Bố trí người thân tín làm lãnh đạo Ngân hàng SCB

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan bị truy tố về 3 tội: “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ”, quy định tại khoản 4 Điều 353; khoản 4 Điều 364 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 và tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", quy định tại khoản 3 Điều 179 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Cáo trạng đã làm rõ các hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan, riêng về tội “Tham ô tài sản”, “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, các hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”, cáo trạng đã làm rõ hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan diễn ra rất tinh vi và trong thời gian dài. 

leftcenterrightdel
 Trừ trái qua phải, từ trên xuống dưới lần lượt các bị can: Trương Mỹ Lan, Trương Huệ Vân, Hồ Bửu Phương, Nguyễn Phương Hồng. 

Theo đó, mặc dù không giữ chức vụ trong Ngân hàng SCB nhưng do luôn nắm giữ Cổ phần chi phối (từ 85% đến 91,5% tổng số Cổ phần Ngân hàng SCB) nên Trương Mỹ Lan là người thực tế có “quyền lực” cổ đông chi phối, chỉ đạo, điều hành tuyệt đối mọi hoạt động của Ngân hàng SCB ngay từ khi hợp nhất 3 Ngân hàng tư nhân đến khi khởi tố vụ án; đồng thời, Trương Mỹ Lan là Chủ Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và nắm giữ phần lớn các Công ty trong hệ sinh thái.

Trương Mỹ Lan đã dùng nhiều phương thức, thủ đoạn như: tuyển chọn, bố trí nhân sự là những người thân tín vào vị trí lãnh đạo chủ chốt Ngân hàng SCB để nắm quyền điều hành; thành lập các đơn vị thuộc SCB chỉ để cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan; chỉ đạo thành lập, sử dụng các Công ty “ma”, thuê/nhờ các cá nhân để đứng tên hồ sơ vay, cổ phần, tài sản đảm bảo, …

Tạo lập hồ sơ vay vốn khống, hợp thức việc rút tiền của SCB; câu kết với các đối tượng là chủ sở hữu, đại diện theo pháp luật các Công ty có liên quan để tạo lập khoản vay, cùng sử dụng, chiếm đoạt tiền của SCB; thông đồng, câu kết với các Công ty Thẩm định giá để cấp Chứng thư nâng khống giá trị tài sản bảo đảm;

Không hoàn thiện thủ tục thể chấp, không đăng ký giao dịch bảo đảm để hoán đổi tài sản bảo đảm; lập phương án rút tiền, cắt đứt dòng tiền sau khi giải ngân; bán nợ xấu, cấn trừ nợ để giảm dư nợ tín dụng và tỷ lệ nợ xấu;

Mua chuộc cán bộ, lãnh đạo tại các cơ quan chức năng để bưng bít, che giấu thông tin sai phạm, Trương Mỹ Lan đã sử dụng Ngân hàng SCB để huy động vốn, sau đó tổ chức, chỉ đạo Lãnh đạo chủ chốt tại Ngân hàng SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát triển khai việc thông đồng, câu kết, lập hồ sơ hợp thức hóa như các khoản vay để rút ra rất nhiều khoản tiền lớn, để Lan sử dụng vào các mục đích khác nhau.

Vì đều là các khoản vay khống, do vậy khi đến hạn không trả được nợ, nên Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm tiếp tục tạo ra các khoản vay khống khác, số tiền Lan rút ra sử dụng ngày càng nhiều dẫn đến hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn.

Kết quả điều tra cũng xác định, trong giai đoạn từ ngày 1/1/2012 đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống hồ sơ, cho vay, giải ngân 2.527 khoản với tổng số tiền hơn 1 triệu tỉ đồng.

Đến ngày 17/10/2022 còn 1.284 khoản vay, còn dư nợ 677.286 tỉ đồng (gồm 483.971 tỉ đồng nợ gốc và 193.315 tỉ đồng nợ lãi/phí, các khoản vay đều thuộc nợ nhóm 5), không có khả năng thu hồi; dư nợ gốc các khoản vay của Trương Mỹ Lan chiếm 93% tổng dư nợ gốc của 23.042 khoản vay còn dư nợ tại Ngân hàng SCB.

leftcenterrightdel
 Lái xe của Trương Mỹ Lan là Bùi Văn Dũng đã vận chuyển hơn 108 ngàn tỉ đồng và hơn 14,7 triệu USD  từ Ngân hàng SCB về Tập đoàn hoặc về nhà riêng của Trương Mỹ Lan tại Tòa nhà Sherwood số 127 Pateur, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh . (Ảnh: T.T.D.)

