Theo dự báo, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ phát triển AI nhanh nhất khu vực, với giá trị thị trường có thể đạt 1,52 tỷ USD vào năm 2030. Tốc độ tăng trưởng dự kiến duy trì ổn định khoảng 20% mỗi năm.
Báo cáo thường niên Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2025 của Viện Công nghệ Thông tin (Đại học Quốc gia Hà Nội) khẳng định, AI đang mở ra cơ hội lớn để nâng cao năng suất và đổi mới mô hình kinh doanh trong nhiều ngành nghề.
TS Lê Quang Minh – Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin, cho biết, các lĩnh vực đi đầu trong cung cấp và phát triển công nghệ AI tại Việt Nam vẫn tập trung ở công nghệ thông tin, tài chính – ngân hàng, giáo dục, thương mại điện tử và y tế. Đồng thời, nhu cầu ứng dụng AI tăng nhanh trong các ngành thiết yếu như: giáo dục, tài chính, giao thông, sản xuất công nghiệp và chăm sóc sức khỏe, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số sâu rộng hơn.
Dữ liệu từ nền tảng đám mây Amazon Web Services (AWS) cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng AI tăng từ 13% lên 18% chỉ sau một năm, tương đương gần 170.000 doanh nghiệp. Nhiều mô hình triển khai ban đầu đã mang lại kết quả vượt kỳ vọng. Tại VietinBank, AI Agent nội bộ mang tên “Genie” đã xử lý hơn 350.000 câu hỏi nghiệp vụ sau hai tháng triển khai, giúp giảm tới 95% thời gian chờ đợi. Một chuỗi nhà thuốc lớn cũng đưa AI vào phân tích 15 triệu giao dịch mỗi tháng, hỗ trợ cá nhân hóa chăm sóc sức khỏe khách hàng và dự đoán nhu cầu sử dụng thuốc hiệu quả hơn.
    |
 |
| Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin Lê Quang Minh cho biết: AI đang mở ra cơ hội lớn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, tăng năng suất cho doanh nghiệp. |
Gartner đánh giá AI Agents và hệ thống dữ liệu sẵn sàng cho AI (AI-ready data) sẽ là hai công nghệ chủ lực định hình giai đoạn phát triển mới. Các AI Agents được ghi nhận giúp tăng hiệu quả hỗ trợ khách hàng tới 11,5% và giúp doanh thu bình quân mỗi nhân viên bán hàng tăng gần 10%. IDC dự báo đến năm 2028, có thể có tới 1,3 tỷ AI Agents được đưa vào vận hành trên toàn cầu, mở ra hệ sinh thái ứng dụng rộng lớn hơn cho doanh nghiệp.
Dù vậy, việc triển khai AI tại Việt Nam vẫn đối mặt với không ít thách thức. Báo cáo AI 2025 chỉ ra rằng 45% doanh nghiệp cung cấp giải pháp AI thiếu nhân sự chất lượng cao, 23% gặp hạn chế về hạ tầng dữ liệu và tính toán, 30% lo ngại hành lang pháp lý chưa rõ ràng. Ngoài ra, 50% doanh nghiệp cho biết dữ liệu hiện thiếu chuẩn hóa, trong khi 51% cơ sở đào tạo chưa có nguồn dữ liệu huấn luyện đạt yêu cầu.
Điểm nghẽn đáng kể nhất nằm ở sự mất cân đối giữa đầu tư nghiên cứu – phát triển và đầu tư ứng dụng thực tế. Nhiều lĩnh vực trọng yếu vẫn chưa ưu tiên ngân sách cho AI, khiến tốc độ triển khai chưa tương xứng với tiềm năng thị trường.
Theo TS Lê Quang Minh, để AI thực sự trở thành lực đẩy tăng trưởng mới, cần có chiến lược và chính sách đồng bộ từ Chính phủ. Việc sớm hoàn thiện quy định về khai thác và chia sẻ dữ liệu quốc gia, cùng với các chương trình hỗ trợ nghiên cứu, quỹ đầu tư công nghệ và kết nối cộng đồng chuyên gia được xem là hướng đi cấp thiết.
Về phía doanh nghiệp, quá trình ứng dụng AI cần xuất phát từ những mục tiêu rõ ràng gắn với tăng năng suất, giảm sai sót hay tối ưu chi phí. Cách tiếp cận này sẽ giúp tránh lãng phí nguồn lực vào các dự án công nghệ phức tạp nhưng thiếu tính thực tiễn, đồng thời đảm bảo hiệu quả đầu tư lâu dài.