Xây kênh thủy lợi hơn 14 tỉ đồng rồi bỏ hoang...do bão?!
Liên quan đến kênh thủy lợi Đ3 (xã Krông Búk, huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) được đầu tư hơn 14 tỉ đồng nhưng bị bỏ hoang nhiều năm nay, mới đây UBND huyện Krông Pắk đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Đắk Lắk và các cơ quan chức năng.
    |
 |
| Điểm cuối của Kênh thủy lợi Đ3 nhưng người dân đối diện với cảnh "dở khóc dở cười" vì mặt kênh dẫn nước thấp hơn mặt ruộng. |
Nội dung báo cáo cho biết, tuyến kênh Đ3 thuộc Dự án thủy lợi hồ chứa nước Krông Búk hạ, nằm trên địa bàn xã Krông Búk, huyện Krông Pắk.
Theo hồ sơ thiết kế được phê duyệt và hồ sơ hoàn công bàn giao đưa vào sử dụng, chiều dài tuyến kênh là 1.200m, phục vụ tưới cho 65ha cà phê và cây lâu năm tại hai buôn Kla và buôn Krai A và tạo nguồn tưới cho 17ha lúa nước hai vụ tại thôn 9, xã Krông Búk. Đồng thời, tạo nguồn sinh thủy, nâng cao mực nước ngầm trong khu vực và tạo nguồn nước sinh hoạt cho bà con trong mùa khô.
Tuyến kênh do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Krông Pắk làm đại diện chủ đầu tư, được khởi công vào ngày 11/9/2013 và hoàn thành đưa vào sử dụng ngày 30/12/2015 và sau đó bàn giao cho UBND xã Krông Búk quản lý, vận hành.
Nội dung báo cáo còn cho biết, tuyến kênh Đ3 là tuyến kênh tạo nguồn nên phải dùng máy bơm để bơm nước từ các bể bơm bố trí dọc tuyến kênh tưới cho diện tích cà phê ở hai bên bờ kênh và bổ sung tưới tạo nguồn, phục vụ chống hạn (nếu có) cho diện tích lúa của cánh đồng thôn 9 khi hồ Ea Oh, xã Krông Búk thiếu nước.
|
 |
| Hiện đơn vị tư vấn đưa ra giải pháp nạo vét, khơi thông dòng chảy bằng cách lật tất cả các tấm đan, nạo vét kênh mương, phát dọn tuyến kênh. |
Tuy nhiên, đến cuối năm 2017, cơn bão số 12 đã gây sạt lở nghiêm trọng tại nhiều vị trí trên tuyến kênh Đ3, tuyến kênh bị tắc nghẽn nhiều nơi, nhiều đoạn bị vùi lấp, không còn khả năng tưới. Để đảm bảo an toàn cho người dân, ổn định cuộc sống, năm 2020 UBND tỉnh đã bố trí vốn gia cố lại một số điểm xung yếu bị sạt lở bằng rọ đá. Tuy nhiên, với khối lượng sạt lở lớn, bồi lấp, tắc nghẽn nhiều nơi, cộng với nguồn kinh phí hạn hẹp nên việc khơi thông, gia cố lại hai bên mái tuyến kênh vẫn chưa thực hiện triệt để.
Trước tình hình trên, UBND huyện Krông Pắk đã lập đoàn kiểm tra, làm rõ một số nội dung liên quan để có phương án tối ưu nhất nhằm đảm bảo lợi ích lâu dài cho người dân.
Kiểm tra các vị trí hố bơm bị bồi lấp hoàn toàn, không có dấu hiệu sử dụng đặt bơm nước trong nhiều năm qua. Mái kênh, nhiều điểm bị sạt lở lớn, có nhiều vị trí sạt lở lấn vào phần đất nông nghiệp một số hộ dân. Hiện tại, người dân tại buôn Kla, buôn Krai A và thôn 9 không thể sử dụng nước tại kênh Đ3 để tưới.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra và thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Krông Pắk đã mời đơn vị tư vấn là Chi nhánh Tây Nguyên – Công ty TNHH tư vấn trường Đại học Thủy lợi tiến hành khảo sát tình hình sạt lở, bồi lấp của tuyến kênh Đ3 để có giải pháp nạo vét, phát dọn, khơi thông, khắc phục tình trạng sạt lở mái bờ kênh.