Chiếm đoạt số tiền hơn 304 ngàn tỉ đồng

Đáng chú ý, nhằm hợp thức việc rút tiền đã được Ngân hàng SCB giải ngân để sử dụng, tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng, Trương Mỹ Lan chỉ đạo thuộc cấp đối phó.

Theo đó, đối với trường hợp Ngân hàng SCB giải ngân vào tài khoản của các công ty “ma” thụ hưởng tiền theo phương án vay, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo Hồ Bửu Phương phối hợp với Nguyễn Phương Anh, Đặng Phương Hoài Tâm, Phan Chí Luân (thuộc Văn phòng HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) lập phương án thực hiện việc “giải quỹ” bằng cách lập các hợp đồng hứa chuyển nhượng cổ phần khống, sử dụng nhiều cá nhân mở tài khoản tại Ngân hàng SCB để ký rút tiền, nộp tiền, chuyển tiền lòng vòng vào tài khoản của Công ty trong nhóm, cuối cùng chuyển đến các tài khoản theo mục đích sử dụng của Trương Mỹ Lan.

Đối với trường hợp Ngân hàng SCB giải ngân vào tài khoản của các cá nhân được thuê đứng tên khoản vay hoặc đứng tên thụ hưởng tiền vay thì các cá nhân này sẽ đến Ngân hàng ký chứng từ rút tiền. Khi cần sử dụng ngay một số tiền mặt, Trương Mỹ Lan chỉ đạo trực tiếp Nguyễn Phương Hồng hoặc Trần Thị Mỹ Dung chuẩn bị, đồng thời chỉ đạo Bùi Văn Dũng (lái xe của Lan) đến Ngân hàng SCB Chi nhánh Sài Gòn để nhận tiền.

Nguyễn Phương Hồng, Trần Thị Mỹ Dung chỉ đạo Thái Thị Thanh Thảo, nhận thông tin từ Nguyễn Phương Anh về tên pháp nhân, cá nhân nhận tiền, cá nhân rút tiền, lập Phiếu chi và các thủ tục để hoàn tất nghiệp vụ rút tiền mặt; Nguyễn Phương Anh chỉ đạo các nhân viên kế toán lập các chứng từ rút tiền (Ủy nhiệm chi, Giấy rút tiền…) đồng thời hẹn các cá nhân đến Ngân hàng để ký chứng từ rút tiền;

Thái Thị Thanh Thảo chỉ đạo Trần Thị Thúy Ái, Kiểm soát viên ngân quỹ Ngân hàng SCB Chi nhánh Sài Gòn xuất tiền mặt khỏi quỹ để giao cho Bùi Văn Dũng vận chuyển tiền về nhà cho Trương Mỹ Lan tại Tòa nhà Sherwood (127 Pateur, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh) giao cho Trần Thị Hoàng Uyên (giúp việc cho Trương Mỹ Lan) để Uyên giao tiền cho những người đến nhận theo chỉ đạo của Lan hoặc Dũng vận chuyển tiền về Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (số 193-203 Trần Hưng Đạo, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh) giao cho các cá nhân theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan.

Từ ngày 26/02/2019 đến ngày 12/9/2022, theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Dũng đã vận chuyển số tiền 108.878 tỉ đồng và 14.757.677 USD từ Ngân hàng SCB về Tập đoàn Vạn Thịnh Phát hoặc về Hầm B1, Tòa nhà Sherwood (127 Pasteur) hoặc giao, đưa cho một số cá nhân theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan. Số tiền trên, Lan sử dụng để trả nợ tiền mua các bất động sản; mua cổ phần các dự án và sử dụng vào các mục đích cá nhân khác.

Cáo trạng của VKSND tối cao cũng nêu rõ, áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị can, xác định Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt số tiền hơn 304 ngàn tỉ đồng và gây thiệt hại số tiền hơn 129 ngàn tỉ đồng là số tiền lãi phát sinh từ số tiền gốc chiếm đoạt.

Hành vi Đưa hối lộ của Trương Mỹ Lan, Nhận hối lộ của Đỗ Thị Nhàn

Quá trình thanh tra tại Ngân hàng SCB, để che giấu thực trạng đặc biệt yếu kém và các sai phạm của Ngân hàng SCB phát hiện qua thanh tra, SCB không bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt và tiếp tục được tái cơ cấu, bị can Trương My Lan đã trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với Đỗ Thị Nhàn, Trưởng đoàn thanh tra và chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc trực tiếp đưa cho Đỗ Thị Nhàn 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong Đoàn Thanh tra. Trên cơ sở đó, Đỗ Thị Nhàn chỉ đạo thành viên trong Đoàn báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB; cố tình che giấu, làm nhẹ sai phạm của SCB và kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu. 


Vũ Phương