Chuyển đổi số, đòn bẩy giúp Hải Phòng nâng tầm quản trị và phục vụ nhân dân

UBND TP Hải Phòng tổ chức khai trương Dự án Chính quyền số - một trong những dự án quan trọng trong phát triển kinh tế số, xã hội số.

Quản trị đô thị số và chính quyền phục vụ

Thành phố Cảng đang mở ra “kỷ nguyên số” mới, trong đó chuyển đổi số được coi là đòn bẩy nâng tầm quản trị đô thị, phục vụ người dân và doanh nghiệp, đồng thời kiến tạo nền tảng cho mô hình đô thị công nghiệp - cảng biển - thông minh - đáng sống. Trên hành trình xây dựng đô thị hiện đại, Hải Phòng xác định xây dựng chính quyền số, chuyển đổi số trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo là khâu đột phá. Từ tháng 11/2024, thành phố Hải Phòng chính thức khai trương Dự án Chính quyền số, đánh dấu bước chuyển quan trọng từ chính quyền điện tử sang chính quyền được vận hành dựa trên dữ liệu số, quy trình số và tương tác số.

Đến nay, Hải Phòng đã hoàn thành nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu, kết nối 23 cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin của các bộ, ngành Trung ương với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính và Cổng Dịch vụ công của thành phố. Trên nền tảng đó, 1.579/1.937 dịch vụ công trực tuyến của thành phố được tích hợp lên Cổng Dịch vụ công quốc gia, đạt tỉ lệ 81,5%, giúp người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện thủ tục ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào, chỉ với một thiết bị thông minh.

Cùng với hệ thống xử lý thủ tục, thành phố đã hình thành kho dữ liệu dùng chung với 192 bộ dữ liệu, 1.941 trường thông tin và hơn 437.000 bản ghi do 18/20 sở, ngành cung cấp; đồng thời vận hành Cổng dữ liệu mở tại địa chỉ data.haiphong.gov.vn với 50/98 bộ dữ liệu mở, 58 bảng dữ liệu được công khai để người dân và doanh nghiệp dễ dàng khai thác, tái sử dụng. Đây là bước tiến quan trọng đưa Hải Phòng tiến gần hơn tới mô hình quản trị dựa trên dữ liệu (data-driven governance).

Hải Phòng đứng thứ 03 Bảng xếp hạng Chỉ số Chuyển đổi số cấp tỉnh năm 2024.

Kết quả cải cách thủ tục hành chính được lượng hóa rất rõ. Trong 4 tháng đầu năm 2025, tỉ lệ hồ sơ nộp trực tuyến của thành phố đạt 88,23%; tỉ lệ thanh toán trực tuyến đạt 49,07%; 60% thủ tục hành chính đã được cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Đến ngày 14/11/2025, sau khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Hải Phòng đã tiếp nhận hơn 1,012 triệu hồ sơ thủ tục hành chính; trong đó hơn 833.000 hồ sơ được nộp trực tuyến, chiếm 82,3%.

Nhờ nền tảng số đồng bộ, chất lượng giải quyết thủ tục tiếp tục được nâng lên: hơn 98% hồ sơ được giải quyết đúng và trước hạn; nhiều xã, phường, đặc khu có tỉ lệ giải quyết trước hạn đạt trên 97%. Đồng thời, theo xếp hạng Bộ chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, Hải Phòng đứng thứ 2/34 địa phương, chỉ sau Bắc Ninh. Điều này cho thấy chuyển đổi số không chỉ giúp “đo, đếm” hiệu quả cải cách mà còn thực sự nâng chất lượng phục vụ, tăng mức độ hài lòng của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Tập huấn về AI và hướng dẫn sử dụng sổ tay đảng viên điện tử cho đội ngũ đảng viên.

Một cấu phần quan trọng khác trong bức tranh chính quyền số là các nền tảng tương tác trực tiếp với người dân. Ứng dụng “Smart Hải Phòng” - ứng dụng công dân số của thành phố - được triển khai trên cả iOS và Android, đóng vai trò là kênh giao tiếp duy nhất giữa người dân với chính quyền, cho phép gửi phản ánh, kiến nghị, tra cứu và thực hiện thủ tục hành chính, nhận thông tin điều hành, thông báo khẩn, cũng như tiếp cận nhiều dịch vụ đô thị thông minh khác, với cơ chế đăng nhập bảo mật thông qua tài khoản định danh điện tử VNeID. Cùng với hệ thống tổng đài 1022, các nền tảng số này dần hình thành “mặt tiền số” của chính quyền, nơi người dân có thể tương tác, giám sát và đồng hành với bộ máy công quyền theo thời gian thực.

