Đất giao khoán... “ồ ạt” mua bán làm nhà trái phép

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH MTV cà phê Việt Thắng (gọi tắt là Công ty Việt Thắng) thuộc Tổng công ty cà phê Việt Nam được UBND tỉnh Đắk Lắk cho thuê hơn 962,5ha đất tại TP Buôn Ma Thuột và huyện Cư Kuin. Tuy nhiên, nhiều năm nay có tới 58 hộ gia đình, cá nhân, trong đó có một số người nhận khoán đã bất chấp quy định, mua bán đất, xây dựng công trình, nhà ở “ồ ạt” trái phép trên đất nông nghiệp do Công ty Việt Thắng quản lý tại xã Ea Tiêu (huyện Cư Kuin). Dù đã xảy ra từ năm 2015 nhưng đến nay vẫn chưa xử lý dứt điểm.

leftcenterrightdel
Tại Công ty Việt Thắng có tới 58 hộ gia đình, cá nhân vi phạm gồm 64 công trình, nhà đã xây dựng "ồ ạt" trái phép trên đất nông nghiệp.

Liên quan đến vấn đề này, ngày 29/10/2020, Tổng công ty Cà phê Việt Nam đã có báo cáo về tình hình an ninh trật tự, quản lý đất đai, giao nộp sản phẩm khoán của đơn vị sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Cư Kuin gửi nhiều cơ quan Trung ương. Đồng thời, kiến nghị các cơ quan Trung ương chỉ đạo các cấp xử lý dứt điểm tình trạng lấn chiếm đất đai, mua bán, sang nhượng đất nông nghiệp, làm nhà trái phép trên đất nông nghiệp do các công ty cà phê 100% vốn Nhà nước trực thuộc Tổng Công ty cà phê Việt Nam quản lý tại khu vực huyện Cư Kuin.

Nội dung báo cáo cho biết, từ năm 2015 trở lại đây, trên địa bàn Huyện Cư Kuin, nơi có 7 doanh nghiệp thuộc Tổng công ty cà phê Việt Nam trú đóng có nhiều vấn đề phức tạp đã và đang diễn ra. Cụ thể, tình trạng lấn chiếm đất đai làm nhà trái phép trên đất nông nghiệp giao khoán diễn ra trên diện rộng và ngày càng rất phức tạp.

Tại Công ty Việt Thắng, người nhận khoán tự ý tách lô nhận khoán, bán nền làm nhà trái phép với giá từ 120 - 150 triệu đồng/m ngang mặt đường Quốc lộ 27 (huyện Cư Kuin). Theo đó, từ 34 hộ mua bán, sang nhượng, làm nhà, điểm kinh doanh năm 2017 đến nay đã phát sinh lên 60 hộ.

Những vụ việc diễn ra nói trên được công ty báo cáo với các cấp chính quyền địa phương, UBND tỉnh Đắk Lắk cũng có các công văn chỉ đạo huyện xử lý nhưng không được huyện này triển khai xử lý dứt điểm nên sự việc diễn ra ngày càng nghiêm trọng.

Đá bóng trách nhiệm quản lý đất đai?

Phản hồi báo cáo trên của Tổng công ty cà phê Việt Nam, ngày 20/1/2021 UBND huyện Cư Kuin đã có báo cáo số 10/BC-UBND gửi UBND tỉnh Đắk Lắk.

Theo đó, qua xem xét báo cáo của Tổng công ty Cà phê Việt Nam, Chủ tịch UBND huyện Cư Kuin khẳng định, việc xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp tại Công ty Việt Thắng thuộc thẩm quyền, trách nhiệm xử lý, giải quyết của nhiều cơ quan, các cấp, các ngành. Tuy nhiên, UBND huyện nhận thấy "Tổng công ty Cà phê Việt Nam chưa thấy hết trách nhiệm chính của mình, của các Công ty TNHH MTV Cà phê trực thuộc trong việc để xảy ra các vi phạm, buông lỏng quản lý và thực trạng phức tạp hiện nay trên địa bàn huyện Cư Kuin".

leftcenterrightdel
Bảng cảnh báo nghiêm cấm các hành vi lấn chiếm đất đai nhưng hàng loạt công trình, nhà vẫn "mọc" lên trên đất nông nghiệp trái quy định. 

