Đoàn cán bộ VKSND tối cao Việt Nam nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm tại Đại học Kiểm sát Liên bang Nga

Chuyến công tác với sự tham gia của 10 cán bộ là các lãnh đạo, Kiểm sát viên từ các đơn vị chức năng thuộc VKSND tối cao và một số VKSND cấp tỉnh, đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ và thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hợp tác truyền thống giữa hai cơ quan tư pháp.

Đoàn cán bộ VKSND tối cao Việt Nam chụp ảnh cùng Ban Giám hiệu và giảng viên Khoa Đào tạo bồi dưỡng và nâng cao, Đại học kiểm sát thuộc Tổng Viện kiểm sát liên bang Nga.

Mở rộng hiểu biết về mô hình tổ chức và hoạt động: Một trong những trọng tâm của chuyến công tác là tìm hiểu mô hình tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát Liên bang Nga - một hệ thống tập trung, thống nhất và độc lập. Đoàn đã được tiếp cận với những nguyên tắc nền tảng được quy định trong Hiến pháp và pháp luật Nga. Theo đó, Viện kiểm sát không trực thuộc bất kỳ nhánh quyền lực nào (lập pháp, hành pháp, tư pháp) mà thực hiện nhiệm vụ độc lập. Sự độc lập này được bảo đảm bằng cơ chế bổ nhiệm, các đặc quyền pháp lý và việc Viện trưởng Tổng Viện kiểm sát liên bang chỉ báo cáo công tác và chịu trách nhiệm giải trình trước Hội đồng Liên bang.

Đoàn cán bộ VKSND tối cao Việt Nam cùng lãnh đạo Cục Hợp tác quốc tế thuộc Tổng Viện Kiểm sát Liên bang Nga trong buổi đối thoại bàn tròn về hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm.

Đoàn cũng nghiên cứu về cơ cấu tổ chức, hoạt động nghiệp vụ của hệ thống Viện kiểm sát, theo đó, bao gồm Viện kiểm sát cấp liên bang, cấp tỉnh, cấp khu vực theo lãnh thổ và các Viện kiểm sát chuyên ngành như: Viện kiểm sát quân sự, Viện kiểm sát môi trường, Viện kiểm sát giao thông vận tải, Viện kiểm sát giám sát các cơ sở giam giữ. Điều này cho thấy sự bao phủ rộng khắp và khả năng đáp ứng các thách thức pháp lý trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Công tác lập kế hoạch chiến lược, giám sát việc thực hiện từ cấp chiến lược đến cấp cá nhân, cùng với hệ thống báo cáo và thanh tra nội bộ chặt chẽ, đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá về quản lý và điều hành một hệ thống quy mô lớn.

Buổi làm việc với Viện nghiên cứu khoa học thuộc Phân hiệu Đại học kiểm sát tại Saint Peterburg.

Đào tạo, bồi dưỡng - Chìa khoá nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm sát: Lĩnh vực nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đoàn là công tác đào tạo, bồi dưỡng Kiểm sát viên. Đại học Kiểm sát Liên bang Nga với 6 phân hiệu đại học trên toàn quốc, bao gồm cả đại học luật tại 5 trong các phân hiệu và 1 trường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao tại Thủ đô Matxcova, là nơi đào tạo, bồi dưỡng then chốt nguồn cán bộ của toàn bộ hệ thống Viện kiểm sát.

Đoàn được tìm hiểu về các quy định, tiêu chuẩn bổ nhiệm Kiểm sát viên, theo đó yêu cầu bắt buộc phải có bằng cử nhân luật trở lên và các phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn. Quy định về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ ít nhất 5 năm một lần cho Kiểm sát viên. Kết quả của các khóa học này là một trong những căn cứ quan trọng để xem xét sự phù hợp với vị trí công tác, khen thưởng và phong thăng, bổ nhiệm. Hệ thống đào tạo này không chỉ cập nhật kiến thức pháp luật mà còn chú trọng phát triển kỹ năng mềm, đạo đức nghề nghiệp, lòng yêu nước, chống tham nhũng và đặc biệt là đào tạo về chuyển đổi số, áp dụng công nghệ thông tin trong hoạt động nghiệp vụ. Mô hình cố vấn cho Kiểm sát viên trẻ, các chương trình thực tập bài bản và việc mời các chuyên gia, Kiểm sát viên đã nghỉ hưu giàu kinh nghiệm tham gia giảng dạy là những kinh nghiệm thiết thực có thể tham khảo.

Đồng chí Huỳnh Đông Bắc, Phó Hiệu trưởng phụ trách Phân hiệu Đại học kiểm sát phát biểu trong phiên khai mạc.