Từ góc độ quản trị, chuyển đổi số giúp bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp sau hợp nhất vận hành thông suốt hơn: dữ liệu tập trung, quy trình liên thông, giám sát tiến độ giải quyết hồ sơ theo từng khâu, từng công chức. Đây chính là nền tảng để xây dựng mô hình chính quyền phục vụ, liêm chính, minh bạch - trong đó hiệu quả được đo bằng trải nghiệm thực tế của người dùng, không chỉ bằng báo cáo hành chính.

Thí sinh tham gia Hội thi “Cán bộ Tổ dân phố thời đại số” do phường Phù Liễn (Hải Phòng) tổ chức.

Kinh tế số, xã hội số hướng tới thành phố thông minh

Chuyển đổi số ở Hải Phòng không dừng lại trong nội bộ cơ quan nhà nước mà đang lan tỏa mạnh mẽ sang khu vực doanh nghiệp và đời sống xã hội, từng bước hình thành hệ sinh thái kinh tế số - xã hội số, hướng tới thành phố thông minh.

Theo định hướng thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Hải Phòng xác định coi chuyển đổi số là đột phá chiến lược, là trụ cột cho mô hình tăng trưởng mới. Năm 2025, TP Hải Phòng bố trí 220 tỉ đồng cho phát triển khoa học - công nghệ, cao gấp 1,5 lần so với mức Trung ương giao, trong đó khoảng 60% nguồn lực được ưu tiên trực tiếp cho các nhiệm vụ chuyển đổi số. Ở tầm ngân sách tổng thể, thành phố phấn đấu dành khoảng 3% chi ngân sách năm 2025 cho khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thể hiện sự ưu tiên rất rõ ràng cho “hạ tầng mềm” của phát triển.

Nhờ đó, tỉ trọng kinh tế số trong GRDP của Hải Phòng hiện đã đạt khoảng 29,7%, vượt mục tiêu 25% mà Nghị quyết 03 của Ban Thường vụ Thành ủy đề ra cho năm 2025. Thành phố hiện có hơn 1.100 doanh nghiệp công nghệ số; gần 9.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ sử dụng các nền tảng số; 100% doanh nghiệp triển khai hợp đồng điện tử và 100% thủ tục đăng ký doanh nghiệp thực hiện trực tuyến mức độ 4. Đây là những con số cho thấy “lõi số” của nền kinh tế thành phố đang được mở rộng nhanh, đi cùng với quá trình công nghiệp hóa, phát triển logistics và kinh tế biển.

Hải Phòng tích cực và trách nhiệm trong hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Các lĩnh vực liên quan mật thiết đến người dân như cấp điện, cấp nước, y tế, giáo dục, đăng ký kinh doanh, cấp phép đầu tư… đều đã được số hóa ở mức cao; người dân có thể theo dõi, tra cứu, đánh giá dịch vụ ngay trên các nền tảng số. Cùng với đó, các mô hình “chợ số”, “thôn thông minh”, “tổ công nghệ số cộng đồng” được triển khai tại nhiều địa bàn, nhất là khu vực nông thôn, giúp người dân tiếp cận thương mại điện tử, thanh toán không tiền mặt, dịch vụ công trực tuyến.

Trên phương diện xã hội số, Hải Phòng nổi bật với phong trào “Bình dân học vụ số” - một chương trình mang tính phổ cập tri thức số cho toàn dân. Theo báo cáo của Thành ủy, đến giữa năm 2025, toàn thành phố đã tổ chức gần 500 lớp tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho hơn 120.000 lượt người; hơn 60.000 người dân được xác nhận đạt chuẩn tri thức và kỹ năng số trên nền tảng VNeID. Các mô hình “Đại sứ số”, “Gia đình số”, “Tổ công nghệ số cộng đồng” được triển khai rộng rãi, theo đúng phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, hướng dẫn từng người”, giúp thu hẹp khoảng cách số giữa các nhóm dân cư, độ tuổi, khu vực.

