Tập trung giải quyết các nhiệm vụ cơ bản!

Văn phòng Chính phủ (VPCP) vừa ban hành văn bản số 316/TB-VPCP, ngày 24/6 thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại cuộc họp rà soát tiến độ các dự án nhà máy điện hạt nhân (NMĐHN) Ninh Thuận.

Văn bản nêu rõ, việc tập trung đẩy mạnh phát triển các nguồn điện để bảo đảm an ninh năng lượng và đáp ứng yêu cầu cho phát triển kinh tế- xã hội tăng trưởng ở mức 2 con số thời gian tới là hết sức cần thiết và cấp bách.

Mặt khác, việc thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đòi hỏi phải khẩn trương thực hiện việc chuyển đổi năng lượng xanh, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.

Từ cuối năm 2024, Trung ương đã chỉ đạo rất quyết liệt về việc tiếp tục phát triển ĐHN tại Việt Nam và tái khởi động các dự án NMĐHN Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp chủ trì các cuộc họp Ban Chỉ đạo xây dựng NMĐHN, trong giao các bộ, cơ quan khẩn trương triển khai 13 nhiệm vụ trọng tâm. 

Sự vào cuộc chủ động, tích cực của các bộ, cơ quan, đến nay, đã hoàn thành 6 nhiệm vụ được giao, 5 nhiệm vụ đang triển khai và 2 nhiệm vụ chưa triển khai.

leftcenterrightdel
 Xã Vĩnh Hải, Ninh Hải (Ninh Thuận) nơi dự kiến xây dựng NMĐHN 2. Ảnh: NTO.

Phó Thủ tướng lưu ý, việc đàm phán với các đối tác để hợp tác đầu tư xây dựng các NMĐHN còn chậm so với yêu cầu, nhất là đối với dự án Ninh Thuận 2.

Đây là nhiệm vụ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc triển khai các nhiệm vụ tiếp theo như trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, phê duyệt đầu tư và tổ chức triển khai các dự án và có nguy cơ ảnh hưởng đến mục tiêu hoàn thành công tác đầu tư xây dựng vào trước ngày 31/12/2030 (chậm nhất trước ngày 31/12/2031) như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Cần đáp ứng được mục tiêu kép

Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo: Việc phát triển ĐHN cần đáp ứng được mục tiêu kép: vừa phát triển nguồn điện mới, vừa đáp ứng yêu cầu chuyển dịch năng lượng theo hướng sạch, đạt mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. 

Vấn đề ở chỗ, đây là lĩnh vực mới, Việt Nam chưa có kinh nghiệm nên cần phải nghiên cứu, học tập từ các nước khác, trong đó cần lưu ý về một số nội dung bao gồm: Tiếp tục tập trung nghiên cứu, học tập kinh nghiệm các nước để hoàn thiện thể chế, khung khổ pháp lý nhằm tháo gỡ các vướng mắc, rào cản, tạo thuận lợi trong quá trình triển khai;

Nghiên cứu, trao đổi với các nước có ngành công nghiệp hạt nhân tiên tiến, sở hữu công nghệ nguồn để cập nhật, nắm bắt được đầy đủ các công nghệ mới nhất, hiện đại nhất, tốt nhất, an toàn nhất, tạo cơ sở cho việc đề xuất, lựa chọn công nghệ phù hợp điều kiện của Việt Nam trong quá trình đàm phán với các đối tác;

leftcenterrightdel
 Phối cảnh dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. (Ảnh Tư liệu).

Việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng nguyên tử không chỉ là nhiệm vụ của Bộ Giáo dục và Đào tạo mà cần có sự tham gia của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp- Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) và cả sự hỗ trợ từ các đối tác, các nước trên thế giới;

Chú trọng công tác chuyển giao công nghệ trong xây dựng và quản lý vận hành, nhất là trong quá trình đàm phán hợp tác đầu tư xây dựng, để từng bước làm chủ công nghệ về điện hạt nhân. 

Tập trung tháo gỡ khó khăn

Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và chính quyền địa phương chủ động xử lý theo thẩm quyền, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc phát sinh liên quan đến chức năng quản lý nhà nước của bộ, ngành và địa phương để thúc đẩy việc triển khai các dự án. Trong đó Bộ Công thương- cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng NMĐHN, thường xuyên theo dõi, tổng hợp và kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý ngay những vấn đề phát sinh vượt thẩm quyền.

Các bộ, cơ quan, nhất là Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, chính quyền địa phương, EVN, PVN tích cực thực hiện các nhiệm vụ được giao với thời gian ngắn nhất, khẩn trương nhất, đạt kết quả cao nhất nhằm bảo đảm tiến độ triển khai các dự án theo đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ.

Khẩn trương đàm phán về hợp tác đầu tư dự án 1

Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ khẩn trương hoàn thành việc kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng NMĐHN theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại văn bản số 3659/VPCP-CN ngày 26/4 của VPCP, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/6; khẩn trương phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan, hoàn thiện Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 189/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng Dự án ĐHN Ninh Thuận theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại văn bản số 4810/VPCP-CN ngày 31/5 của VPCP, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/6;

Chủ động thành lập Đoàn đàm phán về việc hợp tác đầu tư xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 1 theo quy định. Trường hợp cần thiết quy định cụ thể về thành phần, cần nghiên cứu đề xuất rõ để các bộ, cơ quan liên quan cử người tham gia;

