Gần đây, trên địa bàn TPHCM và các tỉnh lân cận xuất hiện các điểm bán bảo hiểm xe máy (BHXM) với mức giá khuyến mãi cực kỳ rẻ, chỉ 20.000 đồng.

 


Bát nháo thị trường BHXM

Theo Nghị định 103/2008/NĐ-CP của Chính phủ về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với chủ xe cơ giới, từ giữa tháng 4-2009, CSGT phạt ô tô và xe máy không có giấy chứng nhận bảo hiểm. Do vậy, khi kiểm tra giấy tờ đối với người đi xe máy, ngoài bằng lái xe và giấy đăng ký xe, CSGT còn yêu cầu trình thêm giấy BHXM nữa. Từ đó, kinh doanh BHXM trở thành miếng bánh ngon ăn, đã có rất nhiều doanh nghiệp như Tổng Công ty cổ phần (TCTCP) Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV (BIC), TCTCP Bảo hiểm Petrolimex (PJICO), TCTCP Bảo hiểm Bưu điện (PTI), TCTCP Bảo hiểm Quân đội (MIC)… tham gia việc phát hành và bán BHXM với các mức giá từ 60.000 đến 80.000 đồng/xe máy/năm. Tất cả mọi người có thể dễ dàng mua BHXM tại các đại lý, thậm chí ngay trên các vỉa hè nhiều tuyến đường.

Mấy ngày gần đây, trên xa lộ Hà Nội (đoạn từ cầu Sài Gòn đến khu du lịch Suối Tiên), đường Nguyễn Văn Bá (phường Bình Thọ, quận Thủ Đức), cầu vượt Tân Thới Hiệp (quận 12), Điện Biên Phủ, Xô Viết Nghệ Tĩnh (quận Bình Thạnh), Phan Đăng Lưu, Hoàng Văn Thụ (quận Phú Nhuận), Cách Mạng Tháng Tám, 3 Tháng 2 (quận 10)… xuất hiện nhiều điểm bán BHXM với giá 20.000 đồng. Ngoài địa bàn TPHCM, nhiều điểm bán BHXM lưu động kiểu này còn xuất hiện tại những cung đường đông đúc xe cộ ở tỉnh Bình Dương. Các điểm bán BHXM với giá dao động trong khoảng 35.000 đồng/năm hoặc 60.000 đến 65.000 đồng/2 năm (quảng cáo là mua 1 năm - tặng 1 năm). Lại có điểm treo bảng chỉ 20.000 đồng/năm. Theo giải thích của một người bán BHXM trên đường Nguyễn Văn Bá, treo bảng bán BHXM giá 20.000 đồng chỉ là chiêu để thu hút khách hàng, giá rẻ vì đây là loại chỉ bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe.

Được biết, Bộ Tài chính quy định giá bán BHXM là 66.000 đồng/năm, trong đó 60.000 đồng là phí bảo hiểm, 6.000 đồng là tiền thuế giá trị gia tăng mà doanh nghiệp bảo hiểm phải nộp ngân sách. Bộ Tài chính cũng quy định doanh nghiệp bảo hiểm được trích lại tối đa 20% hoa hồng cho các đại lý. Như vậy, giá bán BHXM không thể dưới 54.000 đồng/năm. Một cô nhân viên bán BHXM của PTI cho biết: “Em được một người thuê đi làm thời vụ, ngoài khoản phụ cấp nhỏ, em còn được hoa hồng 20%”. Như vậy thực tế các công ty bảo hiểm chỉ bán BHXM với giá khoảng 55.000 đồng/2 năm, chỉ bằng một nửa mức giá quy định của Bộ Tài chính.

Chúng tôi ghé lại một điểm bán BHXM trên xa lộ Hà Nội (quận 2, TPHCM). Tại đây có hơn 20 điểm bán BHXM, các tấm bảng hiệu dựng trên vỉa hè, bên cạnh đó là bộ bàn ghế nhựa dành cho người bán. Nghe chúng tôi nêu thắc mắc vì sao giá BHXM thấp hơn giá thị trường, cô gái bán BHXM quảng cáo một hơi: “Công ty đang khuyến mãi mới có giá này. Không phải lúc nào cũng mua được giá như vậy đâu. Bảo hiểm này có ở toàn quốc, trụ sở chính ở Hà Nội. Có BHXM trong tay, đi đường gặp công an, dù ở đâu cũng yên tâm”. Chưa hết, cô gái này còn nhanh nhẩu đưa ra xấp thẻ BHXM rồi nói: “Anh chỉ cần đọc số khung xe hoặc đưa giấy tờ xe là em làm ngay cho anh, chỉ 20.000 đồng thôi”.

Mua - né phạt, bán - hốt tiền

Trên thực tế, phần lớn người dân có tâm lý mua BHXM chỉ để khỏi bị phạt hơn là trông chờ vào việc được chi trả bảo hiểm khi xảy ra tai nạn. Việc mua một giấy chứng nhận BHXM quá dễ dàng, giữa hai bên lại không có văn bản hợp đồng cụ thể, nên thực tế sẽ không dễ giải quyết bồi thường khi xảy ra tai nạn. Hầu hết chủ xe buộc phải mua BHXM không hiểu quyền lợi và những thủ tục để được hưởng bảo hiểm khi xảy ra tai nạn. Cũng chẳng thấy cơ quan nào phổ biến, hướng dẫn đầy đủ cho người dân rằng vì sao phải mua BHXM và làm cách nào để được hưởng bảo hiểm khi xảy ra tai nạn. Các doanh nghiệp, các đại lý bán BHXM cũng chẳng giải thích thấu đáo mọi thắc mắc của khách hàng. Cũng do mua BHXM chỉ để tránh bị CSGT phạt, nên chủ thẻ BHXM không quan tâm xem thẻ BHXM mình mua thuộc loại bảo hiểm dân sự hay bảo hiểm tự nguyện, có được đền bù cho xe bị hư hại hay không. Vì người mua BHXM không quan tâm quyền lợi của mình và không biết những thủ tục để được hưởng bảo hiểm khi xảy ra tai nạn, nên dù bán phá giá, trừ chi phí thì công ty bảo hiểm vẫn rất lời.

Để thực thi Nghị định 103/2008/NĐ-CP của Chính phủ về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, Bộ Tài chính đã ban hành các thông tư 126/2008, 103/2009, 151/2012 cụ thể hóa Nghị định 103. Theo đó, khi bán BHXM, doanh nghiệp bảo hiểm phải bán đúng mức phí bảo hiểm và không được khuyến mãi dưới mọi hình thức. Nghị định 103 cũng quy định phạt tiền 50 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định này. Như vậy, việc bán BHXM khuyến mãi ưu đãi “mua 1 năm, tặng 1 năm” là hoàn toàn sai quy định.

Lẽ nào cứ thả nổi để việc bán BHXM không có sự quản lý, bán tràn lan, bát nháo, thật giả lẫn lộn như hiện nay? Phía bán BHXM chỉ cần thu tiền, còn người mua bảo hiểm mất tiền mua bảo hiểm nhưng lại khó được bảo hiểm nếu gặp tai nạn. Thiết nghĩ, Bộ Tài chính nên xem xét để có những quy định ràng buộc trách nhiệm đối với các công ty bảo hiểm về việc thực hiện bồi thường thuận tiện, nhanh chóng cho các nạn nhân có BHXM.



Theo Phan Anh - Thu Hường
SGGP