(BVPL) - Năm 2013, làng Chiến Thắng, xã Vĩnh Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh có 3 người chết vì ung thư. Trước đó, hàng chục người ra đi vì căn bệnh nan y này. Nguyên nhân có thể do hàm lượng hoá chất bảo vệ thực vật tồn lưu ở đây vượt hơn 200 lần cho phép, nhưng việc xử lý triệt để vẫn đang nằm trên giấy nhiều năm qua, khiến gần 600 nhân khẩu của làng đang vô cùng lo lắng và sợ hãi…
 


Ông Phạm Đức Hướng- Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lộc cho chúng tôi biết số người chết vì bệnh ung thư ở làng Chiến Thắng “khiêm tốn” hơn, nhưng cũng lên đến 16 người. Còn Trạm trưởng Trạm Y tế xã, ông Nguyễn Hồng Nam khẳng định, số người chết vì bệnh ung thư ở làng Chiến Thắng năm sau cao hơn năm trước. “Chỉ mấy năm gần đây, đã có 12-13 người chết vì bệnh ung thư, riêng số người mắc bệnh hô hấp, đường ruột thì nhiều, hơn hẳn các thôn khác. Thật sự, chúng tôi đang rất lo ngại về thực trạng này”- ông Hướng cho biết.

Đã rõ nguyên nhân, nhưng xử lý nửa vời

Ông Phạm Đức Hướng khẳng định, nguyên nhân chính khiến nhiều người mắc bệnh ung thư tại làng Chiến Thắng là do ảnh hưởng bởi kho thuốc bảo vệ thực vật, chứa hóa chất DDT và 666 rất độc hại từ thời chiến tranh. Các ngành chức năng đã về khảo sát, trắc địa môi trường và kết luận khu vực đó bị ô nhiễm chất độc của tồn dư của thuốc bảo vệ thực vật rất nặng. Tuy nhiên, dẫu đã tiến hành nhiều giải pháp khắc phục nhưng vẫn chưa triệt để.

Ông Hướng cho biết, năm 2002-2003, qua khảo sát thấy tình trạng ô nhiễm tồn dư thuốc bảo vệ thực vật tại làng Chiến Thắng là rất nặng nề, UBND tỉnh đã đầu tư xây dựng 2 hầm bê tông ngay tại chỗ để thu gom và chôn lấp hóa chất độc hại. UBND xã cũng đã tiến hành di dời 13 hộ dân sống quanh khu vực hầm chứa hóa chất độc hại đến định cư ở các điểm xa hơn. Sau đó UBND tỉnh tiếp tục đầu tư cho làng Chiến Thắng một nhà máy nước sạch, thay thế nguồn nước giếng bị ô nhiễm hóa chất độc hại mà người dân vẫn đang dùng để sinh hoạt.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV, cho dù các cơ quan chức năng và chính quyền đã triển khai nhiều biện pháp để hạn chế sự độc hại của kho thuốc hoá chất từ thời chiến tranh, nhưng thực tế vẫn còn rất nhiều hộ dân sống quanh khu hầm chứa hóa chất với khoảng cách quá gần. Nhà gần nhất chỉ cách hầm chưa đầy 100 mét. Trong khi đó 2 căn hầm bê tông chứa hóa chất được xây từ cách đây 10 năm, hiện đang xuống cấp không đảm bảo, nắp hầm đã xuất hiện những vết nứt nhỏ, nguy cơ chất độc sẽ phát tán thoát ra theo không khí là rất lớn.

Theo Biên bản khảo sát thu thập số liệu dự án “Xử lý môi trường do hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu tại thôn Chiến Thắng” (tháng 7/2012) giữa lãnh đạo UBND xã Vĩnh Lộc và Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Khoa học Công nghệ và Bảo vệ môi trường, đã đưa ra kết luận đáng lo ngại: “”Do chưa được thu gom và xử lý triệt để nên thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu đã và đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cho khu vực kho thuốc và vùng lân cận. Theo số liệu khảo sát và thu thập, phạm vi ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật đã lan rộng, hàm lượng hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu trong các mẫu đất vượt nhiều lần so với quy chuẩn Việt Nam cho phép, đặc biệt là DDT vượt 202,5 lần”.

Dẫu cơ quan chức năng đã kết luận như vậy và cũng có đề xuất với chính quyền xã tạo điều kiện thuận lợi cho một dự án xây dựng khu xử lý hóa chất triệt để, nhằm đảm bảo môi trường không độc hại cho người dân, nhưng đến nay vẫn chưa thấy cơ quan chức năng nào đứng ra thực hiện. Hiện 150 hộ dân với 570 nhân khẩu làng Chiến Thắng đang rất hoang mang, lo ngại. Họ chỉ biết trông chờ vào chính quyền và các cơ quan chức năng, bởi xử lý chậm ngày nào thì nguy cơ người mắc bệnh và chết vì bệnh ung thư nhiều thêm ngày đó.
 

Bùi Tiến

.