Tăng cường hiệu quả hợp tác quốc tế trong phòng, đấu tranh chống tội phạm: Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hợp tác quốc tế trở thành yếu tố then chốt. Đoàn đã dành thời gian nghiên cứu sâu về các vấn đề pháp lý quốc tế như: dẫn độ, tương trợ tư pháp hình sự và đặc biệt là thu hồi tài sản từ nước ngoài, một nội dung phức tạp được quy định chi tiết trong Công ước Liên Hợp Quốc về chống tham nhũng (UNCAC). Các chuyên đề về hợp tác chống các loại tội phạm mới, xuyên quốc gia như: tội phạm sử dụng tiền điện tử, tội phạm mạng, mua bán người, tham nhũng, chống chủ nghĩa cực đoan, khủng bố được trao đổi sôi nổi. Kinh nghiệm của Nga trong việc sử dụng các công cụ như OSINT (tình báo nguồn mở), phối hợp với Interpol, hợp tác tình báo tài chính xuyên biên giới và xây dựng khung pháp lý để điều tra, thu giữ tài sản số là những bài học vô cùng giá trị.

Bên cạnh đó, kinh nghiệm của Viện kiểm sát Liên bang Nga với tư cách là cơ quan trung ương trong phòng, chống tham nhũng, với quyền hạn rộng trong kiểm sát việc thực hiện pháp luật, thẩm tra văn bản để phát hiện tham nhũng, kiểm soát thu nhập và xung đột lợi ích, cũng như việc thành lập các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng, đã cung cấp một góc nhìn toàn diện về cách thức một quốc gia kiến tạo cơ chế phòng, chống tham nhũng hiệu quả.

Đoàn cán bộ VKSND tối cao Việt Nam với các lãnh đạo, Kiểm sát viên VKS các cấp tại Hội thảo về thực tiễn hoạt động Kiểm sát.

Bên cạnh thời gian học tập tại trụ sở chính, Đoàn đã có chuyến thăm và làm việc ý nghĩa tại Phân hiệu Đại học Kiểm sát tại Saint Petersburg - một trong những trung tâm đào tạo lớn và có bề dày truyền thống của ngành Kiểm sát Liên bang Nga. Tại đây, Đoàn đã làm việc với Viện nghiên cứu khoa học, tìm hiểu về quá trình hình thành cũng như sự phát triển của Đại học Kiểm sát trong sứ mệnh "ươm mầm" những thế hệ Kiểm sát viên tài năng; được giới thiệu về những thành tựu khoa học đã đạt được qua 60 năm bề dày kinh nghiệm; được trực tiếp trao đổi với Ban Giám hiệu và giảng viên về công tác quản lý đào tạo, phương pháp giảng dạy thực tiễn và cách thức tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho Kiểm sát viên đang công tác tại khu vực Tây Bắc nước Nga.

Đặc biệt, Đoàn đã có buổi làm việc để trao đổi về các hoạt động nghiệp vụ thực tiễn tại Viện kiểm sát thành phố Mát-xơ-cơ-va, một trong những Viện kiểm sát lớn và có khối lượng công việc đồ sộ nhất Liên bang Nga. Các thành viên trong Đoàn cũng đi tham quan Phòng Truyền thống của Tổng Viện kiểm sát liên bang. Thông qua những hiện vật, tài liệu, hình ảnh lịch sử được lưu giữ cẩn thận, Đoàn đã có cái nhìn toàn diện và sinh động về quá trình hình thành, phát triển, những thăng trầm cùng lịch sử nhưng cũng đầy tự hào của ngành Kiểm sát Nga. Những câu chuyện về lịch sử đã giúp Đoàn hiểu rõ hơn về những giá trị cốt lõi và truyền thống vẻ vang được các thế hệ Kiểm sát viên Nga gìn giữ và phát huy.

Tham gia các hội thảo, đối thoại bàn tròn chuyên sâu: Không chỉ dừng lại ở các bài giảng, Đoàn đã tham gia nhiều buổi hội thảo chuyên đề với đại diện lãnh đạo và chuyên gia của Viện kiểm sát các cấp tại Mát-xơ-cơ-va. Tại đây, hai bên đã trao đổi thẳng thắn, chia sẻ những thuận lợi, khó khăn và bài học kinh nghiệm từ thực tiễn, đặc biệt trong các lĩnh vực như bảo vệ lợi ích công và nhóm yếu thế, đấu tranh chống tội phạm môi trường, tham nhũng; về công tác tổ chức cán bộ, thanh tra kiểm tra, đảm bảo sự tham gia của Kiểm sát viên vào việc xét xử các vụ án hình sự. Phía Việt Nam đã trình bày các tham luận về tổ chức bộ máy và hoạt động của VKSND Việt Nam, công tác đào tạo cán bộ, hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm và kinh nghiệm phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra, cũng như những kết quả trong phòng, chống tham nhũng. Các buổi thảo luận tình huống về giải quyết xung đột nội bộ, xử lý vi phạm trong đấu thầu công, hay bảo vệ quyền trẻ em đã mang lại những kinh nghiệm thực tiễn sinh động.

