Giá mua sắm trang thiết bị y tế ở Thái Bình “nhảy múa”

Đồng loạt giảm giá sau khi trúng thầu

Theo KLTT, năm 2020, Sở Y tế Thái Bình đã làm chủ đầu tư thực hiện 3 gói thầu với tổng giá trị hơn 43 tỉ đồng và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC Thái Bình) làm chủ đầu tư 3 gói thầu, với tổng giá trị hơn 4,7 tỉ đồng. Tại hầu hết các gói thầu này đều có sai phạm với nhiều mức độ khác nhau.

Đáng chú ý, KLTT cho biết, Sở Y tế Thái Bình đã chỉ định thầu gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại CDC Thái Bình cho Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc với mức giá 6,480 tỉ đồng, nhưng khi ký hợp đồng được điều chỉnh xuống còn 5,8 tỉ đồng.

Hai gói thầu được chỉ định khác là gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Bệnh viện Nhi Thái Bình, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam, với mức giá 19,3 tỉ đồng, nhưng khi ký hợp đồng đã giảm xuống còn 17,9 tỉ đồng. Gói thầu mua sắm trang thiết bị tại 11 bệnh viên đa khoa tuyến huyện do Công ty TNHH Sản xuất thương mại Trần Lê cung cấp với giá 20,6 tỉ đồng, nhưng khi ký hợp đồng cũng đều được giảm xuống còn 18,5 tỉ đồng. 

Trong KLTT này, Thanh tra tỉnh Thái Bình đã không làm rõ việc vì sao trúng thầu một giá, nhưng khi ký hợp đồng thì đều được giảm giá. 

Máy xét nghiệm COVID-19 tại Trung tâm kiểm soát bệnh tật    tỉnh Thái Bình. Ảnh: Thế Công

Xuất xứ của thiết bị trên hợp đồng và thực tế “vênh” nhau

Theo KLTT, tại gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Bệnh viện Nhi Thái Bình, trên hợp đồng với nhà thầu, biên bản nghiệm thu, bàn giao tiếp nhận thể hiện mặt hàng máy điện tim 3 kênh model ECG-2150, hãng sản xuất Nihon Kohden, xuất xứ Nhật Bản, nhưng kiểm tra thực tế máy đã bàn giao thì có xuất xứ... Trung Quốc. Cũng tại gói thầu này còn phát hiện thiết bị máy truyền dịch của Hãng Terumo Nhật Bản được bàn giao không đúng với model, năm sản xuất, theo danh mục dự toán đã được UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt. 

Đối với nhiều mặt hàng khác đã phát hiện đơn vị bàn giao thiết bị y tế không phải là nhà thầu trúng thầu (Công ty TNHH Thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam), như: biên bản bàn giao về 7 máy thở xâm nhập chức năng cao là giữa Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình, Công ty CP Y tế và thương mại Sao Nam và Công ty CP Vietmedical; biên bản bàn giao thiết bị 1 máy chụp X-quang tại giường tự động kèm cassette là giữa Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Công ty CP đầu tư thiết bị y tế An Việt; biên bản bàn giao ngày 1/4/2020 giữa Công ty CP Y tế và đầu tư thương mại Sao Nam, Công ty CP Vietmedical và Bệnh viện Nhi Thái Bình về 7 máy thở trẻ em…

Tại gói thầu mua sắm trang thiết bị cho 11 Bệnh viện Đa khoa tuyến huyện, Thanh tra cũng phát hiện trong hợp đồng thẩm định giá, chứng thư thẩm định giá của Công ty CP Thẩm định giá và đầu tư bưu điện thể hiện mặt hàng máy truyền dịch model Top-2300, hãng sản xuất Top/Nhật Bản, xuất xứ Nhật Bản, nhưng trong hồ sơ đề xuất của nhà thầu trúng thầu máy truyền dịch có model Top 2300, hãng sản xuất Meditop/Malaysia, xuất xứ Malaysia...

