Thận trọng xem xét, đánh giá các tình tiết

Ngày 8/8, Phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ đại án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, các trung tâm đăng kiểm, Chi Cục Đăng kiểm TP HCM, các địa phương khác, tiếp tục phần đối đáp với các tranh luận của luật sư và lời tự bào chữa của các bị cáo.

leftcenterrightdel
Đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

Mở đầu phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát đối đáp về việc áp dụng các tình tiết giảm nhẹ và mức đề nghị trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo.

Theo đại diện Viện kiểm sát, trong phần bào chữa của các luật sư và bào chữa bổ sung của các bị cáo, ngoại trừ bị cáo Trần Kỳ Hình và luật sư bào chữa cho bị cáo Hình cho rằng bị cáo không phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” thì các luật sư và các bị cáo khác đều thừa nhận hành vi phạm tội, thừa nhận diễn biến hành vi của các bị cáo mà Viện kiểm sát nêu ở cáo trạng, luận tội với các bị cáo là đúng.

Tuy nhiên, các luật sư đánh giá vai trò hạn chế của các bị cáo, cho rằng Viện kiểm sát đề nghị mức án nặng, quá nghiêm khắc, hoặc không đồng ý chịu trách nhiệm hình sự đối với số tiền chung, bổ sung thêm các tình tiết giảm nhẹ, từ đó đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho các bị cáo; hoặc cho các bị cáo được hưởng hình phạt nhẹ hơn mức mà Viện kiểm sát đã đề nghị.

“Như phần đánh giá, nhận định ở luận tội, Viện kiểm sát đã thận trọng xem xét, đánh giá và kiểm tra các tình tiết giảm nhẹ để áp dụng cho tất cả các bị cáo. Tuy nhiên, nếu còn trường hợp nào Viện kiểm sát chưa nhận định, hoặc có nhận định nhưng ở phần đề nghị chưa áp dụng cho các bị cáo, mà có căn cứ, Viện kiểm sát đề nghị HĐXX áp dụng để xem xét, cân nhắc và quyết định khi lượng hình.

Mặt khác, đây là vụ án được điều tra, truy tố, xét xử trên phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều nhóm đối tượng phạm tội khác nhau, mỗi nhóm đối tượng lại có đặc thù diễn biến hành vi phạm tội, số tiền chiếm đoạt, số tiền chịu trách nhiệm hình sự khác nhau, nên Viện kiểm sát đã hết sức cân nhắc, thận trọng khi để nghị mức án; đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật và đảm bảo tính nhân văn, khoan hồng đối với các bị cáo và những cá nhân thực hiện hành vi phạm tội nhưng số tiền hưởng lợi ít hơn, có nhiều tình tiết giảm nhẹ hơn và đặc biệt, thái độ khai báo, thái độ hợp tác tích cực hơn”, đại diện Viện kiểm sát nêu rõ.

leftcenterrightdel
 Nhóm bị cáo chủ chốt trong vụ án.

Bị cáo Trần Kỳ Hình chối bỏ trách nhiệm

Đối với luật sự của bị cáo Trần Kỳ Hình cho rằng hành vi của bị cáo không cấu thành tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, Kiểm sát viên giữ quyền công tố đối đáp “Chúng tôi xác định việc Viện kiểm sát truy tố đối với bị cáo là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội và đúng quy định của pháp luật. Bị cáo Hình, thời gian đầu trước và khi mới khởi tố, cũng như bị cáo Đặng Việt Hà (nguyên Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam), bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội của mình.

Quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã nhận được rất nhiều đơn tố cáo của các giám đốc các trung tâm đăng kiểm ở TP HCM và cả ở các địa phương khác, tố cáo bị cáo, cùng bị cáo Đặng Việt Hà đã nhận tiền hối lộ. Sau đó, bị cáo mới dần dần thừa nhận hành vi phạm tội của mình, tuy nhiên khai báo nhỏ giọt, chỉ nhận một phần nếu có căn cứ”.

Tại phiên tòa, bị cáo Hình chỉ thừa nhận một phần hành vi phạm tội “Nhận hối lộ” và cho rằng không phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”, bị cáo Đặng Việt Hà cùng luật sư của mình đã vô cùng thẳng thắn đối mặt với sự thật, thẳng thắn thừa nhận hành vi phạm tội, cho rằng “Bị cáo luôn ý thức được trách nhiệm quản lý của người đứng đầu, thủ lĩnh ngành đã để xảy ra những tiêu cực như vụ án này. Bị cáo không đổ lỗi cho bất kỳ ai, chủ động khai nhận chức trách nhiệm vụ của mình và khai nhận về những vi phạm của cá nhân mình”, bị cáo Hà cũng đã thừa nhận là biết rõ hành vi tiêu cực xảy ra trong hệ thống đăng kiểm.

Viện kiểm sát cho rằng, lời khai không phải là chứng cứ duy nhất để kết tội, nhưng nhiều người, ở nhiều địa phương, cùng khai nhận nội dung giống nhau, về việc phải chung chi tiền cho bị cáo, thì những lời khai đó lại trở thành chứng cứ.

Đối với tội “Lợi dung chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, bị cáo Hình cho rằng chỉ vô tình nên ký sai, về nội dung này, Viện kiểm sát xác định lại một lần nữa, rằng tất cả những nội dung sai phạm của các cơ sở đóng tàu, hoán cải đều được các bị cáo liên quan xác nhận, chính bị cáo cũng thừa nhận có sai phạm.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh tại điểm cầu Trại tạm giam T30, huyện Củ Chi.

“Với vai trò người đứng đầu, được Đảng và Nhà nước giao trọng trách quan trọng trong việc đảm bảo các xưởng được hoạt động đúng quy định; đảm bảo phương tiện được bảo trì, kiểm định, đóng mới đạt tiêu chuẩn, đảm bảo người dân, doanh nghiệp không bị làm khó, nhũng nhiễu, bị cáo đã làm gì? Bị cáo cũng biết, việc cấp thông báo năng lực xưởng, nhà nước không thu bất kỳ khoản phí nào. Do đó, việc bị cáo cho rằng mình không biết sai, việc cấp thông báo không sai mà chỉ là những sai sót nhỏ, là cố tình chối bỏ trách nhiệm”, đại diện Viện kiểm sát đối đáp.

Về căn cứ tính tiền, xác định số tiền phạm tội của các bị cáo, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát xác định số tiền mà Phòng VAR đã thu trên mỗi hồ sơ căn cứ vào các chứng cứ. Cơ quan điều tra đã tiến hành khám xét, thu giữ tài liệu, trích xuất dữ liệu tin nhắn, sao kê tài khoản ngân hàng các công ty thiết kế, các đối tượng liên quan đến các công ty thiết kế. Các công ty mỗi lần đưa phong bì cho Đăng kiểm viên nào đều chụp lại; có công ty ghi chép tỷ mỷ vào quyển sổ số ngày, số phương tiện thẩm định, trường hợp nào đã chung tiền thì ghi đã thanh toán…

Lời khai của tất cả các công ty thiết kế, lời khai nhận tội của các bị cáo trong vụ án này, đều xác nhận số tiền mà Viện kiểm sát đã xác định theo hồ sơ. Từ đó, mới xác định được số tiền cụ thể của từng công ty phải chung chi cho Đăng kiểm viên Phòng VAR như quy kết./.

Việt An - Đại Lánh