(BVPL) - Nhiều năm nay, người dân ở làng Vinh Quang (thuộc xã Tùng Lộc - huyện Can Lộc - Hà Tĩnh) luôn sống trong nỗi hoang mang, lo sợ, khi chỉ trong vòng chưa đầy 10 năm, đã có trên 30 người ở làng này phải chết vì bệnh ung thư.

 


Cũng theo lời Chủ tịch xã Đặng Thọ Liễu, giai đoạn từ năm 2003 đến 2009, số người chết vì ung thư tăng một cách nhanh chóng khiến người dân vô cùng hoảng sợ. Hội đồng nhân dân xã đã tổ chức những cuộc họp để bàn biện pháp và cũng có báo cáo gửi lên cơ quan có chức năng xem xét, giải quyết. Năm 2007, đoàn cán bộ của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh đã về làng lấy mẫu nước để khảo sát. “Tuy nhiên cho đến nay, nhiều năm trôi qua mà họ vẫn chưa đưa ra một kết luận hay lời giải thích nào, mà chúng tôi thì vẫn bất lực nhìn căn bệnh quái ác này tàn sát dân làng...” - ông Liễu lo lắng cho hay.

Đi tìm nguyên nhân

Theo lời ông Đặng Hữu Thắng, Bí thư chi bộ xóm Tây Vinh thì nguồn nước nhiễm độc từ thuốc bảo vệ thực vật có thể là thủ phạm gây bệnh ung thư cho người dân ở làng Vinh Quang. Ông Thắng cho biết: vào những năm 1970 - 1980, kho thuốc trừ sâu, diệt cỏ của Hợp tác xã Vinh Quang được đặt ở làng, với nhiều loại thuốc chứa hàm lượng độc tố cao như: 666; 30+9; 2,4D... Điều đáng quan tâm là vị trí của kho thuốc trừ sâu chỉ cách giếng Đình hơn 100m (trước đây giếng Đình là nơi cung cấp nước, sinh hoạt cho người dân làng Vinh Quang), và con kênh T9 đổ về giếng Đình cũng chảy qua khu vực của kho thuốc bảo vệ thực vật này.

Bên cạnh đó, nguồn nước bị ô nhiễm cũng có thể là do chính dân làng gây ra. Theo quan sát của chúng tôi thì hầu hết các gia đình ở làng Vinh Quang thường xây dựng công trình vệ sinh, chuồng trại sát bên đường và trực tiếp xả chất thải ra đường. Vì thế mà dọc hai bên đường làng luôn tồn tại những rãnh nước đen ngòm, bẩn thỉu và bốc mùi hôi thối.

Cũng có giả thiết cho rằng, làng Vinh Quang có nhiều người mắc bệnh ung thư như vậy là do hậu quả của chiến tranh. Vì theo lời kể của những người cao tuổi thì vào năm 1966, máy bay Mỹ đã rải một thứ bột hoá học có màu trắng cùng với bom bi để đốt phá làng này. Năm đó, có tới 90% số nhà cửa và trâu bò của người dân làng Vinh Quang bị thiêu rụi. Và có thể thứ bột trắng đó là chất độc đã ngấm vào lòng đất, mạch nước và gây ra bệnh ung thư cho dân làng.

Theo thống kê của Trạm Y tế xã Tùng Lộc thì hầu hết những người mắc bệnh ung thư ở làng Vinh Quang đều có độ tuổi trên 40, là những người đã sống ở làng trong thời điểm giặc Mỹ đốt phá, và có thể họ đã hấp thụ phải thứ chất độc màu trắng đó mà phát bệnh. Còn có một sự trùng hợp đáng ngờ nữa đó là xóm Tây Vinh - nơi bị bom Mỹ đốt cháy trước tiên và cháy nhiều nhất cũng là nơi có số người mắc và chết vì bệnh ung thư cao nhất của làng.

Tuy nhiên, đó cũng chỉ là những giả thiết chưa được nghiên cứu, chứng minh. Trên thực tế thì vẫn chưa có một kết luận khoa học nào xác định được đâu là nguyên nhân gây bệnh ung thư cho dân làng Vinh Quang. Và những người dân nơi đây thì vẫn đang từng ngày, từng giờ thấp thỏm chờ đợi câu trả lời từ phía các ngành chức năng.
 

Bài và ảnh: Phạm Tường

.