Khẩn trương tổ chức đàm phán với phía Nga theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại văn bản số 2304/VPCP-QHQT ngày 26/5 của VPCP, trong đó làm rõ trách nhiệm của các bên trong việc bảo đảm thực hiện dự án, bảo đảm hoàn thành trong tháng 7 để tổ chức ký Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Liên bang Nga về hợp tác đầu tư xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 1 trong tháng 8;

leftcenterrightdel
 Tổng Bí thư Tô Lâm và đoàn công tác Trung ương thị sát thực địa vị trí quy hoạch Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, ngày 5/12/2024. Ảnh: VN.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao, PVN và các cơ quan liên quan trao đổi, làm việc chặt chẽ với phía Nhật Bản về khả năng tiếp tục hợp tác đầu tư xây dựng Dự án ĐHN Ninh Thuận 2 theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại văn bản số 2674/VPCP-QHQT ngày 18/6 của VPCP; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trong tháng 7;

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) và các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu kiến nghị của UBND tỉnh Ninh Thuận tại văn bản số 131/BC-UBND ngày 31/5, đề xuất giải pháp, thẩm quyền xử lý theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 5500/VPCP-NN của VPCP;

Các Bộ Tài chính, KH&CN, NN&MT khẩn trương có ý kiến bằng văn bản về kiến nghị của UBND tỉnh Ninh Thuận tại văn bản số 131/BC-UBND nêu trên gửi Bộ Công Thương trước ngày 23/6 để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/6;

Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu, hướng dẫn EVN, PVN, chính quyền địa phương trong việc hoàn thiện hồ sơ trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đầu tư NMĐHN Ninh Thuận bảo đảm đúng quy định của pháp luật liên quan.

Thống nhất quy định về khoảng cách an toàn

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ, cơ quan liên quan rà soát, thống nhất quy định về khoảng cách an toàn khu dân cư tính từ hàng rào nhà máy, bảo đảm đúng quy định, hướng dẫn chính quyền địa phương tổ chức triển khai, hoàn thành trước ngày 25/6.

Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và các cơ quan liên quan hoàn thiện dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), trình Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9; các bộ, cơ quan liên quan và chính quyền địa phương khẩn trương rà soát các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai Luật Năng lượng nguyên tử, gửi Bộ KH&CN trước ngày 25/6 để tổng hợp, kịp thời hoàn thiện dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), trình Quốc hội thông qua; khẩn trương hoàn thành Báo cáo đánh giá cơ sở hạ tầng ĐHN của Việt Nam theo các tiêu chuẩn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trong tháng 8;

Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện hồ sơ về việc bố trí vốn cho địa phương từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 để thực hiện dự án di dân, tái định cư cho các NMĐHN theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 2458/VPCP-KTTH ngày 4/6 của VPCP; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/6; khẩn trương phối hợp với Ngân hàng nhà nước Việt Nam, EVN, PVN và các bộ, cơ quan liên quan, chủ động tổ chức đàm phán với các đối tác về hiệp định/thỏa thuận cung cấp tín dụng cho các dự án, trong đó làm rõ phương thức thanh toán của từng dự án; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trong tháng 7;

leftcenterrightdel
 Thủ tướng giao EVN làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, PVN làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2. Ảnh: VGP.

Ngân hàng nhà nước chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, EVN và các cơ quan liên quan làm việc với cơ quan chức năng phía Nga để tháo gỡ vướng mắc về việc thanh toán trong quá trình đàm phán Hiệp định liên Chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga;

Bộ NN&MT chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan chủ động hướng dẫn địa phương triển khai công tác hỗ trợ, đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư để triển khai xây dựng các NMĐHN trên địa bàn tỉnh và hướng dẫn các thủ tục quản lý chặt chẽ Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa.

Hoàn thành giải phóng mặt bằng trong năm 2025 

Địa phương hoàn thành việc điều chỉnh quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh theo đúng thẩm quyền và quy định, làm cơ sở để triển khai dự án di dân, tái định cư cho dự án NMĐHN; làm việc với Bộ Công Thương để thống nhất phương án xử lý đối với các khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai dự án di dân, tái định cư cho dự án NMĐHN được nêu trong Báo cáo số 131/BC-UBND ngày 31/5, hoàn thành trước ngày 23/6, báo cáo cấp thẩm quyền xem xét, quyết định;

Địa phương tập trung triển khai tốt công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, tái định cư, sớm di dời các hộ dân để bàn giao cho chủ đầu tư; tiếp tục rà soát, đề xuất bổ sung thêm kinh phí để thực hiện (nếu cần), bảo đảm hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trong năm 2025 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tăng cường kiểm tra, giám sát, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, bảo đảm người dân ra nơi ở mới phải có cuộc sống ổn định với nguyên tắc tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ;

EVN phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan trong việc chuẩn bị kỹ các nội dung đàm phán (đặc biệt là các vấn đề về kỹ thuật, công nghệ); đồng thời tham gia Đoàn đàm phán với phía Nga về hợp tác đầu tư xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 1, bảo đảm hoàn thành trong tháng 7; phối hợp chặt chẽ với địa phương làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư cho dự án NMĐHN Ninh Thuận 1, nhanh chóng ổn định sinh kế cho các gia đình tại nơi ở mới để không ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và đời sống người dân địa phương;

PVN chủ động phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan làm việc với phía Nhật Bản về khả năng tiếp tục hợp tác trong Dự án ĐHN Ninh Thuận 2 theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại văn bản số 2674/VPCP-QHQT; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trong tháng 7; phối hợp chặt chẽ với đại phương làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư cho dự án NMĐ Ninh Thuận 2, nhanh chóng ổn định sinh kế cho các gia đình tại nơi ở mới để không ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và đời sống người dân địa phương.

PV