Xử vụ 9 người trốn ở Hàn Quốc: Hành vi của các bị cáo ảnh hưởng xấu đến quan hệ đối ngoại của Việt Nam

Ngày 20/5, TAND TP Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử vụ án Môi giới, tổ chức cho người khác trốn ra nước ngoài theo chuyên cơ đưa Chủ tịch Quốc hội sang thăm Hàn Quốc vào cuối năm 2018. Đây là vụ án với những tình tiết hy hữu từng gây xôn xao dư luận hồi năm 2018.

Trong vụ án này, 3 bị cáo Lê Thị Liễu (Giám đốc Công ty CP GVA), Lương Mạnh Hùng (nguyên Giám đốc Công ty CP Đào tạo và tư vấn giáo dục TD Việt Nam) và Trần Thị Tuyết (nguyên cán bộ Tạp chí Kinh tế và dự báo, Bộ Kế hoạch - Đầu tư) bị xét xử về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài, quy định tại Điều 349 BLHS năm 2015.

5 bị cáo Trần Phục Hưng (nguyên Giám đốc Công ty TNHH MTV tư vấn du học Nhật Bản Bắc Nam), Nguyễn Thị Lương (trú huyện Hưng Nguyên, Nghệ An), Lê Thị Xuân (nguyên là đại diện Văn phòng tư vấn du học Công ty CP Tư vấn du học quốc tế IEC), Ngô Xuân Hiếu và Trịnh Bang Dũng (cùng trú tại Nghệ An) bị xét xử về tội Môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài, quy định tại Điều 349 BLHS năm 2015.

Đại diện Viện kiểm sát công bố cáo trạng (ảnh Trung Kiên).

Theo cáo trạng của VKSND tối cao, năm 2018, lợi dụng nhu cầu của một số người dân muốn đi Hàn Quốc để lao động, tìm việc và lợi dụng chính sách của Nhà nước, tạo điều kiện cho doanh nghiệp kết nối đầu tư, kinh doanh với nước ngoài thông qua việc tham gia cùng các đoàn công tác của lãnh đạo tại nước ngoài, các bị cáo trong vụ án đã tổ chức, môi giới cho 6 người trốn đi Hàn Quốc để thu lợi bất chính, trong đó, có 4 người đã về Việt Nam, còn 2 người đang trốn ở lại.

Cụ thể, thông qua mạng xã hội, Liễu nói chuyện và được biết tại quê của Hoàng Anh (SN 1986, quê ở Nghệ An, đang cư trú tại Cộng hòa liên bang Đức) có nhiều người muốn xuất cảnh đi Hàn Quốc để lao động, tìm việc làm. Thông qua chú ruột  là Trịnh Bang Dũng, Hoàng Anh, giới thiệu cho Liễu những khách muốn sang Hàn Quốc với chi phí 10.000 USD/người.

Từ sự dẫn mối của Dũng và Hoàng Anh, các bị cáo Ngô Xuân Hiếu, Lê Thị Xuân, Nguyễn Thị Lương chịu trách nhiệm "tìm khách" muốn sang Hàn Quốc để giới thiệu cho Liễu. Các bị cáo này thỏa thuận Dũng sẽ thu 11.500 USD/người để ăn chênh lệch.

Các bị cáo tại phiên xét xử.

Quá trình môi giới, các bị cáo biết rõ việc tổ chức cho khách đi Hàn Quốc được Liễu thực hiện theo hình thức thương mại, khách mang danh nghĩa là người của các doanh nghiệp đi Hàn Quốc để hợp tác kinh doanh, đầu tư, sau đó trốn lại tìm việc làm. Còn bị cáo Lê Thị Liễu đã sử dụng tư cách pháp nhân công ty của người thân quen, mục đích để đưa khách vào đứng tên lãnh đạo, nhân viên các công ty này, tạo thuận lợi trong việc xin visa xuất cảnh.

Cuối năm 2018, nắm bắt được thông tin Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức đoàn doanh nghiệp tháp tùng Chủ tịch Quốc hội thăm, làm việc tại Hàn Quốc từ ngày 4-7/12, Liễu đã chỉ đạo nhân viên làm thủ tục, hồ sơ đăng ký cho Liễu và khách tham gia đoàn doanh nghiệp đi Hàn Quốc. Trong đó, Liễu tham gia với tư cách là Giám đốc Công ty GVA, Hùng Quang là Trợ lý kinh doanh của Công ty Hưng Cúc, Ngô Duy Hảo là Phó Giám đốc Công ty Freshtech Vina, Trần Văn Dũng là Giám đốc Công ty Hà Phát. Liễu còn giúp Lý Thái Hưng tham gia đoàn doanh nghiệp.

Sau khi được Ban Tổ chức phê duyệt hồ sơ, Liễu đã ký hợp đồng dịch vụ với Vietravel và nộp gần 138 triệu đồng để thanh toán phí dịch vụ.

Nhằm che giấu hành vi phạm tội, Liễu hướng dẫn khách mặc trang phục lịch sự, học thuộc thông tin liên quan Công ty mà họ đứng tên Giám đốc… Liễu cũng thống nhất với khách khi đến Hàn Quốc tạo lý do gặp đối tác kinh doanh hoặc đi mua sắm để lấy lại hộ chiếu do Ban Tổ chức quản lý rồi trốn lại Hàn Quốc.

Cáo trạng xác định, bị cáo Lê Thị Liễu thực hiện hành vi phạm tội nhằm mục đích vụ lợi, số tiền thu lời bất chính là hơn 700 triệu đồng.

Đối với bị cáo Trần Thị Tuyết (nhân viên Tạp chí Kinh tế và dự báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Viện Kiểm sát cáo buộc, Tuyết đã tổ chức cho 2 người là Ngô Khánh Hoàng, Phạm Văn Đức tham gia đoàn doanh nghiệp xuất cảnh đi Hàn Quốc, sau đó trốn ở lại. Bị cáo thực hiện phạm tội nhằm mục đích vụ lợi, thu lời bất chính 48 triệu đồng.

Đại diện Viện kiểm sát cáo buộc, hành vi của các bị cáo đã xâm phạm trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực xuất, nhập cảnh, ảnh hưởng xấu đến quan hệ đối ngoại...

Liên quan đến vụ án, xét thấy một trong những nguyên nhân để xảy ra vụ án là do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa quan tâm đến việc xây dựng quy trình, thủ tục để lựa chọn, thẩm định doanh nghiệp tham gia; không có quy định cụ thể về phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc tổ chức Đoàn doanh nghiệp, do vậy, Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đã gửi công văn thông báo cho Văn phòng Quốc hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư về sơ hở, thiếu sót trong tổ chức, quản lý Đoàn doanh nghiệp đi công tác nước ngoài để có biện pháp khắc phục.