Đồng chí Hoàng Thị Thuý Hoà, Phó Vụ trưởng Vụ 13, VKSND tối cao phát biểu tham luận về hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm tại Hội thảo.

Một trong những nội dung làm việc thiết thực là buổi đối thoại bàn tròn giữa Đoàn Việt Nam và đại diện lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế thuộc Tổng Viện kiểm sát Liên bang Nga. Tại đây, hai bên đã cùng nhau trao đổi thẳng thắn về thực trạng và những khó khăn, vướng mắc trong công tác tương trợ tư pháp hình sự và dẫn độ giữa hai nước. Các đại biểu đã chỉ ra những thách thức chung như sự khác biệt trong các quy định của pháp luật quốc gia, thủ tục hành chính phức tạp, thời gian xử lý yêu cầu kéo dài và những rào cản trong việc thu thập, chuyển giao chứng cứ đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lý của cả hai bên. Vấn đề dẫn độ công dân và các trở ngại liên quan đến chứng cứ, thủ tục pháp lý cũng được mổ xẻ, phân tích từ góc độ thực tiễn. Buổi làm việc đã ghi nhận tinh thần hợp tác cởi mở và thiện chí từ cả hai phía. Các bên cùng thống nhất nhận định về sự cần thiết phải tăng cường đối thoại, xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả hơn, rút ngắn thời gian xử lý các yêu cầu tương trợ tư pháp.

Chuẩn bị cho sự kiện quan trọng: Công ước Hà Nội và chuyến thăm cấp cao: Một điểm nhấn đặc biệt quan trọng trong chuyến công tác là việc đại diện Đoàn đã tham dự buổi làm việc giữa đại diện lãnh đạo Tổng Viện kiểm sát Liên bang Nga và Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Liên bang Nga. Cuộc họp này mang tính chất chuẩn bị cho chuyến thăm chính thức sắp tới của Tổng Viện trưởng Viện kiểm sát Liên bang Nga đến Việt Nam. Trọng tâm của chuyến thăm là tham dự Lễ ký kết "Công ước Hà Nội" về tội phạm mạng dự kiến diễn ra cuối tháng 10/2025 và có buổi Hội kiến với Viện trưởng VKSND tối cao Việt Nam cùng các hoạt động song phương. Sự kiện này không chỉ là minh chứng cho mối quan hệ hợp tác ngày càng sâu rộng, hiệu quả giữa hai cơ quan tư pháp mà còn khẳng định vị thế và vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. Sự có mặt của Đoàn cán bộ VKSND tối cao Việt Nam tại buổi làm việc tiền trạm này đã thể hiện sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của Việt Nam trong việc sẵn sàng đón tiếp Đoàn cấp cao và tổ chức thành công các sự kiện hợp tác quan trọng sắp tới.

Đồng chí Nguyễn Đình Bắc, Phó Chánh Thanh tra VKSND tối cao phát biểu tham luận tại Hội thảo.

Chuyến công tác đã kết thúc tốt đẹp, để lại những ấn tượng sâu sắc và những bài học thiết thực. Những kiến thức thu nhận được về mô hình tổ chức hiện đại, công tác đào tạo bài bản, các biện pháp nghiệp vụ tiên tiến và kinh nghiệm hợp tác quốc tế hiệu quả của ngành Kiểm sát Liên bang Nga sẽ là nguồn tư liệu quý giá. 

Phát biểu kết thúc chuyến công tác, đồng chí Trưởng đoàn Huỳnh Đông Bắc khẳng định: "Chuyến công tác không chỉ đạt được mục tiêu nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ mà còn góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai cơ quan kiểm sát. Chúng tôi cam kết sẽ nghiên cứu, vận dụng sáng tạo những kinh nghiệm phù hợp vào thực tiễn công tác, góp phần xây dựng ngành Kiểm sát nhân dân Việt Nam ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế."

Với những kết quả đạt được, chuyến công tác này góp phần củng cố và tiếp tục mở ra những bước phát triển mới trong hợp tác giữa hai cơ quan, đồng thời góp phần quan trọng vào quá trình đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành Kiểm sát nhân dân Việt Nam.