Việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này mới chỉ là giải pháp tình thế

Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội sáng 9/5. Ảnh: VPQH cung cấp.

Tiếp tục chương trình của Kỳ họp thứ 9, sáng 9/5, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.

Sửa đổi, bổ sung 33 điều, khoản với nhiều điểm mới

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc xây dựng và ban hành dự án Luật trong giai đoạn hiện nay là rất cấp thiết để kịp thời cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong kỷ nguyên mới; Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; Rà soát, sửa đổi các quy phạm pháp luật còn chồng chéo, bất cập cản trở sự phát triển, khơi thông các điểm nghẽn, tạo động lực mới cho phát triển…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình. Ảnh: VPQH cung cấp.

Dự thảo Luật bao gồm 2 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 33 điều, khoản của Luật Quy hoạch với nhiều điểm mới.

Cụ thể, hoàn thiện hệ thống quy hoạch, theo hướng: Bổ sung quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch; Bổ sung quy định cho phép quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành được phép lập đồng thời; đối với quy hoạch đô thị và nông thôn thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.   

Đơn giản hóa nội dung quy hoạch để nâng cao tính hiệu quả, khả thi của quy hoạch, cụ thể: Sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch theo hướng chỉ bao gồm những quy định khung, mang tính định hướng; Chuyển danh mục dự kiến dự án quan trọng, dự án ưu tiên đầu tư trong quy hoạch sang kế hoạch thực hiện quy hoạch, đồng thời phân cấp cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh.

Bổ sung quy định về trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030 để đáp ứng yêu cầu sắp xếp lại đơn vị hành hành chính cấp tỉnh theo hướng đơn giản hóa và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cụ thể: Không phải lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch; Việc thẩm định quy hoạch có thể theo hình thức họp Hội đồng thẩm định hoặc lấy ý kiến thẩm định bằng văn bản của các Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan; Phân cấp cho các Bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định điều chỉnh quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.

Tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về quy hoạch để nâng cao tính chủ động của các cấp, các ngành trong chỉ đạo điều hành theo Kết luận số 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cụ thể: … Phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh; Phân cấp cho các Bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định điều chỉnh quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua đối với việc điều chỉnh các quy hoạch thời kỳ 2021-2030 để đáp ứng yêu cầu về sắp xếp đơn vị hành chính.

Hoàn thiện quy định về trình tự, thủ tục của hoạt động quy hoạch và trách nhiệm của các cơ quan trong quản lý nhà nước về quy hoạch để tháo gỡ các khó khăn, bất cập trong thực tiễn, cụ thể: Bỏ quy định về việc xin chủ trương điều chỉnh quy hoạch nhằm đơn giản hoá trình tự, thủ tục và đẩy nhanh tiến độ thực hiện điều chỉnh quy hoạch; Bổ sung quy định làm rõ việc điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn không phải thực hiện đánh giá môi trường chiến lược...

Việc sửa đổi Luật lần này mới chỉ là giải pháp tình thế

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính (UBKTTC) của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, về phạm vi sửa đổi Luật: Một số ý kiến cho rằng, nội dung vướng mắc về quy hoạch hiện nay không chỉ liên quan đến quy định của Luật Quy hoạch mà còn liên quan đến nhiều luật khác có quy định về sự phù hợp với quy hoạch. Do đó, việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này mới chỉ là giải pháp tình thế mà chưa xử lý được triệt để các điểm nghẽn đã được nhiều địa phương phản ánh trong thời gian qua.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: VPQH cung cấp.

Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu về tiến độ sửa đổi Luật Quy hoạch theo Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị, đề nghị Cơ quan soạn thảo cần xác định rõ mục đích và phạm vi sửa đổi Luật Quy hoạch lần này nhằm bảo đảm tính khả thi; trong đó tập trung giải quyết các vấn đề mang tính cấp bách cần xử lý ngay, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, khơi thông nguồn lực và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là những vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp…

Về mối quan hệ giữa các quy hoạch: UBKTTC cho rằng, dự thảo Luật đã bổ sung nguyên tắc xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch và giao Chính phủ quy định chi tiết là cần thiết nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thời gian qua. Tuy nhiên, dự thảo Luật chỉ mới quy định nguyên tắc xử lý mâu thuẫn đối với các quy hoạch không cùng cấp thẩm quyền quyết định, phê duyệt. Do đó, đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung và làm rõ phương án xử lý mâu thuẫn ngay tại dự thảo Luật đối với các quy hoạch cùng cấp thẩm quyền quyết định, phê duyệt.

Về đơn giản hóa nội dung quy hoạch và đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch: UBKTTC tán thành với việc sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch các cấp theo hướng chỉ bao gồm những quy định chung, mang tính định hướng và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm tính linh hoạt trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên, đề nghị cần làm rõ vai trò của các quy hoạch này, căn cứ đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch khi phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai thực hiện các dự án.

Về trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh: UBKTTC cho rằng, dự thảo Luật chỉ mới quy định chung cho các trường hợp điều chỉnh quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030 mà chưa có quy định riêng biệt về quy trình điều chỉnh quy hoạch theo tính chất, quy mô không gian lãnh thổ của quy hoạch bị thay đổi sau khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập, điều chỉnh địa giới hành chính. Do đó, đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu, chỉnh sửa cho phù hợp; trường hợp cần thiết có thể giao Chính phủ quy định chi tiết để tránh vướng mắc khi triển khai thực hiện…