Cần xử lý nghiêm các điểm thu mua gỗ keo lắp trạm cân tự phát

Chỉ đạo ráo riết

Mặc dù ngày 31/3/2025, Huyện ủy Như Thanh (cũ), tỉnh Thanh Hoá đã có văn bản chỉ đạo các địa phương xử lý dứt điểm các vi phạm tại các điểm, cơ sở thu mua nguyên liệu gỗ rừng trồng trên địa bàn nhưng hiện các cơ sở này vẫn ngang nhiên hoạt động như chưa có bất cứ một chỉ đạo nào từ cơ quan quản lý.

Theo đó, văn bản nêu rõ, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Thanh Hóa tại Công văn số 2777/UBND-NNMT, ngày 05/3/2025 về việc giao tiếp tục chỉ đạo, xử lý, khắc phục các vi phạm về sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy liên quan đến các điểm, cơ sở thu mua nguyên liệu gỗ rừng trồng trên địa bàn huyện Như Thanh; Báo cáo số 24/STNMT-TTS, ngày 24/02/2025 của Giám đốc Sở TNMT (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa) về kết quả kiểm tra việc chấp hành, tuân thủ pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, bảo vệ môi trường, phòng cháy, chữa cháy và các vấn đề khác liên quan đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh thu mua, sản xuất chế biến gỗ rừng trồng trên địa bàn huyện Như Thanh, Bí thư Huyện uỷ Như Thanh chỉ đạo UBND huyện, UBND các xã, thị trấn và các đơn vị có liên quan tiếp tục kiểm tra các điểm, các cơ sở thu mua, sản xuất và chế biến nguyên liệu gỗ rừng trồng nhưng chưa kiểm tra trên địa bàn các xã, thị trấn.

Cơ sở thua mua gỗ keo tự phát tại thôn Đồng Bớp, xã Mậu Lâm.

Nếu các cơ sở này vi phạm các quy định về sử dụng đất, quy hoạch, đầu tư và xây dựng, bảo vệ môi trường, phòng cháy, chữa cháy... thì lập hồ sơ, xử lý nghiêm, triệt để các đối tượng, hành vi vi phạm theo thẩm quyền và quy định của phát luật. Thời gian hoàn thành trước 30/4/2025.

Đối với 21 doanh nghiệp, cơ sở thu mua và chế biến, sản xuất đồ mộc dân dụng từ nguyên liệu gỗ rừng trồng chưa được UBND tỉnh cho thuê đất đang vi phạm về hoạt động sản xuất kinh doanh, về sử dụng đất sai mục đích, về quy hoạch, về môi trường, về đầu tư và xây dựng, về phòng cháy và chữa cháy… UBND, Chủ tịch UBND xã, thị trấn yêu cầu các cơ sở này dừng hoạt động, sản xuất cho đến khi thực hiện đầy đủ các điều kiện sản xuất; xác định các địa điểm, vị trí phù hợp báo cáo UBND huyện để hướng dẫn cho các doanh nghiệp, cơ sở đề xuất chủ trương đầu tư, thuê đất để thực hiện dự án hoàn thành trước 30/6/2025.

Đặc biệt, văn bản chỉ rõ, trước mắt chỉ đạo UBND các xã, thị trấn tổ chức tháo dỡ toàn bộ phần nhà xưởng, di chuyển máy trên đất nông nghiệp (bao gồm: đất rừng sản xuất, đất trồng cây hàng năm và đất trồng cây lâu năm) thời gian hoàn thành việc tháo dỡ trước 30/5/2025.

Đối với 16 cơ sở thu mua đặt bàn cân trên đất nông nghiệp, đất vườn và đất ở gia đình phải chấm dứt việc hoạt động thu nguyên liệu gỗ rừng trồng.

Đồng thời, thông báo cho các chủ phương tiện vận tải biết việc chấm dứt hoạt động thu mua của các cơ sở vi phạm để các phương tiện không tham gia vận tải cho các cơ sở này. Có biện pháp xử lý nghiêm, triệt để các chủ cơ sở và chủ phương tiện vận tải vì phạm khi đã được thông báo. Thời gian chấm dứt hoạt động của các phương tiện chuyên chở cho cơ sở này từ ngày 10/4/2025.