|
 |
| Tại điểm “thượng nguồn” lượng nước từ hồ chảy về ào ào liên tục qua kênh lớn nhưng nước không thể chảy vào Kênh thủy lợi Đ3 để phục vụ sản xuất cánh đồng cho người dân tại thôn 9. |
Hiện đơn vị tư vấn đưa ra giải pháp nạo vét, khơi thông dòng chảy bằng cách lật tất cả các tấm đan, nạo vét kênh mương, phát dọn tuyến kênh. Đồng thời, đưa ra 2 giải pháp để khắc phục tình trạng sạt lở mái bờ bênh gồm: Gia cố bằng rọ đá xếp chồng lên nhau và gia cố bằng tấm bê tông cốt thép lát mái. Với mỗi giải pháp, đơn vị tư vấn đang tiến hành sơ bộ tính toán để đưa ra khai toán tổng mức đầu tư.
Sau đó, UBND huyện sẽ tiến hành họp để thống nhất chọn phương án phù hợp nhất áp dụng cho tuyến kênh đảm bảo khắc phục hết sự cố và tối ưu kinh phí xây dựng.
Ngoài ra, UBND huyện đã tiến hành rà soát, xác định trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân liên quan đến tuyến kênh nói trên. Qua rà soát, từ khi tuyến kênh bị sạt lở, bồi lấp (năm 2017), UBND xã Krông Búk đã có báo cáo, tờ trình gửi UBND huyện xin kinh phí khắc phục, sửa chữa tuyến kênh Đ3...
Tuyến kênh thủy lợi nhiều bất cập
Tuy nhiên, với nguồn kinh phí hạn hẹp, UBND huyện đã có tờ trình gửi UBND tỉnh, Sở Tài chính xin kinh phí để khắc phục, sửa chữa tuyến kênh Đ3. Sau đó, UBND tỉnh đã bố trí kinh phí 850 triệu đồng để huyện Krông Pắk sửa chữa, gia cố tuyến kênh Đ3 bị sạt lở do mưa bão, hiện tại đã hoàn thành, chuẩn bị bàn giao công trình.
|
 |
| Đến nay Kênh thủy lợi Đ3 không phát huy hiệu quả lại gây ra sạt lở nhiều vị trí ảnh hưởng đến tài sản, nguy hiểm tính mạng người dân nên phải chi thêm ngân sách 850 triệu đồng để gia cố sọt đá chống sạt lở. |
Như Báo Bảo vệ pháp luật đã phản ánh, kênh Đ3 thuộc hệ thống kênh của Dự án Hồ thuỷ lợi Krông Búk Hạ. Kênh có chiều dài 1,2km có kinh phí sau nhiều lần điều chỉnh gần 14,9 tỉ đồng (thời điểm tháng 12/2014), đến năm 2017 công trình thủy lợi này được nghiệm thu hoàn thành và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, tuyến kênh này chỉ cấp nước được 1 vụ thì “tắt nước'' đến nay.
Theo đó, lòng kênh đầy cỏ dại mọc um tùm và không có nước. Tại điểm cuối tuyến kênh Đ3 - cánh đồng thôn 9 (rộng 65 ha), xã Krông Búk, người dân không khỏi đối diện với cảnh dở khóc dở cười vì mặt kênh dẫn nước thấp hơn mặt ruộng.
Tại “thượng nguồn” - nơi kênh Đ3 tiếp giáp kênh chính Đông (thuộc dự án hồ Krông Búk Hạ), lượng nước từ hồ chảy về ào ào liên tục qua kênh lớn nhưng không thể chảy vào kênh Đ3. Tình trạng này xảy ra do là hệ thống cống, kênh Đ3 bị tắc nghẽn, nước không thể chảy về cánh đồng lúa thôn 9, như thiết kế ban đầu.
Thậm chí, nhiều vị trí trên tuyến kênh Đ3 bị hư hỏng, sạt lở. Do đó, vừa qua ngân sách phải chi hàng trăm triệu đồng để gia cố tuyến đê bỏ hoang này./.