(BVPL) - Theo ước tính, mỗi ngày có hàng ngàn lượt người dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc buôn bán, làm thuê, trong số đó có không ít trường hợp bị quỵt lương, bóc lột, chiếm đoạt tài sản hoặc bị các cơ quan chức năng của Trung Quốc bắt giữ, xử phạt và giam cầm. Vụ việc trên một lần nữa cảnh báo đối với các công dân Việt Nam cần thực hiện tốt các quy định về xuất nhập cảnh khi ra nước ngoài làm thuê, tránh những rủi ro đáng tiếc.

 


Không may mắn như 55 công dân trên, gần 20 người dân ở bản Hồng Thắng, xã Đôn Phục, huyện miền núi Con Cuông, tỉnh Nghệ An được đưa sang Trung Quốc làm việc hơn một tháng nay nhưng vẫn chưa liên lạc về nhà. Theo người dân ở đây phản ánh, từ sau Tết Nguyên đán Giáp Ngọ, có người vào bản Hồng Thắng rủ nam, nữ thanh niên khỏe mạnh sang Trung Quốc làm việc, lương cao. Có gần 20 người dân, trong đó có nhiều cặp vợ chồng gửi con cho người thân rồi cùng đi làm mà không có hợp đồng lao động. Bà Lô Thị Hương, Hội trưởng Chi hội phụ nữ bản Hồng Thắng, cho biết: “Khi tôi đang đi làm trong rẫy thì con trai tôi điện thoại nói sẽ theo người ta đi Trung Quốc làm ăn. Tôi chạy về ngăn thì con đã đi rồi. Từ ngày đi đến nay đã hơn một tháng nhưng không thấy con tôi và mọi người trong bản liên lạc về nhà, chúng tôi rất lo lắng”. Chủ tịch UBND xã Đôn Phục, ông Lang Vy Đức, cho rằng: “Người dân tự đi không qua chính quyền xã nên chúng tôi không nắm được số liệu cụ thể. Ngay chính con của Bí thư bản Hồng Thắng cũng đi theo.” Trước đó, từ năm 2010 đến 2013, xã Đôn Phục từng nhức nhối vì nạn buôn bán người và trẻ em. Đã có hàng chục phụ nữ bị mất tích, nghi là bị lừa bán ra nước ngoài. Năm 2013, có tới 8 đối tượng đều ở xã Đôn Phục bị bắt vì tội mua bán người.

Đừng để “tiền mất, tật mang”

Lợi dụng sự nhẹ dạ cả tin của người nông dân hoặc bà con dân tộc thiểu số, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn và cả những thanh thiếu niên thiếu hiểu biết về pháp luật… một số đối tượng xấu đã thành lập các đường dây “ma” núp bóng dưới dạng xuất khẩu lao động để lừa đảo. Lời hứa về một viễn cảnh “công việc nhẹ nhàng, ổn định và lương cao” ở đâu không thấy mà ngược lại cuộc sống của họ vốn dĩ đã khó khăn giờ đây lại trở thành “con nợ”, bởi những kẻ lừa đảo trong đường dây “lừa” xuất khẩu lao động tại Trung Quốc. Điển hình như trường hợp chị Hoàng Thị Thơ ở xã Hoàn Trạch, huyện Bố Trạch, có chồng mất sớm, một mình nuôi mẹ già, con nhỏ. Cuộc sống quá thiếu thốn, chị Thơ nghe theo lời bạn bè gom tiền cho chủ môi giới rồi đi sang Trung Quốc làm ăn. Làm việc được 7 tháng, chị trốn về nhưng bị cơ quan chức năng Trung Quốc bắt giữ. Toàn bộ số tiền vất vả làm được bị thu giữ, đã thế, người nhà chị còn phải gửi sang 17 triệu đồng mới chuộc được chị về…

Trao đổi với một số người từng vượt biên trái phép sang Trung Quốc làm thuê được biết, họ đã nhiều lần vượt biên sang Trung Quốc để làm thuê vì ở địa phương thiếu việc làm. Thời gian họ đi thường tập trung vào những lúc nông nhàn và dịp cuối năm để có thêm thu nhập. Song, tiền công được trả không ổn định và rất hay bị các ông chủ quỵt tiền công và bị đối xử tệ bạc. Công việc tại bên kia chủ yếu là lao động phổ thông như: Phụ xây, làm gạch, phát nương, làm rẫy, cấy lúa, chặt mía, thu hái nông sản, đào, đãi vàng... Nhiều người trong quá trình làm thuê không có giấy tờ  hợp pháp nên đã bị lực lượng chức năng Trung Quốc đuổi về nước hoặc bị nộp phạt, bắt giữ và đẩy về theo các lối mòn biên giới. Đặc biệt, nhiều trường hợp đã bị tai nạn hoặc tử vong trên đất Trung Quốc mà không hề nhận được bất cứ sự hỗ trợ nào từ các cơ quan chức năng hay doanh nghiệp mà mình đang lao động. Nhiều người thì ăn uống kham khổ, lao động cực nhọc và hàng loạt nguy cơ tiềm ẩn khác nhưng vì mưu sinh nên chấp nhận rủi ro để sang Trung Quốc làm thuê trái phép.

Có thể thấy, nhu cầu tìm việc làm tạo thu nhập là hết sức chính đáng, nhất là với đồng bào vùng nông thôn, miền núi còn gặp khó khăn. Tuy nhiên, đi lao động bằng cách vượt biên trái phép là vi phạm pháp luật, ảnh hưởng lớn đến an ninh trật tự và quy chế bảo vệ biên giới. Đặc biệt, đến thời điểm này giữa Chính phủ hai nước Việt Nam-Trung Quốc chưa có hiệp định song phương về vấn đề xuất, nhập khẩu lao động, công dân Việt Nam chỉ được phép nhập cảnh vào Trung Quốc để hoạt động thương mại, du lịch, học tập, thăm thân, chữa bệnh… Vì vậy các trường hợp nhập cảnh vào Trung Quốc để lao động đều là sai mục đích. Người dân cần thực hiện tốt các quy định về xuất nhập cảnh khi ra nước ngoài, tránh rủi ro đáng tiếc.
 

Trần Hoàng Anh

.