Bài 2: Hành trình xây dựng “xã, phường không ma túy”

Để hiện thực hóa, Hà Tĩnh đã có kế hoạch với mục tiêu rõ ràng, lộ trình cụ thể, phấn đấu đến hết năm 2025, trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh có ít nhất 20% số xã, phường được công nhận không ma túy và đến hết năm 2030 có ít nhất 50% số xã, phường được công nhận không ma túy.

Mục tiêu, kế hoạch rõ ràng.

Như đã nói ở bài trước, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kế hoạch xây dựng xã, phường không ma túy giai đoạn 2025 - 2030, nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Trung ương và Bộ Công an, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác phòng, chống, kiểm soát ma túy, hướng tới mục tiêu xây dựng địa bàn trong sạch, an toàn, ổn định.

Theo kế hoạch, Công an tỉnh có nhiệm vụ chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục tham mưu tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác phòng, chống ma túy và kiểm soát các hoạt động hợp pháp về ma túy. Tập trung nắm tình hình, đấu tranh, triệt xóa các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy trên địa bàn; điều tra, triệt phá các tổ chức, đường dây mua bán, vận chuyển ma túy liên tỉnh, xuyên quốc gia.

Lực lượng chức năng đến nhà dân tuyên truyền, vận động nhân dân tố giác vi phạm, tội phạm ma túy. Ảnh BHT.

Phối hợp chặt chẽ với lực lượng BĐBP, Hải quan và các đơn vị có liên quan trong đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến biên giới, cửa khẩu; phối hợp với các lực lượng chức năng và Công an của Lào xác lập, đấu tranh các chuyên án chung về mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy xuyên quốc gia từ Lào về Việt Nam. Phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an và Công an các địa phương nắm tình hình hoạt động sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển ma túy để chủ động phát hiện đấu tranh, xử lý; xác minh, truy vết, phong tỏa, kê biên tất cả tài sản do phạm tội về ma túy mà có; xử lý triệt để, toàn diện các tội danh liên quan để nghiêm trị, răn đe, phòng ngừa chung. Xử lý nghiêm các trường hợp sử dụng mạng xã hội để quảng bá, lôi kéo thanh thiếu niên sử dụng trái phép các chất ma túy, phạm tội về ma túy.

Chỉ đạo lực lượng phòng, chống tội phạm về ma túy, Công an cấp xã tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả công tác rà soát, thống kê, phân tích, đánh giá tình hình người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy, người sau cai nghiện ma túy, đặc biệt là các đối tượng có biểu hiện loạn thần, “ngáo đá”; từ đó đề ra phương án quản lý chặt chẽ. Tập trung đưa tối đa số người nghiện ma túy đủ điều kiện theo quy định pháp luật và số người nghiện có nguy cơ cao phạm tội, vi phạm pháp luật đi cai nghiện ma túy bắt buộc. Rà soát, quản lý chặt chẽ nhóm đối tượng có nguy cơ cao sử dụng trái phép chất ma túy như thanh, thiếu niên có hoàn cảnh đặc biệt (gia đình khó khăn, bỏ học, thất nghiệp, sống lang thang, cơ nhỡ, có tiền án, tiền sự...). Triển khai các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý địa bàn, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy. Quan tâm nâng cao chất lượng quản lý cai nghiện ma túy tại cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh.

Phát huy hiệu quả và khai thác tối đa hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dữ liệu căn cước công dân phục vụ công tác quản lý địa bàn, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy nhằm làm tốt công tác phòng ngừa, không để phát sinh tội phạm, tệ nạn ma túy và vi phạm pháp luật; nhất là tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp, tập trung đông công nhân lao động, các khu công nghiệp, các khu dự án xây dựng đô thị lớn...

Pano tuyên truyền về vi phạm, tội phạm ma túy. Ảnh BHT.

Thường xuyên cập nhật các phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm và tệ nạn ma túy, thông báo rộng rãi đến các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương và Nhân dân biết, chủ động phòng ngừa, tham gia phát hiện, tố giác hành vi vi phạm pháp luật về ma túy cho lực lượng chức năng đấu tranh, xử lý. Phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên; phòng, chống ma túy “núp bóng” các loại thực phẩm, thuốc lá điện tử, shisha, sử dụng “bóng cười” (khí N2O); tăng cường kiểm tra các cơ sở kinh doanh ngành nghề, dịch vụ có điều kiện, nhạy cảm về an ninh, trật tự, kịp thời phát hiện các đối tượng lợi dụng các loại hình kinh doanh dịch vụ để hoạt động mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương có liên quan tham mưu UBND tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện các đề án, dự án, chương trình tổng thể để huy động nguồn lực trong phòng, chống ma túy, xây dựng địa bàn phường, xã không ma túy gắn với phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến; kịp thời tham mưu khen thưởng, động viên những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống ma tuý, cai nghiện ma túy và xóa bỏ việc trồng cây có chứa chất ma túy.

