    |
 |
| Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội sáng 10/5. Ảnh: VPQH cung cấp |
Cần quy định trách nhiệm đạo đức nghề nghiệp của người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo
Phát biểu thảo luận, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) nêu ý kiến về lĩnh vực quảng cáo trên các phương tiện thông tin truyền thống, đặc biệt là quảng cáo trên nền tảng số với sự tham gia của KOL là các cá nhân hoặc tổ chức có kiến thức và có tầm ảnh hưởng lớn trên lĩnh vực ngành nghề hoặc đối với xã hội.
Theo đại biểu, họ là những người truyền cảm hứng, dẫn dắt dư luận chủ chốt, có khả năng ảnh hưởng đến quyết định của người khác. Họ trải nghiệm và đưa ra các nhận xét chủ yếu quan điểm cách nhìn cá nhân với kiến thức và cách nhìn chân thật tạo sự tin tưởng từ khách hàng, nhất là trong các chiến dịch maketing, quảng cáo thương hiệu.
|
 |
| Đại biểu Huỳnh Thị Phúc phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH cung cấp |
Những vấn đề nêu trên không chỉ được xã hội quan tâm mà ít nhất đã có 2 lần thể hiện trong các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại QH khóa XV, những vấn đề đặt ra trong các phiên chất vấn và trả lời chất vấn về tình trạng quảng cáo thực phẩm chức năng sai sự thật, các mặt hàng tiêu dùng xã hội từ xa xỉ đến thiết yếu. Thậm chí là các sản phẩm thực phẩm sử dụng hàng ngày cũng được quảng cáo với nhiều hình thức khác nhau.
Theo đại biểu, trong luật lần này, cùng với quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là những người có ảnh hưởng cần phải tăng cường xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo bởi những tác động trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân.
Đại biểu đề nghị Chính phủ sớm sửa đổi Nghị định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo, nâng cao mức phạt để đảm bảo tính răn đe góp phần bảo vệ sức khỏe, tính mạng tài sản và quyền lợi của người tiêu dùng. Đồng thời, tạo ra môi trường quảng cáo lành mạnh và bình đẳng.
Bên cạnh đó, theo đại biểu, cần rà soát các quy định về đạo đức, trách nhiệm, nghề nghiệp, trách nhiệm pháp lý của đối tượng này nhất là những người có ảnh hưởng.
Một số ý kiến cho rằng cần thiết phải có cơ chế quản lý nghiêm những người nổi tiếng, người có ảnh hưởng trong xã hội. Đại biểu Phúc cho rằng đây là vấn đề rất cần thiết bởi những người này làm việc trong các cơ quan tổ chức khi họ vi phạm quy định quảng cáo, đặc biệt là quảng cáo sai sự thật thì các cơ quan tổ chức đó cần có cơ chế quản lý chặt chẽ.
Đồng thời, đại biểu kiến nghị, cần sửa đổi bổ sung quy chế hoạt động nội bộ quy định cụ thể về trách nhiệm đạo đức nghề nghiệp khi tham gia quảng cáo cũng như quy định rõ các hình thức xử lý vi phạm.
Quy định rõ cơ chế bồi thường với hoạt động quảng cáo sai sự thật
Cùng quan tâm và tham gia góp ý về nội dung này, đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung quy định về kiểm soát, quản lý trong hoạt động quảng cáo đối với những người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật dẫn đến thiệt hại cho người tiêu dùng. Đồng thời có chế tài xử lý nghiêm đối với các trang tin điện tử đăng tải quảng cáo sai sự thật, không đúng theo công dụng, nội dung của sản phẩm để công tác quản lý, kiểm soát đối với nội dung và hoạt động quảng cáo được chặt chẽ.
|
 |
| Đại biểu Trần Khánh Thu phát biểu thảo luận.Ảnh: VPQH cung cấp |
Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định yêu cầu các trang tin phải chịu trách nhiệm kiểm duyệt quảng cáo trước khi đăng tải nội dung, thay vì chỉ dựa vào hệ thống quảng cáo tự động như hiện nay.
Một vấn đề nữa đại biểu nêu, qua các vụ sữa giả, thực phẩm chức năng giả vừa bị phát hiện vừa qua cho thấy, các công ty này đều có các giấy tờ kiểm định, kiểm nghiệm, công bố sản phẩm. Tuy nhiên, thực tế các sản phẩm được sản xuất qua điều tra, kiểm định của cơ quan công an lại được xác định là hàng giả.
“Vậy, việc yêu cầu người quảng cáo, nhất là các ca sĩ, nghệ sĩ, diễn viên, KOLS có trách nhiệm kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm, hàng hoá liệu có thực sự khả thi? – đại biểu Trần Khánh Thu đặt câu hỏi.
Đại biểu cũng đặt vấn đề: “Việc thông báo trước đến người tiếp nhận quảng cáo về việc mình thực hiện hoạt động quảng cáo sẽ như thế nào? Phải chăng là viết lên Facebook, đăng lên TikTok, Youtube cho biết tôi chuẩn bị sẽ quảng cáo cho nhãn hàng này, sản phẩm kia, mời bà con chuẩn bị theo dõi?”. Do đó, đại biểu đề nghị cần sửa đổi, bổ sung các nội dung này để đảm bảo khả thi hơn.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên làm việc của Quốc hội sáng 10/5. Ảnh: VPQH cung cấp |
Đồng thời, đại biểu Trần Khánh Thu đề nghị cần quy định rõ hơn trong luật cơ chế bồi thường với hoạt động quảng cáo sai của người chuyển tải quảng cáo, nhất là những người nổi tiếng. Có thể bổ sung thêm nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường vì hành động quảng cáo sai.
Đại biểu viện dẫn kinh nghiệm ở Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) yêu cầu người nổi tiếng phải tiết lộ rõ ràng mối quan hệ tài chính với thương hiệu khi quảng cáo sản phẩm. Quảng cáo phải trung thực, không gây hiểu lầm về hiệu quả hoặc tính năng của sản phẩm.
Hay tại Hàn Quốc, cấm các hoạt động quảng cáo trá hình trên mạng xã hội. Nếu vi phạm có thể bị phạt tối đa 2% doanh thu quảng cáo hoặc tối đa 500 triệu won (khoảng 8,7 tỉ đồng). Năm 2022, Hàn Quốc bổ sung quy định cấm nghệ sĩ làm gương mặt đại diện cho các hãng rượu để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến giới trẻ.
“Các quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo tính trung thực trong hoạt động quảng cáo. Người nổi tiếng cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật khi tham gia quảng cáo để tránh các hậu quả pháp lý và ảnh hưởng đến uy tín cá nhân. Nếu người nổi tiếng đã thực hiện đầy đủ các biện pháp thẩm định hợp lý, dựa trên giấy tờ, hồ sơ pháp lý do doanh nghiệp cung cấp, thì thông thường họ không bị xem là cố tình quảng cáo gian dối, mà chủ doanh nghiệp/sản xuất sẽ chịu trách nhiệm chính” – đại biểu Trần Khánh Thu nhấn mạnh.