Hệ lụy từ việc khai thác tài nguyên tại các mỏ đất ở Triệu Sơn, Thanh Hoá

Theo phản ánh của nhiều hộ dân xã Triệu Thành (huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa), khoảng một năm nay tuyến đường tỉnh lộ 520 chạy qua địa bàn xã đã bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng, nhiều ổ gà, ổ voi dày đặc khiến môi trường bị bụi bẩn, ô nhiễm nghiêm trọng. Tình trạng này ngày một trầm trọng hơn khi mỏ đất nằm trên địa bàn xã Phượng Nghi (huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa) được cấp phép, các xe tải tải trọng lớn đi qua tuyến đường này liên tục khiến người dân vô cùng bức xúc.

Bà P. (trú thôn Thu Phong, xã Triệu Thành) chia sẻ: “Nhà tôi ven đường nên nhà cửa, bàn ghế lúc nào bụi cũng phủ trắng, mới lau xong chỉ cần xe đất chạy qua là lại bụi trắng. Họ cũng có xe tưới đường nhưng tưới xong được 1 lúc sau lại như chưa tưới. Tuyến đường này đã xuống cấp lâu nay, giờ còn thêm xe tải chở đất chạy rầm rầm suốt ngày nên bụi luôn phủ trắng đường”.

Tuyến đường tỉnh lộ 520 chạy qua địa bàn xã đã bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. (Ảnh: NH)

Trước thực trạng trên, người dân sống ven đường tỉnh lộ 520 đoạn qua xã Triệu Thành đã liên tục có kiến nghị đến chính quyền địa phương, nhưng tình trạng bụi bẩn , ô nhiễm môi trường vẫn không được giải quyết dứt điểm.

Lãnh đạo UBND xã Triệu Thành cho biết: “Người dân cũng liên tục phản ánh đến chúng tôi, từ điện thoại trực tiếp, đến các cuộc tiếp xúc cử tri, chính quyền địa phương cũng có văn bản đề nghị với các cấp cao hơn để nhanh chóng tu sửa tuyến đường, có biện pháp chấn chỉnh đơn vị mỏ đất có xe chạy qua để làm giảm tình trạng bụi bẩn, nhưng vẫn đang phải chờ ý kiến của cấp trên”.

Lực lượng Cảnh sát giao thông tỉnh Thanh Hóa và đội Cảnh sát giao thông huyện Nông Cống tiến hành tăng cường kiểm soát tại khu vực xã Tượng Sơn. (Ảnh: NH)

Tại văn bản số 343/UBND-VP ngày 18/6/2023 của UBND xã Triệu Thành gửi UBND huyện Triệu Sơn, Công an huyện Triệu Sơn nêu rõ, tuyến đường tỉnh lộ 520 đã xuống cấp nghiêm trọng, thêm vào đó là từ năm 2021 liên tục có xe quá khổ, quá tải chở đất đá gây bụi bặm, đất đá rơi vãi khắp đường đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân, gây mất an toàn giao thông.

Đặc biệt từ ngày 10/6/2023 đến nay, mỗi ngày có hàng trăm xe tải trọng lớn chạy qua đây, có thời điểm chạy cả ban đêm dẫn đến tình trạng xuống cấp, ô nhiễm càng nghiêm trọng. Đã có vài vụ tai nạn xảy ra do đất đá lô nhô trên mặt đường, nhiều xe bị thủng lốp; đỉnh điểm, người dân trong xã đã kéo nhau lên UBND xã Triệu Thành để đề nghị xử lý dứt điểm, có trường hợp do quá bức xúc đã ra chặn xe không cho chạy.

Do đó, UBND xã Triệu Thành mong muốn Sở Giao thông vận tải Thanh Hóa (đơn vị quản lý tuyến đường tỉnh lộ 520) kịp thời khắc phục tình trạng hư hỏng, xuống cấp của tuyến đường để đảm bảo an toàn giao thông. Đồng thời đề nghị các đơn vị có liên quan khắc phục tình trạng xe chở đất đá có dấu hiệu quá khổ, quá tải gây bụi bặm, ô nhiễm môi trường.