Song song, thành phố xây dựng Hệ thống phát triển kỹ năng số, phát hành tài liệu hướng dẫn và tổ chức nhiều đợt tập huấn từ cấp thành phố đến xã, phường, giúp cán bộ, đoàn thể và người dân dễ dàng truy cập, tự học, tự rèn kỹ năng số cơ bản để sử dụng dịch vụ công, ứng dụng thanh toán không tiền mặt và các nền tảng số thiết yếu trong đời sống.

Bức tranh thành phố thông minh cũng dần rõ nét hơn khi các hệ thống giám sát, điều hành thông minh, nền tảng phản ánh hiện trường, cảnh báo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng chống thiên tai… từng bước được tích hợp với dữ liệu dân cư, đất đai, hạ tầng kỹ thuật. Viễn cảnh “một ứng dụng - nhiều tiện ích” cho người dân thành phố Cảng đang dần thành hiện thực, khi Smart Hải Phòng, Cổng dịch vụ công, cổng dữ liệu mở, tổng đài 1022… được kết nối thành một “hệ sinh thái số” phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Hải Phòng chi 400 tỉ để thúc đẩy chuyển đổi số.

Nền tảng số cho phát triển bền vững

Những kết quả nổi bật về chuyển đổi số đã tạo đà để Hải Phòng đặt mục tiêu cao hơn: không chỉ giữ vững vị trí trong nhóm dẫn đầu cả nước về chỉ số DTI, mà còn trở thành hình mẫu về đô thị số, kinh tế số và xã hội số trong khu vực. Năm 2025 là năm thứ tư liên tiếp Hải Phòng lựa chọn chuyển đổi số là một nội dung của chủ đề năm, với trọng tâm “mở rộng không gian kinh tế, đô thị; hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù; tăng cường chuyển đổi xanh, chuyển đổi số”.

Trên cơ sở đó, Hải Phòng tiếp tục tập trung hoàn thiện hạ tầng số: nâng cấp trung tâm dữ liệu thành phố, xây dựng trung tâm giám sát, điều hành đô thị thông minh, mở rộng kho dữ liệu dùng chung và cổng dữ liệu mở; đồng thời đẩy mạnh hợp tác với các bộ, ngành Trung ương và các địa phương đi trước để thí điểm các mô hình, giải pháp mới về trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn, quản trị thông minh.

Về thể chế, thành phố chú trọng hoàn thiện các cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, nhất là trong lĩnh vực công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, vi mạch bán dẫn, dịch vụ số phục vụ logistics và cảng biển; nghiên cứu ban hành các cơ chế ưu đãi về thuế, đất đai, không gian thử nghiệm (sandbox) cho các mô hình kinh doanh mới trên nền tảng số.

Hải Phòng sẽ phủ sóng wifi miễn phí tới 100% tổ dân phố.

Đặc biệt, Hải Phòng nhìn nhận chuyển đổi số không chỉ là động lực cho kinh tế số mà còn là công cụ then chốt để thúc đẩy chiến lược phát triển xanh. Ứng dụng dữ liệu lớn, cảm biến, hệ thống quan trắc thông minh trong quản lý môi trường, giao thông, năng lượng giúp thành phố kiểm soát tốt hơn phát thải, tối ưu hóa sử dụng tài nguyên, hỗ trợ quy hoạch thích ứng biến đổi khí hậu - nhất là với một đô thị cảng biển, vùng ven biển và cửa sông chịu nhiều tác động thời tiết cực đoan.

Tầm nhìn đến năm 2030, Hải Phòng phấn đấu trở thành thành phố công nghiệp hiện đại, văn minh, bền vững, tầm cỡ khu vực Đông Nam Á; trong đó chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo được xác định là “trục xương sống” nâng cao năng lực quản trị, sức cạnh tranh của nền kinh tế và chất lượng cuộc sống người dân. Khi văn hóa số lan tỏa từ trong hệ thống chính trị tới cộng đồng doanh nghiệp và từng khu dân cư, thành phố Cảng sẽ có thêm nội lực để bước vào giai đoạn phát triển mới - nơi công nghệ và con người đồng hành, kết nối và cùng nhau tạo dựng một Hải Phòng số, thông minh, sáng tạo và đáng sống.