    |
 |
| Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội chiều 20/11 (ảnh: VPQH cung cấp). |
Đề nghị bổ sung đầy đủ đánh giá tác động của việc thực hiện chính sách
Trước khi Quốc hội tiến hành thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh đã trình bày Báo cáo thẩm tra về Tờ trình của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc giảm thuế giá trị gia tăng
Theo đó, về nội dung của chính sách, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, dự thảo Nghị quyết quy định: Giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ, tương tự nội dung quy định tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 và Nghị quyết số 101/2023/QH15 của Quốc hội.
|
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo (ảnh: VPQH cung cấp). |
Có ý kiến cho rằng, đánh giá tác động giảm thu khoảng 25 nghìn tỷ đồng chưa có cơ sở tính toán chính xác, chưa dự báo được mức độ, lĩnh vực, ngành hàng sẽ có chuyển biến tích cực khi thực hiện chính sách. Vì vậy, đề nghị Chính phủ bổ sung đầy đủ đánh giá tác động của việc thực hiện chính sách.
Một số ý kiến đề nghị cân nhắc mở rộng phạm vi đối tượng được giảm thuế GTGT theo hướng áp dụng thuế suất 8% đối với tất cả các nhóm hàng hoá, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%.
Về thời gian áp dụng chính sách, Dự thảo Nghị quyết quy định thời gian áp dụng giảm thuế GTGT từ ngày 1/1/2024 đến hết ngày 30/6/2024. Đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí về thời gian áp dụng chính sách giảm thuế GTGT như dự thảo để phù hợp với khả năng cân đối của NSNN trong bối cảnh hiện nay, như ý kiến của Chính phủ tại Báo cáo đánh giá tác động.
Về hiệu lực thi hành, Dự thảo Nghị quyết quy định: “Sau ngày 30/6/2024, giữa 2 kỳ họp Quốc hội, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, giao UBTVQH xem xét, quyết định áp dụng giảm thuế GTGT nếu tình hình kinh tế và doanh nghiệp, người dân vẫn còn khó khăn, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất”. Chính phủ đã giải trình sự cần thiết của quy định này là để “đảm bảo tính linh hoạt trong điều hành chính sách tài khoá”.
Kết quả kích cầu được nêu trong Tờ trình của Chính phủ chưa rõ
Phát biểu góp ý về tác động chính sách giảm thuế GTGT, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương đề nghị Chính phủ phân tích rõ tác động của chính sách đến mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế.
|
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương phát biểu thảo luận (ảnh: VPQH cung cấp). |
Đại biểu Việt Nga nhận thấy, Tờ trình chưa phân tích một cách thuyết phục hiệu quả tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ, tiêu dùng nhờ chính sách này. Chỉ số tăng ở mức bán lẻ trong 4 tháng của năm 2023 nhờ áp dụng chính sách còn chưa rõ. Do đó, đề nghị cần làm rõ hơn tăng mức bán lẻ hàng hóa của năm 2023 còn kém hơn năm 2022 có phải do chính sách giảm thuế mới chỉ áp dụng trong 6 tháng, trong khi năm 2022 áp dụng cho cả 11 tháng hay không? Như vậy, kết quả kích cầu được nêu trong Tờ trình của Chính phủ chưa rõ.
Bên cạnh đó, đại biểu Việt Nga cho rằng, chưa có cơ sở vững chắc để khẳng định giải pháp giảm thuế GTGT 2% đã góp phần tích cực tạo công ăn việc làm cho người lao động trong đợt dịch vừa qua.
Cùng với đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cũng đề nghị cần xem xét kỹ hơn để đánh giá việc giảm thuế có tác động như thế nào với ngân sách các địa phương và đây có phải nguyên nhân khiến một số chỉ tiêu về kinh tế của năm 2023 không hoàn thành hay không, nhất là chỉ tiêu về GDP.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp). |
Đại biểu cũng đề nghị việc tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế GTGT cần rà soát kỹ các nhóm hàng hóa, dịch vụ được áp dụng, không nhất thiết phải áp dụng giống danh mục hàng hóa, dịch vụ như áp dụng trong năm 2022 và 6 tháng cuối năm 2023.
Như vậy, phải đánh giá hiệu quả thực chất của chính sách đối với từng loại hình hàng hóa, dịch vụ để đảm bảo chính sách được ban hành, vừa có tác dụng tốt nhất trong mục tiêu xây dựng nghị quyết lại vừa không ảnh hưởng nhiều đến giảm thu ngân sách nói chung và đến thu ngân sách của các địa phương nói riêng.
Người dân có thể bị ảnh hưởng một cách gián tiếp
Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương cho biết, giảm thuế giá trị gia tăng thì người được hưởng lợi trực tiếp là người dân. Trước đây, khi lần đầu ban hành chính sách này gắn với Nghị quyết 43 vào thời điểm gười dân đang gặp khó khăn nên cần phải giảm thuế để kích cầu và hỗ trợ cho người dân ở những mặt hàng mà người dân hay sử dụng.
|
 |
| Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương phát biểu (ảnh: VPQH cung cấp). |
Đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng giảm thuế này có lợi trực tiếp nhưng người dân cũng có thể bị ảnh hưởng một cách gián tiếp sau này khi mà nguồn thu ngân sách của Nhà nước không được đảm bảo, thu ngân sách không đảm bảo thì kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của toàn đất nước sẽ bị ảnh hưởng và ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô.
Đại biểu cho rằng đánh giá tác động ở đây chưa được nghiên cứu một cách thấu đáo. Báo cáo chỉ ra tác động thu ngân sách giảm nhưng với điều kiện GDP tăng trưởng từ 6 đến 6,5%.
Theo đại biểu, để phân tích một cách tổng thể, phải có một nghiên cứu đánh giá thì mới có thể có ý kiến được. Không thể cảm tính là nên giảm hay không nên giảm được một số ngành hàng, người dân thì thích giảm thuế trước mắt vì mua được hàng giá rẻ và kích cầu, nhưng chính sách kích cầu thì sẽ tăng thêm được bao nhiêu GDP, không thể giảm thuế mãi.
Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Quang Huân cũng cho rằng, nếu áp dụng thì nên áp dụng một cách dài hạn hơn, thay vì áp dụng 6 tháng.
Chỉ có tác dụng trong ngắn hạn
Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, về đề xuất tại sao giảm thuế giá trị gia tăng đối với một số đối tượng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đề xuất này nhằm giảm áp lực ngân sách nhà nước. Việc giảm thuế giá trị gia tăng chỉ là một trong nhiều biện pháp và chỉ có tác dụng trong ngắn hạn, không có tác dụng trong dài hạn, do vậy vẫn cần triển khai các giải pháp lâu dài nhằm tăng trưởng GDP.
|
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu giải trình (ảnh: VPQH cung cấp). |
Việc đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng chỉ áp dụng trong ngắn hạn, bởi thuế tác động đến việc nâng cao năng lực tài chính công, muốn vậy phải tăng thuế suất… Do vậy, trong ngắn hạn, giảm thuế để tạo điều kiện doanh nghiệp vượt qua khó khăn, sau đó sẽ tăng thuế suất – đây là xu thế tất yếu; song song với đó sẽ áp dụng các biện pháp kích cầu khác để thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Về câu hỏi đại biểu băn khoăn liên quan đến thời gian áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng, Bộ Tài chính sẽ báo cáo Chính phủ đánh giá cụ thể tác động của chính sách này báo cáo Quốc hội…