Châu Âu bàn gì tại Hội nghị thượng đỉnh Paris?

Trọng tâm vấn đề an ninh tương lai của châu Âu và Ukraine

Các nhà lãnh đạo của Đức, Anh, Ý, Ba Lan, Tây Ban Nha, Hà Lan và Đan Mạch đã gặp nhau trong một hội nghị thượng đỉnh tại Paris, Pháp ngày 17/2, với sự có mặt của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa và Tổng thư kí NATO Mark Rutte.

Cuộc họp khẩn cấp do Tổng thống Pháp Emmanue Macron chủ trì, sau Hội nghị Munich để thảo luận về an ninh châu Âu và xung đột ở Ukraine sau các cuộc điện đàm giữa hai Tổng thống Nga và Mỹ diễn ra hôm 12/2.

Cuộc họp cũng diễn ra trong bối cảnh Mỹ- Nga xúc tiến đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, và sau khi Washington tiết lộ quan điểm về giải quyết cuộc xung đột và việc đảm bảo an ninh lâu dài cho Ukraine cũng như lục địa châu Âu.

Trước đó, ngày 12/2, cùng ngày diễn ra cuộc điện đàm Trump- Putin, phát biểu tại cuộc họp của hơn 40 đồng minh nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine tại trụ sở NATO ở Brussels, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth nói với các đồng minh  rằng, họ sẽ phải hành động và đảm nhận trách nhiệm lớn hơn đối với an ninh của châu Âu, cũng như Ukraine, khi mà Washington đang phải tập trung vào những ưu tiên khác, bao gồm đối phó với mối đe dọa từ các đối thủ ở châu Á.

Một số lãnh đạo châu Âu tham dự hội nghị thượng đỉnh Paris ngày 17/2. Nguồn: SecGenNATO.

Thay vào đó, các đảm bảo an ninh nên được hỗ trợ bởi quân đội có năng lực của châu Âu và ngoài châu Âu.

“Nếu những đội quân này được triển khai với tư cách là lực lượng gìn giữ hòa bình tới Ukraine tại bất kì thời điểm nào, họ nên được triển khai như một phần của nhiệm vụ không phải của NATO và họ không nên được bảo vệ theo Điều 5.”, ông Hegseth nói, nhắc đến điều khoản phòng thủ chung của liên minh quân sự.

Hãng thông tấn Nga Sputnik lưu ý, sau cuộc họp, không có thông cáo chung hay buổi họp báo nào từ ông Macron.

Trong khi Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nói với các nhà báo, không có quyết định nào về Ukraine được đưa ra tại hội nghị này.

Theo truyền thông Nga, một trong những vấn đề chính của hội nghị Paris là khả năng triển khai quân đội phương Tây tới Ukraine. Tuy nhiên, như các chuyên gia nhận xét, có lẽ vấn đề này chưa đạt được sự đồng thuận.

Ông Tusk cho biết, các thành viên dự họp chỉ nhất trí về nhu cầu hợp tác chặt chẽ trong việc giải quyết vấn đề Ukraine.

Châu Âu quyết tâm hành động!

Chia sẻ sau hội nghị thượng đỉnh Paris, ông Maron cho biết, ông vừa nói chuyện với Tổng thống Mỹ Donald Trump và sau đó là Tổng thống Ukraine Volodimir Zelensky, cùng về chủ đề tìm kiếm một nền hòa bình vững chắc và lâu dài ở Ukraine.

Theo ông Macron, để đạt được mục tiêu này, phải đi kèm  các đảm bảo an ninh mạnh mẽ và đáng tin cậy cho Ukraine, nếu không, sẽ có nguy cơ lệnh ngừng bắn này sẽ kết thúc giống như các thỏa thuận Minsk (về chấm dứt chiến tranh ở vùng Donbass, miền Đông Ukrainae).

Theo nhà lãnh đạo Pháp “chìa khóa” cho đảm bảo này phải là nỗ lực chung của cả châu Âu, Mỹ và Ukraine.

Tổng thư kí NATO Mark Rutte (bên trái) và Phó Tổng thống Mỹ J.D Vance thảo luận chủ đề châu Âu tăng chi tiêu và sản xuất quốc phòng để có thể cung cấp đảm bảo an ninh cho Ukraine, ngày 13/2. Nguồn: SecGenNATO.

Ông Macron cũng nhấn mạnh việc các thành viên châu Âu phải cùng nhau đầu tư thích đáng hơn, nhiều hơn cho an ninh, quốc phòng của mình trước mắt cũng như lâu dài.

Bởi vậy, châu Âu cần thúc đẩy việc thực hiện một chương trình hành động chiến lược riêng về quyền tự chủ, an ninh và khả năng cạnh tranh, vốn được xác định tại Hội nghị thượng đỉnh Versailles, Pháp 2022 và các mục tiêu đó phải được thực hiện một cách tuyệt đối, quả quyết, dứt khoát và khẩn trương.

Thủ tướng Anh Keir Starmer, người trước đó tuyên bố Anh sẵn sàng gửi quân tới Ukraine nếu cần thiết để đảm bảo an ninh cho nước này, cho biết, châu Âu đang đối diện với thời điểm chưa từng có của thời đại trước vấn đề an ninh chung của lục địa. “Đây là lúc tất cả chúng ta phải hành động.”, ông Starmer tuyên bố.

Ngay sau khi rời Hội nghị an ninh Munich ở Đức, Tổng thống Ukraine đã tới Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất và hiện là Thổ Nhĩ Kỳ. Nguồn: ZelenskyyUa.

Tổng thư kí NATO, Mark Rutte, cũng bày tỏ quyết tâm hành động để bảo đảm an ninh cho châu lục cũng như cho đồng minh Ukraine.

“Sẵn sàng và quyết tâm, đó là quan điểm của tôi trong cuộc họp hôm nay tại Paris. Châu Âu sẵn sàng và quyết tâm hành động để có thể đảm đương việc chủ động cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine. Sẵn sàng và quyết tâm đầu tư nhiều hơn nữa vào an ninh của chúng ta. Các chi tiết sẽ cần được xem xét nhưng cam kết thì đã rõ ràng.”, ông Rutte cho biết.

Trước đó, bày tỏ sau cuộc họp các Bộ trưởng Quốc phòng NATO hôm 12/2 thảo luận nhu cầu cấp thiết tăng sản xuất và chi tiêu quốc phòng nhằm duy trì một NATO mạnh mẽ và bảo vệ 1 tỉ công dân liên minh, ngắn hạn cũng như lâu dài, người đứng đầu khối quân sự nhấn mạnh việc cần thiết phải chuyển sang tư duy thời chiến.