Tiềm ẩn nguy cơ buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới

Một vụ vận chuyển trái phép vàng gần 2kg được lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ hồi tháng 6 vừa qua.

Đánh giá về tình hình tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trong 9 tháng năm 2025, Cục Hải quan nhìn nhận, có những diễn biến phức tạp, nổi lên việc lợi dụng loại hình trung chuyển, chuyển khẩu, quá cảnh để vận chuyển, buôn bán hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ qua cửa khẩu Móng Cái - Quảng Ninh, cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn.

Thủ đoạn thường là lợi dụng việc khai sai, không khai báo trên tờ khai hàng hoá có nhãn hiệu được bảo hộ sở hữu trí tuệ; trà trộn giữa hàng hoá vi phạm với hàng hoá không vi phạm; lợi dụng khai báo hải quan theo thủ tục đơn giản hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa,…

Đặc biệt, thị trường vàng thế giới và trong nước có thời gian qua có những diễn biến phức tạp, bất ngờ, sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới tiềm ẩn nhiều nguy buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới. Tập trung các tuyến đường bộ, đường thủy nội địa các tỉnh biên giới phía Nam giáp Campuchia (Cửa khẩu Tịnh Biên, cửa khẩu Khánh Bình - An Giang, cửa khẩu Bờ Y - Gia Lai) và giáp với Lào (cửa khẩu Lao Bảo - Quảng Trị). Phương thức thủ đoạn các đối tượng sử dụng: cất giấu trên phương tiện vận tải, hành lý cá nhân. Tuyến đường hàng không qua cửa khẩu cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài - Hà Nội, cửa khẩu Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất - TP Hồ Chí Minh. Phương thức thủ đoạn các đối tượng sử dụng: cất giấu trong người, quần áo, cất chung với hành lý xách tay ngụy trang thành các đồ dùng cá nhân.

Trên tuyến biển, nổi lên hiện tượng vi phạm về điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn nhập khẩu, vi phạm quy định về nhãn mác của hàng hóa... Điển hình tại cảng biển Hải Phòng phát hiện vụ việc nhập khẩu mặt hàng gỗ gõ (tên khoa học Afzelia Africana) thuộc phụ lục II của Cites có kích thước, số lượng, khối lượng không đúng với khai báo hải quan và giấy phép Cites và vụ việc nhập khẩu mặt hàng phụ gia đã điều chế dùng cho nhiên liệu, công ty có hành vi nhập khẩu hàng hóa mà nhãn mác không ghi đầy đủ theo quy định của pháp luật và bán hàng hóa nhập khẩu không xuất hóa đơn GTGT.

Tuyến đường bộ, tập trung tại các tuyến biên giới Việt - Trung, Việt - Campuchia, các đối tượng lợi dụng chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu; chính sách ưu đãi cho cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua việc trà trộn hàng hóa, cất giấu trong người, trà trộn vào hành lý các mặt hàng cấm, hàng có trị giá cao như: ngoại tệ, thuốc lá, lá thuốc lá, điện thoại di động, hàng thực phẩm đông lạnh, …có chiều hướng gia tăng.

Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép mặt hàng pháo nổ, đường kính trắng, thuốc bảo vệ, thuốc tăng trưởng thực vật vẫn tiếp diễn ở địa bàn các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt - Lào. Tại hai bên cánh gà các cửa khẩu và đường mòn, lối mở khu vực biên giới vẫn tiếp diễn việc các cá nhân nhỏ lẻ mua bán, vận chuyển hàng hóa nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp, không rõ nguồn gốc, xuất xứ các mặt hàng: thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, mỹ phẩm, hàng thời trang, gia dụng, đồ chơi, con giống vật nuôi, rượu bia,…

Tuyến hàng không, tập trung vào địa bàn các cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng; các doanh nghiệp làm dịch vụ vận chuyển (FEDEX, DHL, UPS,...). Phương thức thủ đoạn: lợi dụng loại hình ký gửi hàng hoá xuất nhập cảnh qua cảng hàng không quốc tế; loại hình phi mậu dịch để buôn lậu, vận chuyển hàng hoá, tiền tệ, ma tuý qua biên giới. Các đối tượng thường sử dụng tên giả; căn cước công dân giả; địa chỉ không rõ ràng, không có thật; thuê người nhận hộ để gửi hàng, nhận hàng tại các điểm hàng không kéo dài; thuê các công ty dịch vụ nhận hàng hoá qua nhiều công đoạn để làm thủ tục khai báo hải quan để xoá dấu vết.