng ký tranh cử Tổng thống Libya vào ngày 14/11. Nguồn: HNEC/EPA. |
Thủ tướng lâm thời Libya, Abdul Hamid Dbeibah, thừa nhận, bộ quy tắc bầu cử đã “thiếu sót” khi được ban hành vào tháng 9 bởi Chủ tịch Quốc hội Aguila Saleh, người cũng đồng thời là một ứng cử viên Tổng thống.
Tranh chấp về các quy tắc bầu cử giữa các phe phái chính trị và đối thủ, chủ yếu xung quanh việc ai đủ tư cách ứng cử, có nguy cơ làm trật bánh tiến trình hòa bình được quốc tế hậu thuẫn, nhằm chấm dứt một thập kỷ nội chiến hỗn loạn.
Tin liên quan, tại cuộc họp ngày 24/11 về tình hình Libya, Hội đồng Bảo an LHQ đã thông qua Tuyên bố Chủ tịch nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tổ chức bầu cử Tổng thống và Nghị viện đúng thời hạn ở Libya cũng như chuyển giao quyền lực hòa bình sau bầu cử.
|
 |
| Người đứng đầu quân đội miền đông Libya (LNA) Khalifa Haftar. Ảnh: Reutes/ Esam Omran Al-Fetori. |
Tuyên bố cũng hoan nghênh các Hội nghị Paris về Libya ngày 12/11 và Hội nghị Ổn định Libya tại Tripoli ngày 21/10 trong nỗ lực thúc đẩy tiến trình chính trị do người Libya dẫn dắt và làm chủ.
Trước đó tại cuộc họp, các thành viên HĐBA kêu gọi các bên liên quan ở Libya nỗ lực giải quyết các khác biệt và thách thức hiện tại để tổ chức bầu cử đúng hạn, tự do, công bằng và minh bạch.
Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ kêu gọi các bên liên quan ở Libya tiếp tục nỗ lực hợp tác, đối thoại, tăng cường xây dựng lòng tin và hòa giải dân tộc để bầu cử được diễn ra đúng thời hạn và thành công.