Kịp thời cung cấp, định hướng thông tin và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, tuyên truyền phòng, chống ma túy, bảo đảm hiệu quả, thiết thực; chú ý tăng cường các hoạt động truyền thông, tuyên truyền phòng, chống ma túy trực tiếp ở địa bàn cơ sở, địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy, các nhóm nguy cơ cao, nhất là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên, công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp, chế xuất, khu vực triển khai các dự án quy mô lớn…

Lộ trình cụ thể!

Ngay trong năm 2025, tỉnh Hà Tĩnh giao Công an tỉnh rà soát, lựa chọn để xây dựng đảm bảo đạt ít nhất 20% xã, phường trong toàn tỉnh đạt tiêu chí “xã, phường không ma túy”. Đồng thời khuyến khích UBND các xã, phường chủ động đăng ký xây dựng “xã, phường không ma túy”, yêu cầu 100% xã, phường phải tổ chức triển khai đồng bộ các biện pháp, giải pháp xây dựng “xã, phường không ma túy” để: giảm cấp độ phức tạp, chuyển hoá địa bàn đồng thời ngăn chặn điều kiện, nguyên nhân làm lây lan ma túy ra các địa bàn khác; xây dựng, duy trì cơ chế vận hành, thực hiện như địa bàn xây dựng không ma tuý, tiến tới đưa vào danh sách xây dựng “xã, phường không ma túy” hằng năm.

Công an tỉnh tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả, tiến độ xây dựng xã, phường không ma túy 2025.

Để hiện thực hóa kế hoạch, Hà Tĩnh đã đề ra lộ trình xây dựng xã, phường không ma túy gồm 3 giai đoạn.

Giai đoạn 1: Giai đoạn tổng rà soát: Trên cơ sở Kế hoạch đã ban hành, UBND xã, phường xây dựng kế hoạch để triển khai thực hiện; chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành tiến hành tổng rà soát, xác định địa bàn, đối tượng liên quan đến ma túy để thực hiện chuyển hóa, nhất là tập trung điều tra, nắm đầy đủ thông tin các đối tượng liên quan đến ma túy, người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, người quản lý sau cai, đối tượng mua, bán trái phép chất ma túy và điểm tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy... chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện giai đoạn 2.

Giai đoạn 2: Giai đoạn làm sạch: Các xã, phường trong toàn tỉnh xây dựng, triển khai các giải pháp làm sạch địa bàn phù hợp với tình hình thực tiễn từng địa bàn (làm sạch người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy và các đối tượng vi phạm pháp luật về ma túy trên địa bàn), hoàn thành đạt các tiêu chí xây dựng xã, phường, không ma túy và chuyển hóa địa bàn.

Ký cam kết xã, phường không ma túy. Ảnh tư liệu.

Giai đoạn 3: Giai đoạn công nhận và giữ vững: Định kỳ hằng năm (trước ngày 15/12) căn cứ kết quả làm sạch địa bàn, UBND các xã, phường tự rà soát, đánh giá, xếp loại và báo cáo gửi về Công an tỉnh để tổ chức kiểm tra, thẩm định và tham mưu UBND tỉnh xem xét, phê duyệt công nhận các xã, phường đạt tiêu chí không ma túy và tuyến, địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy (nếu có). Đồng thời lựa chọn các địa bàn khác để xây dựng xã, phường không ma túy trong năm tiếp theo đảm bảo đến hết năm 2030 có ít nhất 50% số xã, phường được công nhận không ma túy.

Các xã, phường đã được công nhận không ma túy phải tập trung triển khai các biện pháp để giữ sạch địa bàn, trong đó, lấy công tác phòng ngừa là trọng tâm, không để phát sinh mới đối tượng về ma túy, Trường hợp địa bàn đã được công nhận không ma túy nhưng không giữ vững được kết quả thì bị đưa ra khỏi diện địa bàn không ma túy.

Bài 3: Nỗ lực hỗ trợ cai nghiện và tái hòa nhập cộng đồng