Theo cáo trạng của VKSND tối cao, đầu năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát, lợi dụng chủ trương của Nhà nước về việc giao các đơn vị chủ động nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch, Phan Quốc Việt - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế, kỹ thuật đề xuất, tác động với Lãnh đạo Bộ KH&CN ký các văn bản triển khai thực hiện Đề tài, trong đó giao Học viện Quân y chủ trì, Công ty Việt Á phối hợp thực hiện các nhiệm vụ của Đề tài với nguồn kinh phí 18,9 tỉ đồng từ Ngân sách Nhà nước; ký thành lập Hội đồng nghiệm thu Đề tài để Công ty Việt Á sử dụng kết quả nghiệm thu này làm và nộp hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm không đúng quy định của pháp luật, vi phạm quyền sở hữu của Nhà nước đối với sản phẩm nghiên cứu của Đề tài.

Sau đó, Phan Quốc Việt tiếp tục thông đồng với Trịnh Thanh Hùng tác động đến các bị can có thẩm quyền tại Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, nhờ những bị can này trực tiếp thực hiện hoặc can thiệp với cơ quan, người có thẩm quyền khác thực hiện việc thẩm định Test xét nghiệm, cấp số đăng ký lưu hành không đúng chủ sở hữu, hiệp thương giá, công bố giá hiệp thương (nâng khống giá Test xét nghiệm gấp nhiều lần so với giá trị thực), xử lý kết quả kiểm tra giá hiệp thương trái quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại Test xét nghiệm trên phạm vi cả nước.

Và hàng loạt sai phạm của Công ty Việt Á, của những người có chức vụ, quyền hạn tại Bộ KH&CN, Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ đã bị phát hiện.

leftcenterrightdel
 Bộ Test xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á.
Cáo trạng thể hiện, sau khi được Phan Quốc Việt và Nguyễn Huỳnh (nguyên Phó trưởng phòng Quản lý giá, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế) nhờ giúp đỡ Công ty Việt Á trong quá trình phối hợp nghiên cứu Đề tài, cấp số đăng ký lưu hành, tiêu thụ Test xét nghiệm, Nguyễn Văn Trịnh (cựu Trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ) đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao có những hành vi sai phạm.

Cụ thể, Nguyễn Văn Trịnh đã yêu cầu ông Hà Anh Đức - Phó Chánh Văn phòng Bộ Y tế, gửi lại file mềm văn bản 465 ngày 4/2/2020 qua email để Trịnh trực tiếp chỉnh sửa theo hướng bỏ nội dung "liên hệ với Công ty TNHH MTV Sinh hóa Phù Sa", có lợi cho Công ty Việt Á trong việc tiêu thụ Test xét nghiệm chuẩn bị sản xuất và chuyển lại để ông Đức ký ban hành văn bản số 724 ngày 18/2/2020 thay thế văn bản 465 ngày 4/2/2020.

Cùng với đó, Trịnh hướng dẫn Phan Quốc Việt soạn công văn đề nghị cấp số đăng ký lưu hành khẩn cấp cho Test xét nghiệm của Công ty Việt Á, gửi Trịnh kiểm duyệt nội dung trước khi gửi cho Bộ Y tế;

Trịnh chỉ đạo Nguyễn Huỳnh kiểm tra và giới thiệu cho Phan Quốc Việt đơn vị thuộc Bộ Y tế có chức năng kiểm định chất lượng sinh phẩm y tế để Chủ tịch Việt Á liên hệ, thực hiện kiểm định chất lượng Test xét nghiệm phục vụ lập hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành.

Trịnh can thiệp, tác động để Nguyễn Minh Tuấn (nguyên Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế, Bộ Y tế) hoàn thiện hồ sơ trình Lãnh đạo Bộ Y tế ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm cho Công ty Việt Á trái quy định điểm 13 Điều 1 Nghị định số 169.

Ngoài ra, Trịnh còn can thiệp, tác động Nguyễn Nam Liên (nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Y tế) giúp Công ty Việt Á được Bộ Y tế sử dụng nguồn tiền tài trợ từ các Ngân hàng TMCP để thanh toán tiền mua 200.000 Test xét nghiệm với đơn giá 470 nghìn đồng/Test, trong khi giá này chưa có căn cứ để thanh toán, đang bị Bộ Y tế kiểm tra.

Quá trình giúp Công ty Việt Á làm trái quy định của pháp luật, Nguyễn Văn Trịnh được Phan Quốc Việt cảm ơn 2 lần với tổng số 200.000 USD (tương đương 4.589.300.000 đồng).

Cáo trạng chỉ rõ, do có động cơ vụ lợi và động cơ cá nhân, Nguyễn Văn Trịnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, trên cương vị công tác là trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ để can thiệp, tác động trái pháp luật đến các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền để giúp Phan Quốc Việt xuyên suốt trong toàn bộ quá trình Việt thông đồng với các bị can thuộc Bộ KH&CN, Bộ Y tế để biến Test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước thành sản phẩm thương mại thuộc sở hữu của Công ty Việt Á, giúp Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại với giá được nâng khống trên phạm vi cả nước, gây thiệt hại số tiền hơn 1.235 tỉ đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỉ đồng.

Nhật Minh