Ghi nhận sự nỗ lực khắc phục hậu quả
Căn cứ vào các tình tiết giảm nhẹ phát sinh sau bản án sơ thẩm, đặc biệt là việc gia đình bị cáo đã nộp hơn 21 tỉ đồng để khắc phục hậu quả, HĐXX TAND cấp cao tại Hà Nội quyết định giảm án cho cả 8 bị cáo. Trong đó, bị cáo Nghiêm Quang Minh được giảm từ 12 năm tù xuống còn 9 năm 6 tháng tù về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”, quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự.
Theo trình bày tại tòa, trong 3 tháng sau phiên tòa sơ thẩm, gia đình bị cáo Nghiêm Quang Minh đã nộp 16,5 tỉ đồng tiền mặt và 3 sổ tiết kiệm trị giá khoảng 5 tỉ đồng, nâng tổng số tiền khắc phục hậu quả vụ án lên hơn 21 tỉ đồng, gần đủ so với con số bản án sơ thẩm buộc bị cáo Minh phải khắc phục là 23,7 tỉ đồng.
    |
 |
Bị cáo Nghiêm Quang Minh được dẫn giải đến tòa phúc thẩm. |
Các bị cáo còn lại, nguyên là cán bộ phường Khương Đình và quận Thanh Xuân, bị đưa ra xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, cũng được xem xét giảm hình phạt nhờ có nhân thân tốt, ý thức trách nhiệm và tích cực khắc phục hậu quả.
Trong đó, bị cáo Chu Xuân Sơn (nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình, giai đoạn 2015-2020) được giảm từ 6 năm tù xuống còn 4 năm tù; Nguyễn Đình Quân (nguyên Tổ trưởng Thanh tra xây dựng phường Khương Đình, giai đoạn 2014-2016) được giảm còn 5 năm tù (án sơ thẩm 7 năm tù).
2 bị cáo Phạm Tần Anh (nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình) và Nguyễn Tuấn Anh (nguyên Phó trưởng Công an phường Khương Đình) cùng được giảm xuống mức 2 năm 6 tháng tù (án sơ thẩm cùng 4 năm tù).
3 bị cáo còn lại được chuyển từ án tù giam sang án treo gồm: Trần Trọng Khang (nguyên Đội trưởng Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân), án sơ thẩm là 3 năm tù; Nguyễn Thị Kim Trang (nguyên cán bộ địa chính - xây dựng phường), Phạm Thanh Tùng (nguyên nhân viên hợp đồng phụ trách môi trường đô thị), cả 2 bị cáo này đều có mức án sơ thẩm là 30 tháng tù.
Tại tòa, bị cáo Nghiêm Quang Minh thừa nhận hành vi vi phạm, không kêu oan, đồng thời cho rằng vụ cháy là hậu quả đau thương không ai mong muốn, trong đó có một phần sơ suất của cư dân trong việc thực hiện quy định về phòng cháy chữa cháy.
Đại diện VKSND cấp cao tại Hà Nội cũng ghi nhận các bị cáo có nhiều nỗ lực khắc phục hậu quả, kêu gọi từ thiện, hỗ trợ các gia đình nạn nhân. Đặc biệt, 2 bị cáo Phạm Tần Anh và Nguyễn Tuấn Anh được nhiều người dân địa phương ký đơn xin giảm án, do có mặt sớm tại hiện trường vụ cháy và tích cực tham gia chữa cháy, hỗ trợ cư dân.
Tuy vậy, đại diện Viện kiểm sát cũng nhấn mạnh: hậu quả nghiêm trọng xảy ra còn do sự chủ quan của một số cư dân, dù đã được cảnh báo nhiều lần về nguy cơ cháy nổ khi sinh sống tại chung cư này nhưng không có biện pháp phòng cháy hiệu quả.
Công trình sai phép thành nơi ở của 147 người
Theo bản án sơ thẩm, bị cáo Nghiêm Quang Minh là chủ sở hữu thửa đất 240m2 tại số 37, ngách 29/70 Khương Hạ, được cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ 6 tầng. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, Minh đã tự ý thay đổi thiết kế, nâng công trình lên 9 tầng 1 tum với tổng cộng 45 căn hộ, đưa vào sử dụng trái phép.
Công trình không hề được thẩm duyệt hay nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy. Dù các cơ quan chức năng như UBND phường Khương Đình, UBND quận Thanh Xuân đã ban hành hàng loạt quyết định xử phạt, đình chỉ, thậm chí cưỡng chế, nhưng không có quyết định nào được thực hiện triệt để. Đến cuối năm 2016, toàn bộ 45 căn hộ đã có người sinh sống, tổng số cư dân lên đến 147 người.
Đặc biệt, từ năm 2020, quận Thanh Xuân đã có quyết định đình chỉ hoạt động tầng một tòa nhà do không đảm bảo an toàn PCCC. Tuy nhiên, yêu cầu này không được cư dân và chủ đầu tư thực hiện. Công an phường Khương Đình và Công an quận Thanh Xuân cũng đã nhiều lần có văn bản nhắc nhở nhưng không có chuyển biến.
Vào đêm 12/9/2023, một sự cố chập điện tại khu vực bình ắc quy gần tường gây cháy lớn. Ngọn lửa nhanh chóng lan rộng qua hệ thống dây dẫn và công tơ điện, bùng phát dữ dội từ tầng một, bao trùm tòa nhà. Hậu quả là 56 người tử vong, 44 người bị thương, tài sản thiệt hại khoảng 3,2 tỉ đồng. Đây là một trong những vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nhân mạng lớn nhất tại Hà Nội trong nhiều năm qua.