…Nhưng vẫn phớt lờ

Chỉ đạo là vậy nhưng thực tế trên địa bàn huyện Như Thanh, nơi được xem là điểm “nóng” về hoạt động thu mua, chế biến gỗ rừng trồng tự phát; Nhiều cơ sở vi thu mua keo tự phát, gắn bàn cân trên đất nông nghiệp, không đảm bảo môi trường không những chưa tháo dỡ công trình; đáng nói, họ còn lợi dụng sự thiếu kiểm tra, giám sát chặt chẽ của chính quyền vẫn ngang nhiên hoạt động.

Nhiều cơ sở vi phạm nằm trên địa bàn huyện Như Thanh (cũ).

Theo quan sát của phóng viên, sau khi hàng chục điểm thu mua, chế biến gỗ keo tự phát bị xử phạt vi phạm hành chính về đất đai và yêu cầu dừng hoạt động, thì đến nay, hầu hết các cơ sở này đã hoạt động trở lại. Trong khi đó, chính quyền địa phương chưa có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả các vi phạm tái diễn.

Tại thôn Đồng Bớp, xã Mậu Lâm, thời điểm phóng viên có mặt, hộ gia đình ông N.V.H và hộ gia đình ông L.V.H đang tổ chức tập kết keo thành bãi lớn và có tiến hành đưa nguyên liệu lên xe vận chuyển. Ngoài ra, trong thôn còn có hộ gia đình ông N.V.N đang tổ chức xây dựng bàn cân, nghi là dùng cho hoạt động thu mua gỗ keo…

Theo bà con trong thôn cho biết, các hộ dân kể trên đều thuê đất ở của các hộ gia đình khác làm nơi thu mua, tập kết gỗ keo. Số gỗ keo sau khi thu mua sẽ được tiếp tục vận chuyển đi nơi khác tiêu thụ.

Cũng trên địa bàn huyện Như Thanh (cũ), tại xã Cán Khê hiện đang tồn tại điểm thu mua tập kết keo tự phát nằm ngày trên đường tỉnh lộ, nơi có lưu lượng phương tiện và học sinh qua lại lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông…

Theo quan sát, đặc điểm chung của hầu hết các điểm thu mua gỗ keo tự phát nói trên đều có đặt bàn cân là nằm cạnh các tuyến giao thông huyết mạch, thuận lợi cho việc vận chuyển nguyên liệu. Đặc biệt, việc đặt bàn cân chủ yếu thực hiện trên đất ở, nông nghiệp của hộ gia đình. Các điểm thu mua gỗ keo này được trang bị sơ sài như: không tường rào, không nơi tập kết phế phẩm, không có điểm đấu nối giao thông; Một số điểm tập kết có dấu hiệu ô nhiễm môi trường…

Như vậy, không giấy phép hoạt động, không đánh giá tác động môi trường, không đảm bảo an toàn lao động; những điểm thu mua này hoạt động theo kiểu “mạnh ai nấy làm”, gây ra hàng loạt hệ lụy về kinh tế - xã hội và môi trường. Không những vậy, việc các điểm thu mua hoạt động tự phát gây mất cân đối trong quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu và phá vỡ chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ bền vững, khó khăn trong quản lý hoạt động thu mua, tạo ra môi trường kinh doanh cạnh tranh không lành mạnh. Do vậy, các cấp chính quyền cần kiên quyết xử lý nghiêm các điểm thu mua, chế biến gỗ keo, lắp đặt trạm cân không phép để có biện pháp quản lý phù hợp.

Cơ sở thu mua keo tự phát thuộc xã Phượng Nghi (cũ).

Trao đổi với phóng viên về tính pháp lý của các cơ sở nói trên, đại diện lãnh đạo UBND xã Cán Khê và Mậu Lâm đều cho biết, sau khi nhận được thông tin phóng viên cung cấp, xã sẽ sớm cho kiểm tra và xử lý vi phạm theo quy định. Do chính quyền hoạt động theo mô hình hai cấp mới đi vào hoạt động, nhiều lãnh đạo chủ chốt của xã không phải là người địa phương, hiện có nhiều công việc cần phải xử lý nên có những việc chưa thể kiểm soát hết. Sau khi có kết quả kiểm tra, xử lý, địa phương sẽ thông tin cho báo chí.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngoài Như Thanh, tình trạng xử lý chưa triệt để các vi phạm tại các cơ sở thu mua, chế biến gỗ keo tự phát cũng diễn ra tại một số địa phương khác trong tỉnh như: Thạch Thành, Thường Xuân, Ngọc Lặc (cũ)…

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.

Đinh Huê