(BVPL) - Hơn 5 năm qua, Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đã đổ một khối lượng “khổng lồ” xít thải than xuống vịnh Bái Tử Long (Quảng Ninh). Khối lượng xít thải than “khổng lồ” này có diện tích khoảng 300.000m2, cốt cao hơn 8m và vẫn không ngừng “vươn xa” đe dọa môi trường vịnh Bái Tử Long.
Trong một đợt đi kiểm tra công tác quản lý đất đai và môi trường của Công ty Tuyển than Cửa Ông tại phường Cẩm Thịnh, ngày
25/1/2016, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã có một báo cáo “khẩn” về UBND thành phố Cẩm Phả.
Báo cáo nêu rõ, trên địa bàn phường Cẩm Thịnh, Công ty Tuyển than Cửa Ông đang quản lý sử dụng 3 khu vực đất chưa được cơ quan thẩm quyền giao đất, thuê đất.
Cụ thể: Khu đất trạm cân tàu hỏa tuyến Miền Tây, với diện tích 200m2, theo báo cáo, thì diện tích đất này Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV mượn của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Cẩm Phả-Vinacomin và một phần diện tích của UBND phường Cẩm Thịnh quản lý (giao để làm lối đi có biên bản bàn giao ngày
16/4/2011).
 |
| Núi xít thải than đang ngày càng vươn ra vịnh Bái Tử Long |
Khu vực đội xe gạt có diện tích 2000m2 đã xây dựng 100m2 nhà ở và 200m2 nhà xưởng theo báo cáo của Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV mượn đất của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Cẩm Phả - Vinacomin.
Khu vực đổ xít tại khu số 5 (thuộc lô L9 của dự án khu lấn biển Cọc 6 do Công ty kinh doanh bất động sản Vinacomin làm chủ đầu tư); hiện trạng công ty đang hoạt động đổ xít thải, đã tạo mặt bằng có diện tích khoảng 300.000m2, cốt cao nhất là 8m (trong ô số 5). Trong khu vực đổ thải có khoảng 10 hộ dân đang có hoạt động sàng tuyển rửa tận thu khối lượng sản phẩm tạo ra (cảm xít) khoảng 5000 – 7000 tấn. Các hộ dân có hoạt động sàng rửa đều lấy điện từ đường dây thắp sáng của Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV.
Qúa trình đổ thải đã gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến khu dân cư và môi trường vịnh biển Bái Tử Long, làm mất trật tự an ninh trong khu vực. Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Tại thời điểm kiểm tra 3 khu đất trên Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV không cung cấp được bất cứ hồ sơ tài liệu liên quan đến khu vực giao đất, thuê đất của cơ quan có thẩm quyền.
Từ kết quả kiểm tra trên cho thấy Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV đã sử dụng đất trái phép 3 khu vực: Khu đất trạm cân tàu hỏa tuyến Miền Tây với diện tích 200m2. Khu vực đội xe gạt diện tích 100m2. Khu vực đổ xít tại ô số 5, có diện tích 300.000m2. Sử dụng đất trái phép của Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV đã vi phạm Khoản 2 điều 10 theo Nghị định 102/2014NĐ/CP.
Không những sai phạm về đất đai, Công ty Tuyển than Cửa Ông còn sai phạm về môi trường: Công ty Tuyển than Cửa Ông-TKV không có thủ tục pháp lý về Bảo vệ môi trường theo quy định, quá trình làm nhà xưởng và đổ thải Công ty đã gây ô nhiễm môi trường ảnh đến khu dân cư và vịnh Bái Tử Long hành vi trên vi phạm Khoản 3 Điều 12 theo Nghị định 179/2013/NĐ-CP.
Trước thực trạng “báo động” trên, ngày 1/3/2016, Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức đi kiểm tra những sai phạm của Công ty Tuyển than Cửa Ông.
Từ kết quả kiểm tra việc thực hiện các hồ sơ pháp lý và kết quả kiểm tra thực tế hiện trường, Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh kết luận: Đề nghị Công ty Tuyển than Cửa Ông dừng đổ thải tại ô số 5. Sớm hoàn thiện làm thủ tục thuê đất theo quy định đối với 2 khu đất là trạm cân tàu hỏa và khu đội xe gạt. Thực hiện tự kê khai, nộp tiền thuế đất từ thời điểm bắt đầu sử dụng đất từ năm 2005 đến nay cho cả 3 khu đất.
Hiện nay, Công ty Tuyển than Cửa Ông vẫn hàng ngày đổ xít thải than xuống vịnh Bái Tử Long! Trong một đợt đi cùng cán bộ của Công ty Tuyển than Cửa Ông, phóng viên ghi nhận được thực tế khu vực đổ xít thải đáng “báo động”. Những núi xít thải than chất đống! Thực tế là như những dãy núi “vươn” ra vịnh Bái Tử Long. Và xít thải than đang ngày đêm “ngâm mình” trực tiếp xuống biển, trở thành mối đe dọa đối với môt trường một vịnh đẹp nhất nhì của Quảng Ninh.
Không những ảnh hưởng đến môi trường, khu vực đổ xít thải còn làm mất an ninh trật tự, bởi nơi đây như một đại công trường sản xuất vận chuyển than. Xen kẽ những dãy núi xít thải than là hàng chục lán trại làm nơi ở của người dân “mót than”. Than được tập kết thành nhiều đống bên bờ biển. Tại thời điểm phóng viên ghi nhận có 2 máy múc đang bốc than xuống tàu. Phóng viên có hỏi cán bộ của Công ty Tuyển than đó có phải công nhân, máy móc, cảng tàu và than của Công ty không? Vị cán bộ Công ty Tuyển than nói “không phải”. Khi phóng viên bỏ máy ảnh ra chụp lại, thì có 5 đối tượng trong lán đi ra. Thấy vậy, tất cả cán bộ Công ty Tuyển than Cửa Ông vội chui vào xe. Trên đường về, vị cán bộ Công ty Tuyển than chia sẻ về độ nguy hiểm khi đi vào khu vực đổ xít.
Trước việc đổ thải xuống vịnh Bái Tử Long của Công ty Tuyển than Cửa Ông đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh sớm có giải pháp giải quyết để bảo vệ môi trường vịnh.
Hoàng Hưng