Đáng chú ý, KLTT không nêu rõ loại thiết bị mua sắm cho CDC Thái Bình do Sở Y tế Thái Bình chỉ định, cụ thể là máy xét nghiệm nào, có xuất xứ từ đâu, cũng không nêu được lý do vì sao trúng thầu 6,480 tỉ đồng, nhưng sau đó điều chỉnh giảm xuống còn 5,8 tỉ đồng…

Một số chứng từ kèm theo tờ khai hải quan có dấu hiệu tẩy xóa giá trị 

Cũng theo KLTT, quá trình thực hiện các gói thầu, chủ đầu tư đã thuê các đơn vị tư vấn, thẩm định giá theo đúng quy định. Tuy nhiên, trong quá trình thẩm định giá, các thẩm định viên đã vi phạm Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam... Cụ thể, không tuân thủ quy trình thẩm định giá, phương pháp thẩm định giá; các hồ sơ thẩm định đều không có biên bản khảo sát thực tế, không có tài liệu thể hiện kết quả thu thập, phân tích thông tin các giao dịch chào bán...

Đặc biệt, các báo giá trong hồ sơ thẩm định giá của Công ty CP Thẩm định giá AVALUE về 2 máy điện tim trang bị cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Nhi có thông tin không có thực; chứng thư thẩm định giá và các tài liệu kèm theo của Công ty CP Thẩm định giá AVALUE về mua vật tư y tế tại CDC tỉnh trong hồ sơ cung cấp cho Đoàn thanh tra và trong hồ sơ lưu tại Sở Tài chính không trùng khớp.

Không chỉ vậy, việc thẩm định giá của Hội đồng thẩm định giá tài sản cấp tỉnh đã không tuân thủ trình tự thẩm định giá tài sản, không bảo đảm nguyên tắc chính xác, khách quan của kết quả thẩm định giá. Hội đồng thẩm định giá tài sản cấp tỉnh sử dụng các báo giá không đầy đủ thông tin của các doanh nghiệp (DN) thẩm định giá do Sở Y tế cung cấp làm cơ sở cho thông báo kết quả thẩm định giá; không có tài liệu thể hiện việc khảo sát thực tế thị trường, chưa thu thập thêm được thông tin làm căn cứ thẩm định giá; giá trị thẩm định tài sản đều bằng giá trị các chứng thư thẩm định giá của các DN thẩm định giá.

Đáng chú ý, qua kiểm tra thực tế việc lắp đặt, bàn giao thiết bị tại các gói thầu do Sở Y tế làm chủ đầu tư, Thanh tra phát hiện hồ sơ, thủ tục không đầy đủ. Các tờ khai hải quan trang thiết bị nhập khẩu là các bản photo đóng dấu của DN nhập khẩu, không thể hiện một số thông tin trên tờ khai như giá trị hàng hóa nhập khẩu nguyên tệ (USD, JYP…), tỉ giá ngoại tệ, giá trị tính thuế, thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng,... “Một số chứng từ kèm theo tờ khai hải quan có dấu hiệu tẩy xóa giá trị như các loại Commercial Invoice (hóa đơn thương mại) không có giá trị tính trên đơn vị (price/unit) và tổng giá trị (Total amount)”, KLTT nêu rõ.

Đối với gói thầu mua sắm thiết bị tại CDC Thái Bình, Thanh tra tỉnh Thái Bình cho biết, đơn vị cung cấp là Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc đã có nhiều vi phạm trong hồ sơ như: số liệu báo cáo tài chính năm 2018 của DN không trùng khớp với số liệu trên bảng kê năng lực tài chính của nhà thầu; không có bản dịch tiếng Việt tàiliệu kỹ thuật trong hồ sơ đề xuất theo yêu cầu; một số thông số kỹ thuật không đáp ứng theo catalogue kèm theo hồ sơ đề xuất…

Qua kiểm tra tại CDC Thái Bình, Thanh tra tỉnh cũng kết luận việc lắp đặt, bàn giao hệ thống máy xét nghiệm còn nhiều tồn tại, như: không có ký xác nhận của đơn vị tư vấn; các tờ khai hải quan về trang thiết bị nhập khẩu là bản photo đóng dấu DN nhập khẩu, không thể hiện thông tin trên tờ khai như giá trị hàng hóa nhập khẩu nguyên tệ (USD, JYP…), một số chứng từ kèm theo tờ khai hải quan đã dấu hiệu tẩy xóa về giá trị…

Thanh tra tỉnh Thái Bình kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình xử phạt hành chính đối với các DN là nhà thầu, thẩm định giá; đồng thời kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân tại Sở Y tế, Sở Tài chính, CDC Thái Bình và một số đơn vị liên quan khác.