Hơn nữa, việc Tổng công ty Cà phê Việt Nam cho rằng nguyên nhân và trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương, của cơ quan Công an, VKSND, TAND, Chi cục Thi hành án dân sự huyện là chưa phù hợp, chưa đúng quy định và chưa phản ánh đúng thực tế bản chất sự việc, né tránh trách nhiệm.

Cũng theo UBND huyện, tình hình xây dựng trái phép, sử dụng đất sai mục đích trên đất nông nghiệp do Công ty Việt Thắng quản lý dọc Quốc lộ 27 (huyện Cư Kuin) diễn ra trong nhiều năm. Hiện nay, đang diễn biến phát sinh ngày càng phức tạp, khó khăn trong quá trình xử lý, với tổng số 58 hộ gia đình, cá nhân vi phạm gồm 64 công trình, nhà xây dựng trái phép. Các trường hợp vi phạm có một số trường hợp là người nhận khoán...

Để xảy ra tình trạng nêu trên, một phần nguyên nhân do trách nhiệm quản lý nhà nước của chính quyền địa phương. Tuy nhiên, lãnh đạo huyện Cư Kuin khẳng định trách nhiệm chính thuộc Công ty Việt Thắng. Bởi công ty đã buông lỏng quản lý đất đai, không kiểm tra việc thực hiện hợp đồng giao nhận khoán, không thực hiện đầy đủ chức năng, trách nhiệm và thẩm quyền của công ty theo quy định.

Ngoài ra, theo báo cáo của UBND xã Ea Tiêu phát hiện thông tin Ban chỉ huy Đội 5, Công ty Việt Thắng phối hợp cùng Ban Tự quản thôn 6, xã Ea Tiêu thống nhất giao đất cho 3 hộ dân trái quy định, việc giao đất có thu tiền và hiện nay có 1 hộ dân đã xây dựng nhà trên đất.

Trước tình hình trên, UBND huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, giao UBND xã Ea Tiêu phối hợp với Công ty Việt Thắng tiến hành kiểm tra và xử lý theo thẩm quyền. Sau khi phát hiện vi phạm, UBND xã đã tiến hành lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính và yêu cầu tháo dỡ công trình vi phạm. Tuy nhiên, thực tế hiện nay việc xử lý cưỡng chế các trường hợp vi phạm đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc nên chưa cưỡng chế được trường hợp nào.

leftcenterrightdel
 Vụ việc đã kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết dứt điểm nên ngày càng phức tạp khiến cho công tác xử lý của các ngành chức năng tại địa phương gặp rất nhiều khó khăn. 

Để giải quyết vụ việc trên UBND huyện đã thành lập các Hội đồng xử lý, tổ công tác để tuyên truyền, vận động, giải thích các quy định của pháp luật để chuẩn bị tiến hành cưỡng chế đối với các trường hợp vi phạm theo quy định...

Dự kiến, huyện Cư Kuin sẽ thực hiện việc cưỡng chế trong quý I/2021 theo đúng nội dụng tại Phương án cưỡng chế số 4016/PA-UBND ngày 4/12/2020 của UBND huyện.

Đề nghị xử lý trách nhiệm của doanh nghiệp

Trên cơ sở nội dung báo cáo nói trên, UBND huyện Cư Kuin đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo xử lý các trường hợp sử dụng đất sai mục đích, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp do Công ty Việt Thắng quản lý. Đồng thời, có ý kiến với Tổng công ty Cà phê Việt Nam xem xét, xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý và chỉ đạo các Công ty Cà phê trực thuộc trên địa bàn huyện Cư Kuin kịp thời rà soát, phân loại nội dung, xử lý đơn và xử lý các vấn đề phát sinh theo đúng thẩm quyền, đúng quy định.

Mặt khác, đề nghị Tổng công ty Cà phê Việt Nam kiểm tra, xử lý trách nhiệm của Công ty Việt Thắng do để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý đất đai, xây dựng trái phép, sang nhượng đất trái phép... 

Ngoài ra, Chủ tịch UBND huyện này cũng đề nghị Công ty Việt Thắng tăng cường công tác quản lý, xử lý theo thẩm quyền đối với các trường hợp vi phạm, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương kiên quyết không để phát sinh thêm các trường hợp vi phạm xây dựng trái phép, sang nhượng đất trái phép./.

Nguyễn Chính