leftcenterrightdel
Siết chặt phòng, chống gian lận thương mại trên không gian mạng.

Với vai trò lực lượng nòng cốt trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Ban Chỉ đạo 389 cho rằng thực trạng vi phạm hiện nay không chỉ gây tổn thất kinh tế mà còn tác động lâu dài đến sức khỏe cộng đồng, trật tự xã hội và môi trường đầu tư – kinh doanh.

Ông Trần Đức Đông – Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia cho biết, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả không chỉ làm thất thu ngân sách mà còn ảnh hưởng trực tiếp, lâu dài đến sức khỏe người tiêu dùng, uy tín thương hiệu của doanh nghiệp chân chính, cũng như môi trường đầu tư, kinh doanh của đất nước.

Theo thống kê của lực lượng chức năng, giai đoạn 2020 – 2025, mỗi năm cả nước phát hiện và xử lý từ gần 120.000 đến hơn 190.000 vụ buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong đó các hành vi gian lận thương mại chiếm tới 79% – 88% tổng số vụ việc. Riêng các vụ liên quan đến hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tuy chiếm tỷ lệ thấp hơn nhưng có tính chất ngày càng tinh vi, khó phát hiện, đặc biệt trên môi trường số.

Theo ông Trần Đức Đông, nhiều đường dây vi phạm hiện nay lợi dụng mạnh mẽ mô hình doanh nghiệp, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội và dịch vụ chuyển phát nhanh để tiêu thụ hàng hóa vi phạm, khiến công tác kiểm tra, kiểm soát gặp nhiều khó khăn.

“Một xu hướng đáng lo ngại là các hành vi vi phạm đang dịch chuyển mạnh sang không gian mạng, trong khi nguồn lực, công nghệ và hành lang pháp lý cho quản lý lĩnh vực này vẫn chưa theo kịp,” ông Đông cho hay.

Bên cạnh những kết quả tích cực trong thời gian qua nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 cũng nhìn nhận vẫn còn nhiều bất cập như quy định pháp lý chồng chéo, chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe, quy trình xử lý tang vật còn phức tạp, tốn kém; việc chia sẻ, kết nối dữ liệu giữa các bộ, ngành chưa thực sự đồng bộ.

Để nâng cao hiệu quả phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên không gian mạng, Ban Chỉ đạo 389 nhấn mạnh cần triển khai các giải pháp đồng bộ và lâu dài. Trong đó, trọng tâm là hoàn thiện thể chế, sửa đổi quy định còn bất cập; tăng cường phối hợp liên ngành; đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ và xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung. Cùng với đó là đào tạo lực lượng thực thi, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp được xem là “tuyến phòng thủ” quan trọng.

leftcenterrightdel
Hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hóa của Bộ Công Thương.

Được biết, từ ngày 23/12, Bộ Công Thương đã chính thức đưa vào vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hóa tại địa chỉ www.verigoods.vn

Theo đó, khi Thông tư về truy xuất nguồn gốc có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, việc áp dụng sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp kinh doanh nhóm hàng hóa có mức độ rủi ro cao như: hóa chất và sản phẩm chứa hóa chất, tiền chất công nghiệp, tiền chất thuốc nổ, vật liệu nổ công nghiệp, nguyên liệu và sản phẩm thuốc lá. Đồng thời, Bộ Công Thương cũng khuyến khích các nhóm hàng hóa khác chủ động triển khai.

Hệ thống được xây dựng theo hướng minh bạch hóa toàn bộ thông tin sản phẩm, áp dụng các phương thức xác thực hiện đại như mã QR, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận diện hàng hóa chính hãng và nâng cao hiệu quả quản lý.

Cũng thông qua diễn đàn lần này, những kiến nghị và đề xuất của các chuyên gia, cơ quan quản lý và doanh nghiệp sẽ được VCCI tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan nhằm xây dựng chính sách phù hợp, góp phần ngăn chặn hiệu quả tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên môi trường số; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng.

Duy Minh