Tương tự như tình trạng trên, tại xã Tượng Sơn (huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa) cũng có tới 6 mỏ khai thác đất được cấp phép, đây là địa phận nằm tiếp giáp giữa huyện Nông Cống với thị xã Nghi Sơn (tỉnh Thanh Hóa), với dân số đang sinh sống khoảng 7.500 người.

Theo phản ánh của người dân thôn Đức Phú Vân, xã Tượng Sơn: “Các công ty khai thác đất ở đây từ khoảng năm 2015 đến nay, xe chở đất từ mỏ ra khiến trời mưa thì trơn trượt, trời nắng thì bụi mù mịt, có những lúc phải bỏ màn ăn cơm là bình thường, ý kiến lên xã rồi nhưng mà đâu lại vào đó thôi, đành sống chung với lũ vậy”

Qua công tác kiểm tra giám sát việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực khai thác tài nguyên trên địa bàn xã Tượng Sơn, nhà chức trách đã phát hiện nhiều vi phạm, qua đó đã xử phạt Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Trường Phát, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng công trình Mê Kông, Công ty Cổ phần khoáng sản Đầu tư xây dựng Thương mại Thanh Ba về hành vi làm mất mốc giới.

Xe tải tập kết để vận chuyển đất ở xã Tượng Sơn. (Ảnh: NH)

Điển hình khoảng cuối năm 2022, trong đợt mưa lớn, người dân xã Tượng Sơn bất ngờ khi thấy nước mưa cuốn theo nhiều bùn đất chảy mạnh từ trên núi xuống, và chảy tràn vào khu vực các nhà dân sinh sống phía dưới, gây thiệt hại cho nhiều hoa màu, tài sản của người dân. Theo phía UBND xã Tượng Sơn, lượng bùn đất trên đã chảy tràn từ hồ lắng của mỏ khai thác đất Trường Phát, sau đó, lực lượng chức năng phối hợp với đơn vị trên tiến hành khắc phục, hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại. 

Vừa qua Công an tỉnh Thanh Hóa thực hiện chuyên đề, với sự phối hợp giữa Phòng Cảnh sát giao thông tỉnh Thanh Hóa và đội Cảnh sát giao thông huyện Nông Cống, tiến hành tăng cường kiểm soát tại khu vực xã Tượng Sơn, nơi tập trung lượng lớn các phương tiện cơ giới lưu thông vào chuyên chở đất tại các điểm mỏ. Qua đó, đã phát hiện, xử phạt nhiều vi phạm như cơi nới, che chắn, làm rơi vãi đất xuống đường...   

Về phía lãnh đạo UBND xã Tượng Sơn cũng cho biết: "Xã chúng tôi có trữ lượng lớn đất có chất lượng tốt, phù hợp trong việc san lấp, làm đường, đồng thời, xã có vị trí phù hợp giúp các đơn vị chuyên chở đất tới các công trình được thuận lợi hơn, tiết kiệm chi phí. Vì vậy, từ năm 2015 trở lại đây, có nhiều doanh nghiệp tập trung đầu tư khai thác đất. Tuy nhiên, việc tập trung nhiều điểm khai trường cũng làm gia tăng tình trạng ô nhiễm bụi và các tác động tiêu cực khác là điều khó tránh khỏi. Hiện phía xã Tượng Sơn cũng rất nỗ lực tăng cường giám sát, nhắc nhở các đơn vị thực hiện đúng các yêu cầu trong quá trình khai thác để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng tiêu cực tới đời sống của người dân".

Thiết nghĩ, từ thực trạng trên cho thấy, các cơ quan chức năng cần có biện pháp tăng cường rà soát quản lý các mỏ đất hoạt động đảm bảo các quy định của pháp luật như việc tuân thủ đúng phương án khai thác. Đồng thời các cơ quan hữu quan cần có biện pháp nâng cấp, sửa chữa các đoạn đường hư hỏng trên tỉnh lộ 520, nhằm cải thiện, đảm bảo an toàn cho cuộc sống của người dân.