Nhiều kết quả đáng ghi nhận trong triển khai Chính phủ số
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết bức tranh kinh tế thế giới năm 2025 tiếp tục duy trì đà phục hồi nhờ tiêu dùng số, dịch vụ và đổi mới sáng tạo. Tại Việt Nam, kinh tế số ghi nhận sự mở rộng nhanh, đóng vai trò ngày càng rõ nét trong tăng năng suất và khả năng chống chịu của nền kinh tế. Đặc biệt, thương mại điện tử bán lẻ được dự báo vượt mốc 25 tỷ USD, tiếp tục là trụ cột quan trọng của nền kinh tế Internet.
    |
 |
| Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại Diễn đàn. |
Theo Thứ trưởng, năm 2025 là thời điểm tăng tốc triển khai thực hiện Nghị quyết 57 về chuyển đổi số, với định hướng lấy chuyển đổi số làm động lực thúc đẩy lực lượng sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Trong những năm qua, Bộ Công Thương đã nỗ lực triển khai đồng bộ ba nhóm nhiệm vụ trọng tâm: phát triển Chính phủ số; hoàn thiện kinh tế số ngành Công Thương; xây dựng hệ thống hạ tầng và cơ sở dữ liệu tổng thể. Tuy vậy, để đón đầu xu thế “chuyển đổi kép”, ngành cần những bước đi mạnh mẽ, bài bản và thực chất hơn.
Tại diễn đàn, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận ba nhóm vấn đề then chốt. Thứ nhất, nhận diện xu hướng công nghệ mới như AI, IoT, dữ liệu lớn, điện toán đám mây và đánh giá khả năng ứng dụng trong điều hành Chính phủ số, sản xuất thông minh, thương mại điện tử và trải nghiệm dịch vụ công.
Thứ hai, đề xuất các giải pháp thúc đẩy thương mại điện tử xanh - an toàn - bền vững, chú trọng quản lý thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới và hỗ trợ sản phẩm địa phương qua nền tảng số. Thứ ba, nhận diện khó khăn tại địa phương và doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh - lực lượng quan trọng trong thúc đẩy kinh tế số, từ đó đề xuất mô hình phù hợp để ngành Công Thương hoàn thiện chính sách và chương trình hỗ trợ.
“Bộ Công Thương mong muốn nhận được nhiều ý kiến, sáng kiến cụ thể và thiết thực để triển khai các chương trình chuyển đổi số hướng tới xanh - bền vững - đổi mới sáng tạo”, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh.
Trình bày báo cáo định hướng năm 2026, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Hoàng Ninh, cho biết ngành Công Thương xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ chiến lược trong giai đoạn tới. Ba trụ cột Chính phủ số - Kinh tế số - Xã hội số sẽ tiếp tục được triển khai mạnh mẽ và có trọng tâm.
|
 |
| Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cùng lãnh đạo Cục TMĐT và Kinh tế số và các đại biểu tham quan số mố sản phẩm của các doanh nghiệp tham gia trưng bày, giới thiệu tại Diễn đàn. |
Phó Cục trưởng Hoàng Ninh cho biết, thời gian qua ngành Công Thương đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận trong triển khai Chính phủ số, thể hiện qua 224 dịch vụ công trực tuyến toàn trình, tỷ lệ số hóa hồ sơ đạt 95,52%, hơn 691 nghìn bộ hồ sơ trao đổi qua Cơ chế một cửa ASEAN trong năm 2024 và trên 52.500 doanh nghiệp được phục vụ qua hệ thống.
Bộ Công Thương tiếp tục đứng đầu cả nước về mức độ hài lòng đối với dịch vụ công trực tuyến với điểm số tuyệt đối 18/18, trong đó tỷ lệ hài lòng đạt 100% với xử lý phản ánh - kiến nghị và 97,54% đối với tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính. Những kết quả này, theo ông Ninh, không chỉ phản ánh cách tiếp cận “lấy người dùng làm trung tâm” mà còn tạo lập nền tảng dữ liệu quan trọng cho quá trình chuyển đổi số toàn ngành.
Phó Cục trưởng đánh giá đây là nền tảng giúp ngành Công Thương xây dựng hệ thống dữ liệu đồng bộ, tiến tới mô hình quản trị dựa trên dữ liệu, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp… Từ kết quả này, ông Hoàng Ninh cho rằng, năm 2026 được coi là thời điểm tạo đột phá với hàng loạt nhiệm vụ trọng điểm: Chuẩn hóa dữ liệu TMĐT quốc gia; mở rộng mô hình nhà máy thông minh 3.0 - 4.0; thúc đẩy hệ thống đo đếm, quản lý năng lượng thông minh; hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh gắn với chuyển đổi số
Chuyển đổi số từ thực tiễn - Nền tảng cho tăng trưởng xanh
Tại Diễn đàn, nhiều tham luận từ phía địa phương, doanh nghiệp và chuyên gia nhận định, chuyển đổi số đang tạo ra những thay đổi sâu rộng trong quản lý, sản xuất, kinh doanh và phát triển bền vững.
Từ góc nhìn địa phương, ông Lê Văn Bính - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phượng Dực (Hà Nội) chia sẻ thực tiễn chuyển đổi số tại các làng nghề truyền thống. Theo ông Bính, việc số hóa quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc, quảng bá sản phẩm trên nền tảng trực tuyến đã giúp các hộ sản xuất tiếp cận thị trường lớn hơn, từng bước chuyển đổi từ mô hình kinh doanh thủ công sang thương mại hiện đại. “Chuyển đổi số chỉ bền vững khi lan tỏa đến từng hộ sản xuất nhỏ, từng làng nghề, những tế bào kinh tế của địa phương”, ông Bính nhấn mạnh.
|
 |
| Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số Lê Nguyễn Trường Giang chia sẻ tại Diễn đàn. |
Qua câu chuyện “đánh thức vùng đất trăm nghề bằng chuyển đổi số”, ông Bính cho thấy cách công nghệ giúp làng nghề từng bước tiếp cận thị trường, gia tăng giá trị sản phẩm và nâng cao chất lượng quản lý. Đặc biệt, sự chuyển biến từ mô hình kinh doanh thủ công sang mô hình phân phối hiện đại thông qua nền tảng số đã góp phần minh chứng rằng, chuyển đổi số chỉ thực sự bền vững khi lan tỏa đến từng cấp cơ sở, nơi các hoạt động sản xuất - kinh doanh nhỏ lẻ đang đứng trước yêu cầu mới về đổi mới sáng tạo và tiếp cận thị trường.
Cũng đề cập đến vai trò của chuyển đổi số trong phát triển sản xuất, kinh doanh, bàn Đặng Thùy Trang - Giám đốc Đối ngoại Grab Việt Nam, cho biết doanh nghiệp đang đẩy mạnh hợp tác với nhiều địa phương trong phát triển kinh tế số. Grab đã ký kết hợp tác với Huế và Đà Nẵng về xây dựng thành phố thông minh, triển khai nhiều giải pháp như bản đồ số GrabMaps, tối ưu hóa lộ trình cho tài xế, hỗ trợ số hóa nhà hàng, cửa hàng, quảng bá ẩm thực trên nền tảng số. Đặc biệt, mô hình “Grab Xích Lô” tại Huế giúp quảng bá văn hóa địa phương gắn với du lịch thông minh.
Trong lĩnh vực năng lượng, Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số Lê Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh, dữ liệu là “nguồn vốn mới” của nền kinh tế. Ông cho rằng chuyển đổi số năng lượng không chỉ là ứng dụng công nghệ mà là “cuộc cách mạng tư duy”, hướng tới hệ thống vận hành tự động, tối ưu theo thời gian thực. Các định hướng gồm phát triển lưới điện thông minh, dự báo phụ tải bằng AI, mở rộng hệ thống quản lý năng lượng trong công nghiệp, giao thông và xây dựng. Theo ông Giang, “chuyển đổi xanh là bước phát triển tiếp theo của chuyển đổi số”.
Trong khi đó, bà Nguyễn Như Quỳnh - đồng sáng lập Tổ chức Chống Lừa Đảo, cảnh báo xu hướng tấn công mạng gia tăng nhanh chóng cùng tốc độ số hóa. Các hình thức lừa đảo sử dụng AI, giả mạo email đối tác (BEC), deepfake lãnh đạo hay tấn công hệ thống công nghiệp ngày càng tinh vi. “Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống phòng thủ đa tầng, ứng dụng AI trong phát hiện, cảnh báo sớm, đào tạo nhân sự và đẩy mạnh hợp tác công, tư trong đảm bảo an toàn dữ liệu”, bà Quỳnh cảnh báo.